«روزانه 3 نفر با سلاح سرد در کشور به قتل میرسند»، این آمارهای پزشکی قانونی ازقتلهای رخ داده با سلاح سرد در فاصله سال 82 تا پایان بهار امسال است. به بیان دیگر، در طول 13 سال گذشته، 13 هزار و 395 نفر با سلاح سرد کشته شدند. این آمارها در حالی اعلام میشود که در طول 10 سال گذشته تلاش برای تصویب قانونی در جهت برخورد با حمل سلاح سرد و تشدید مجازات مرتکبان به آن، در مجالس هشتم، نهم و دهم بهنتیجه نرسیده است؛ با این وجود، پلیس و دستگاه قضایی، به دنبالل استفاده از ظرفیتهای قانونی موجود، برای کاهش قتل و ضرب و جرح ناشی از سلاح سرد هستند.
سازمان پزشکی قانونی در آماری که از قتل با سلاح سرد منتشر کرده، اعلام کرده است: 1179 نفر در سال 82، 1151 نفر در سال 83، 1196 نفر در سال 84 و 1219 نفر در سال 85 با سلاح سرد جان خود را از دست داده اند. همینروند رو به رشد مرگهای ناشی از استفاده از سلاح سرد باعث شد تا در سال 86 طرح برخورد با حمل سلاح سرد و تشدید مجازات استفاده کنندگان از آن از سوی پلیس آگاهی به دولت و مجلس ارائه شود؛ طرحی که البته هنوز به فرجام نرسیده است و با وجود تاکیدات رئیس پلیسس آگاهی ناجا، در خصوص لزوم جرم انگاری حمل سلاح سرد، همچنان خلاء قانونی در این زمینه به چشم میخورد.
سردار محمدرضا مقیمی، رئیس پلیس آگاهی ناجا، در خصوص ضرورت جرم انگاری حمل سلاح سرد، معتقد است که در بسیاری از قتلها و درگیریها، فرد به اتکای چاقو یا قمهای که همراه دارد احساس قدرت کرده و با دیگران درگیر شده و مرتکب قتل میشود؛ در حالیکه اگر چاقو همراه وی نبود، هرگز قتلی به وقوع نمیپیوست. سردار مقیمی، برای نمونه، به ماجرای قتل مرحوم روحالله داداشی توسط یک نوجوان 17 ساله اشاره میکند و میگوید: حمل سلاح سرد توسط نوجوان، این قدرت را برای او ایجادد کرده بود که با یکی از قویترین مردان ایران درگیر و منجر به قتل او شود.
فرقی بین سلاح سرد و گرم در محاربه نیست
البته با وجود خلاءقانونی در زمینه جرمانگاری حمل سلاح سرد، آیتالله آملی لاریجانی، رئیس قوه قضائیه، در ماجرای زورگیری از دو شهروند در حاشیه پارک هنرمندان تهران، اعلام کرده بود که حمل و ظاهر کردن سلاح سرد از سوی افراد، مصداق «اخافه الناس» بوده و در محارب بودن این افراد فرقی بین سلاح سرد و گرم وجود ندارد. بر همین اساس، در طول سالهای گذشته، برخوردهای قاطع و بازدارندهای با زورگیرانی که از سلاح سرد استفاده میکردند، صورت گرفت اما با این وجود، حمل چاقو به عنوان یکک سلاح سرد، همچنان رواج داشته و مشکلات زیادی در این خصوص وجود دارد.
جلوگیری از حمل چاقو توسط رانندگان
یکی از مصادیق استفاده از سلاح سرد در دعاوی، استفاده از چاقو در دعوای بین رانندگان است؛ موضوعی که دادستان عمومی و انقلاب کرمانشاه هم نسبت به آن هشدار داده میگوید: به صاحبان صاحبان خودرو و تاکسیها نسبت به حمل و نگهداری سلاح سرد در ماشین هشدار دادهایم که در صورت مشاهده با آنها برخورد خواهد شد. مجتبی ملکی با تاکید بر عدم نگهداری وسایلی از قبیل چوب و چاقو در ماشین توسط صاحبان خودرو توضیح میدهد: در بحث منازعات خیابانی بیان این نکته ضروری است کهه گزارشاتی به ما میرسد که یک تصادف ساده خیابانی منجر به درگیری و فوت شده است. وی بیان میکند: طبیعی است که تصادف یک جرم غیرعمدی بوده و ممکن است همین اتفاق ساده منجر به درگیری و نزاع خیابانی شود اما افراد نباید با سلاح سرد باا یکدیگر درگیر شوند.
