پس از تولد کودک چه اقداماتی لازم است انجام دهیم؟

پس از تولد کودک، او شخصیت حقیقی پیدا می کند و از یکسری حق و حقوق قانونی برخوردار می باشد. البته در مدتی که تحت عنوان نطفه در رحم مادر قرار دارد نیز از حقوق قانونی برخوردار است که در این زمینه اختلاف نظرات زیادی بین حقوقدانان وجود دارد.

اصولا وجود شخص طبیعی به لحاظ حقوقی با تولد او آغاز می شود و از این تاریخ است که انسان طرف حق قرار می گیرد و از حقوق مدنی و سایر حقوق برخوردار می شود.

ممکن است جنین به لحاظ علم پزشکی موجودی مستقل به شمار آید و شخص محسوب می شود، اما از نظر حقوقی تا هنگامی که زنده متولد نشده است، شخص مستقل به شمار نمی رود و اصولا نمی تواند دارنده حق و تکلیف قانونی باشد.

با وجود این در صورتی که مصلحت اقتضا کند، ممکن است جنین قبل از تولد دارای حق گردد، مشروط بر این که زنده به دنیا آید.

ماده 957 قانون مدنی در این مورد بیان می کند: «حمل از حقوق مدنی متمتع می گردد، مشروط بر این که زنده متولد شود.»

منظور از حمل در این ماده همان جنین است که دارای نوعی شخصیت است و می تواند صاحب حق باشد؛ مثلا ممکن است کسی به نفع او وصیت کند و حقی بدین ترتیب برای او ایجاد شود. همچنین جنین طبق قانون ارث می برد و ممکن است برای حفظ و اداره سهم الارث او کسی از طرف دادگاه معین شود که اصطلاحا امین نامیده می شود.

درواقع شخصیت جنین و حقی که برای او ایجاد می شود، متزلزل است و هنگامی مستقر و پایدار می شود که زنده به دنیا آید، اگر چه فورا بعد از تولد بمیرد. بنابراین اگر به فرض قبا از تولد جنین پدر او فوت کند، چون حمل دارای نوعی شخصیت است، نمی توان وجود او را نادیده گرفت، بلکه باید سهم الارث او کنار گذاشته شود.

البته در صورتی ارث او قطعی می شود که زنده به دنیا آید و اگر زنده متولد شود و در فاصله کمی بعد از تولد بمیرد، حق وی از بین نمی رود و سهم الارث او به وراثش خواهد رسید.

با توجه به بررسی های که در خصوص حق و حقوق کودک متولد شده و جنین صورت گرفت، حال مسئله بسیار مهم در ارتباط با اقدامات لازم و ضروری بعد از تولد نوزاد است که والدین باید انجام این امور را در اولویت قرار دهند.

گرفتن شناسنامه جزو اقدامات ضروری بعد از تولد نوزاد به شمار می رود که طبق مراحل خاصی صورت می گیرد. در ادامه مطلب توضیحات بیشتری در این زمینه خواهیم داد.

مراحل دریافت شناسنامه برای کودک

همانطور که ذکر شد، بعد از تولد نوزاد دریافت شناسنامه جزو موارد ضروری محسوب می شود که باید ظرف مدت زمان قانونی نسبت به اخذ آن اقدام کرد. به طور کلی برای دریافت شناسنامه نوزاد، مهلت 15 روز بعد از تولد در نظر گرفته است که والدین در این بازه زمانی باید اقدام به دریافت آن نمایند.

البته این موضوع به این معنا نیست که بعد از پایان مهلت 15 روز دیگر امکان دریافت شناسنامه برای کودک وجود ندارد، بلکه مراحل دریافت آن کمی زمانبر و با هزینه بیشتری انجام می گیرد.

پس والدین بهتر است در مهلت تعیین شده مراحل قانونی اخذ شناسنامه را طی کنند. در صورتی که والدین آگاهی کافی نسبت به مراحل و شرایط دریافت شناسنامه داشته باشند، در کوتاه ترین زمان ممکن این امر انجام می شود و پیچیدگی خاصی در این زمینه وجود ندارد.

