غش در معامله به چه معناست؟

یکی از گناهان بزرگی که در عرصه روابط اجتماعی ناسالم و بازار و کسب و کار آشفته اتفاق می‌افتد، کم‌فروشی و غش در معامله است.

معنای غش در معامله

غش در معامله یعنی گول زدن یا فریب مشتری به این معنا که صاحب کالا جنس معیوب خود را به‌عنوان سالم عرضه کند و به‌نوعی قالب مشتری کند.

آنچه برای تاجران، صنعتگران، پیشه‌وران، کشاورزان و در حوزه کسب و کار مهم به نظر می‌آید امانت داری و دوری از هرگونه خیانت و خلاف آنچه ظاهر جنس است به شمار می‌رود.

تاجری که صداقت و امانت را پیشه و روش خود قرار دهد، سعادت و زیادت و برکت در مال و همچنین پایه علو درجات و امیدواری را برای خود به ارمغان خواهد آورد.

اگر جنس ایراد کاملا واضحی دارد که به صورت عادی قابل فهم است، اگر توسط فروشنده ابراز نشود، غش نیست حتی اگر مشتری در آینده از آن مطلع شود، خیار غبن یا عیب خواهد داشت.

انواع غش

• غش در معامله ملک
• غش در ازدواج

موارد غش در معامله

• نشان دادن ویژگی خوب در کالای مورد معامله؛ در صورتی که واقعیت خلاف گفته‌های فروشنده است، مثل پاشیدن آب روی سبزی به منظور ترو تازه نشان دادن سبزی‌های کهنه و مانده.
• نشان دادن چیزی مخالف جنس و ماهیت آن، مانند آبکاری آهن با نقره یا طلا تا خریدار آن را به عنوان نقره یا طلا بخرد.
• مخفی کردن چیزی که مورد معامله نیست در کالای مورد معامله، مثل مخلوط کردن آب با شیر.
• اگر فرشی رفو شده یا بید خورده فرش فروش باید در موقع معامله به مشتری بگوید و او را از نقائص متاع آگاه سازد. در ضمن خریدار آگاه شده اگر بخواهد بعداً آن را به دیگری بفروشد، باید عیوب فرش را بیان نماید تا آگاهانه معامله شود.

قرآن می‌فرماید وَیْلٌ وای بر کسی که کم فروش است. وای به کسی که کم کاری می‌کند. به اداره دیر می‌آید، دیر سرکلاس می‌رود، کم می‌فروشد. باید مسافر را آن جا پیاده کند، آن جا پیاده نمی‌کند. باید درست درس بدهد، بد درس می‌دهد.

روایات غش در معامله

داد و ستد از جمله اموریی است که در روایات اولیای دین کلمه غش درباره آن‌ها به کار رفته است.
قال النّبی (ص): من غشّ مسلماً فی شِراء أو بیع فلیس منّا و یُحشر یوم القیامه مع الیهود لِأنّهم أغش الخلق للمسلمین.

نبی اکرم (ص) فرمود: «کسی که به مسلمانی در خرید یا فروش خیانت نماید و تقلب کند، از ما نیست و در قیامت با یهودیان محشور می‌گردد؛ زیرا یهودی‌ها نسبت به مسلمانان خائن‌ترین خلقند.‌»

نبی اکرم (ص) به مردی که مشغول به فروش خرما بود فرمود: آیا نمی‌دانی از مسلمانان نیست کسی که در معامله با آنان خیانت نماید.

مثالی از غش در معامله

مرد خرما فروش کمی خرمای خوب و مرغوب را روی خرماهای نامرغوب چیده، تا مشتری جمع شود اما زمان تحویل از قسمت نامرغوب به مشتری می‌دهد.

متاسفانه این موضوع در بازار بسیار به چشم می‌خورد هنگام بسته‌بندی میوه برای عرضه کردن چند دانه از مرکبات یا سیب مرغوب یا چند خوشه انگور خوب را روی بار قرار می‌دهند تا جلب توجه کند و نامرغوبها را زیر بار مخفی می‌کنند.

این عمل ناپسند خلاف فرموده‌ی قرآن و نبی اکرم (ص) است و آن فرد با این کارخود را از مسلمین جدا می‌کند.

عدالت و نظم و حساب در همه چیز و همه جا، یک اصل اساسی است، همان گونه که گفته شده اصلی است که بر کل عالم هستی حکومت می‌کند، بنابراین، هر گونه انحراف از این اصل، خطرناک و بدعاقبت، و هر گونه خیانت و تقلب در امر معاملات، پایه‌های اعتماد عمومی را ویران می‌سازد.

اگر عدالت انجام بدهیم، بازوی حکومت اسلامی می‌شویم.

بنابراین جلوی هر خائنی، هر محتکری، جلوی هر سوء استفاده کنی را می‌گیرد و امت رضایت دارند و اگر امت از حاکم راضی باشد و اگر بین حکومت اسلامی و امت علاقه باشد، این حکومت هیچ وقت سقوط نمی‌کند. یعنی اگر عادل باشید، حافظ حکومت اسلامی هستید.

نکته: فروش جنس توسط فروشنده و در مکانی تاریک که عیب کالا پنهان می‌ماند، به جهت امکان ابتلا به غش در معامله، کراهت دارد.