این مقام قضایی اظهار میکند: یکی از دلایل اصلی وقوع جرم ضرب وجرح، وجود سلاح سرد در خودروهای افراد است که پس از درگیری منجر به تشکیل پرونده با عنوان ضرب و جرح عمدی برای آنها میشود. دادستان عمومی و انقلاب کرمانشاه تصریح میکند: وجود و حمل سلاح سرد در خودرو مخاطرهانگیز است و در این باره پروندههایی در محاکم تشکیل شده است. وی با اشاره به مکاتباتی با اتحادیههای اتوبوسرانی و تاکسیرانی، تصریح میکند: در این مکاتبات بیان کردیم به صاحبان تاکسی و اتوبوسها اعلام شود که از حمل و نگهداری سلاح سرد در ماشینها خودداری کنند که در صورت وجود، ضابطان با آنها برخورد جدی خواهند کرد. این مقام قضایی توضیح میدهد: البته این موضوع مربوط به خودروهای عمومی نیست بلکه شامل همه خودروها میشود. ملکی باا هشدار به عرضهکنندگان سلاحهای سرد مثل چاقو بیان میکند: یکی دیگر از اقدامات ما در آینده برخورد با عرضهکنندگان سلاح سرد است و این طرح ممکن است در آینده عملیاتی شود.
سلاح سرد عامل مهم در قتلها
این در حالی است که دادستان عمومی و انقلاب قزوین از برخورد جدی و قاطع دستگاه قضایی با دارندگان چاقو و سلاح سرد خبر میدهد. حجت الاسلام اسماعیل صادقی نیارکی میگوید: در موارد دیگر افرادی وجود دارند که سلاحهای سرد و غیرمتعارفی چون قمه، شمشیر، پنجه بوکس به همراه دارند که داشتن این سلاحهای سرد نه تنها توجیهی ندارد بلکه براساس بررسیهای مختلف، این چنین ابزارهایی زمینهساز تخلفات، جرایم عادی و جنایی را در پی دارد. وی بیان میکند: بررسی قتلها نشان میدهد عدم وجود این سلاحهای غیرمتعارف میتوانست درگیری و اختلافها را به قتل تبدیل نکند و خانوادههای زیادی داغدار نشوند.
حجت الاسلام صادقی نیارکی تأکید میکند: دیگر وجود سلاحهای سرد غیرمتعارف از سوی دستگاه قضایی پذیرفته نیست و در درگیریهای منجر به جرح نیز مورد اغماض دستگاه قضا قرار نمیگیرد. معاون قضایی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان فارس بیان میکند: برای حاملان سلاح سرد مجازات حبس از 6 تا 24 ماه و شلاق تا 74 ضربه، بهعنوان مجازات تعیین شده است. احمد رحمانیان با تاکید بر ضرورت مقابله با عاملان و عرضهکنندگان سلاح سرد، اضافه میکند: بعضی نوجوانان و جوانان از جرم بودن حمل سلاح سرد آگاهی ندارند و با حمل آن احساس قدرت میکنند با قرار گرفتن در شرایط نزاع به سبب وجود رفتار احساسی و ناتوانی در کنترل احساسات خود، مرتکب جراحات شدید و قتل میشوند.
معاون قضایی دادگستری استان فارس خاطرنشان میکند: هر سلاحی که برای دفاع یا تهاجم استفاده شود، غیر از باروت، شلیک، انفجار و اسلحه، سلاح سرد محسوب میشود. رحمانیان اضافه میکند: سلاح سرد جنگی شامل انواع سرنیزه قابل نصب بر روی اسلحههای جنگی و انواع کاردهای سنگری، افشانههای گازی در انواع مختلف اشکآور، تهوعآور، خوابآور، بیهوش کننده، شوکرهای الکتریکی در انواع مختلف، انواع تفنگ و کلت بادی یا گازی شبهسلاح، انواع پرتاب کننده سوزنهای آلوده به سموم بیولوژیکی، است.
وی ادامه میدهد: سلاح سرد غیرجنگی شامل انواع چاقو، زنجیر، پنجه بوکس، قمه و سلاح سرد شکاری شامل انواع تفنگهای شکاری ساچمهزن و گلولهزن، انواع اسلحههای بیهوشکننده جانواران، انواع تفنگ و تپانچه خفیف، انواع تفنگ ورزشی اهداف پروازی و ثابت را شامل میشود. این مقام قضایی با بیان اینکه برای پیشگیری از جرایم ضرب و جرح باید در این زمینه اطلاعرسانی و آموزشهای جدی و گستردهای انجام شود، خواستار نظارت بیشتر بر عرضهکنندگان سلاح سرد، بازرسی و کنترل نامحسوس از مناطق جرم خیز و همچنین رسیدگی در شعب ویژه قضایی شد. رحمانیان را یکی از انواع سلاحهای سرد میداند که در دسترس همگان قرار دارد و عرضه و فروش آن در معابر عمومی انجام میشود.