مراحل دریافت شناسنامه برای نوزاد تازه متولد شده به شرح زیر می باشد:

دریافت گواهی تولد

اولین گام برای دریافت شناسنامه کودک، اخذ گواهی تولد می باشد. حال ممکن است این سوال مطرح شود که گواهی تولد را از کجا باید دریافت کنیم؟ گواهی تولد از همان بیمارستانی که نوزاد متولد شده است، اخذ می شود.

برای اخذ گواهی تولد، ارائه مدارک شناسایی پدر و مادر و همچنین سند ازدواج ضروری است. در صورتی که والدین شناسنامه خود را در اختیار بیمارستان قرار دهند اما از ارائه سند ازدواج امتناع کنند، امکان اخذ گواهی تولد به آن ها وجود ندارد.

چنانچه بیمارستان اقدام به صدور گواهی تولد بدون اخذ مدارک شناسایی لازم نماید، تخلف قانونی محسوب شده و امکان شکایت از آن وجود دارد.

ارائه مدارک شناسایی و سند ازدواج به این دلیل است که اثبات شود نوزاد متولد شده متعلق به این افراد می باشد.

سخت گیری هایی که در خصوص صدور گواهی تولد انجام می گیرد، به این خاطر است که در طی سالیان گذشته سوء استفاده و خطا های زیادی در این زمینه شده است و برای صدور این گواهی باید مدارک و اسناد قابل قبولی ارائه شود.

در صورتی که نوزاد در مکانی غیر از بیمارستان متولد شود، می بایست یک پزشک اقدام به صدور گواهی تولد نماید تا از سوء استفاده و ادعای دیگران در مورد این نوزاد جلوگیری شود. اگر به دلایل مختلف امکان ارائه مدارک مزبور وجود نداشته باشد، برای دریافت گواهی تولد، امضاء و شهادت 3 نفر لازم است تا تولد نوزاد را تایید کنند.

عدم اخذ گواهی تولد برای دریافت شناسنامه کار را بسیار دشوار می کند و در اغلب مواقع تقریبا غیر ممکن است. پس در هر صورت دریافت گواهی تولد برای دریافت شناسنامه یک اصل ضروری و مهم به شمار می رود.

مراجعه به اداره ثبت احوال

اداره ثبت احوال وظیفه ارائه خدمات مربوط به شناسنامه را برعهده دارد. پدر نوزاد می تواند با ارائه مدارک لازم برای دریافت شناسنامه کودک اقدام کند. مادر کودک در صورتی که ازدواج آن ها به صورت رسمی به ثبت رسیده باشد، می تواند برای دریافت شناسنامه کودک به اداره ثبت مراجعه کند.

همچنین جد پدری، وصی، قیم و نماینده قانونی نوزاد در صورت وجود شرایط خاص این اختیار را دارند تا از طریق اداره ثبت احوال اقدام به دریافت شناسنامه کنند. همه این افراد باید مدارک شناسایی و مدارک وکالت یا نماینده بودن خود را به متصدی صدور شناسنامه ارائه دهند.

ارائه مدارک و تکمیل فرم

والدین برای دریافت شناسنامه نوزاد تازه متولد شده خود باید تمام مدارک شناسایی را در اختیار اداره ثبت احوال قرار دهند. بعد از ارائه مدارک و واریز هزینه های مربوطه، متقاضی صدور شناسنامه باید فرم های لازم را تکمیل نماید. در فرم مربوطه باید مشخصات درخواست کننده و نسبت او با نوزاد و مشخصات والدین به همراه اطلاعات مربوط به محل تولد نوزاد و سایر مشخصات دیگر درج شود.

در صورتی که گواهی تولد برای کودک اخذ نشده باشد، در قسمتی از فرم مشخصات و اطلاعات کامل شاهدان و افرادی که تولد نوزاد را تایید می کنند، قرار داده شده است که باید به طور دقیق تکمیل شود.

بررسی مدارک ارائه شده

مدرک ارائه شده از سوی متقاضی دریافت شناسنامه توسط متصدی مربوطه بررسی می شود. در وهله اول گواهی تولد نوزاد مورد بررسی قرار می گیرد. در صورت وجود مشکل در این گواهی، اداره ثبت احوال آن را رد می کند و والدین باید مجددا نسبت به اخذ آن اقدام کنند.

در این صورت پدر نوزاد باید به همان بیمارستان صدور گواهی تولد مراجعه کرده و درخواست خود را در این خصوص ارائه دهد. سپس اطلاعات و مشخصات افراد متقاضی به طور دقیق مورد بررسی قرار می گیرد و با اطلاعات داخل فرض تطبیق داده می شود.

در نهایت فیش بانکی ارائه شده بابت پرداخت هزینه های دریافت شناسنامه هم بررسی می‌شود تا تاریخ و مبلغ و شماره حساب درج شده روی آن تطبیق داده شود. به طور کلی اگر قسمت هایی از مدارک ارائه شده دارای نواقصی باشد، باید توسط اشخاص متقاضی برطرف گردد، در غیر این صورت به درخواست صدور شناسنامه ترتیب اثر داده نخواهد شد.

انتخاب نام کودک

بعد از سپری کردن مراحل فوق، حال نوبت به انتخاب نام کودک می شود. درج نام جزو مهم ترین مراحل دریافت شناسنامه کودک می باشد که همانند سایر مراحل باید به درستی انجام گیرد. شخص درخواست دهنده بعد از تعیین کردن نام کودک آن را در اختیار اداره ثبت احوال برای درج در شناسنامه قرار می دهد.

لازم به ذکر است که انتخاب نام کودک شرایط و ضوابط خاص خود را دارد و به ثبت رسیدن آن بعد از بررسی های لازم انجام می گیرد. اداره ثبت احوال بعد از بررسی فهرست اسامی مجاز، اقدام به درج نام اعلام شده در شناسنامه می کند.

در صورتی که نام اعلام شده توسط متقاضی در فهرست نام‌ های مناسب که در اختیار متصدی صدور شناسنامه قرار دارد، وجود نداشته باشد، باید نام دیگری برای نوزاد انتخاب شود. نام اعلام شده برای کودک بعد از بررسی های لازم در پشت گواهی تولد درج می شود و سپس توسط ولی نوزاد امضا می شود.

درج نام کودک در شناسنامه والدین

بعد از تایید نهایی نام کودک، حال باید اسم وی در شناسنامه پدر و مادر درج شود. درج نام نوزاد در شناسنامه والدین الزامی است و تحت هر شرایطی این امر باید انجام گیرد. در صورتی که چنین امر صورت نگیرد، شناسنامه صادر شده هیچ اثر قانونی نخواهد داشت و به لحاظ حقوقی باطل خواهد بود. پس علاوه بر تعیین نام کودک باید در شناسنامه والدین او نیز قید شود.

در خصوص نام خانوادگی نوزاد، پدر و مادر او حق تغییر آن را ندارند. در خصوص تغییر نام خانوادگی افراد یکسری شرایط قانونی وجود دارد که باید به تایید اداره ثبت احوال برسد.

صدور شناسنامه

مرحله صدور شناسنامه از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و به همین جهت مجددا مدارک و اسناد ارائه شده توسط بخش کنترل اداره ثبت احوال رسیدگی می شود. در این مرحله بررسی های لازم روی اطلاعات درج شده برای شناسنامه نوزاد انجام گرفته و این اطلاعات با آنچه در شناسنامه والدین نوشته شده و آنچه در گواهی تولد ذکر شده است تطبیق داده می شود.

بعد از آن که بررسی های نهایی در این زمینه انجام شد، برای دریافت آخرین امضا ‌ها به دفتر ریاست اداره ثبت احوال می‌رسد. با قرار گرفتن امضای رئیس اداره ثبت احوال، شناسنامه صادر شده جنبه قانونی پیدا کرده و هویت نوزاد را رسما تایید می‌کند.

تحویل شناسنامه

بعد از طی کردن مراحل ابتدایی و تایید نهایی اداره ثبت احوال، شناسنامه نوزاد به اشخاص متقاضی تحویل داده می شود. البته در این مرحله هم بررسی های نهایی توسط بخش بایگانی اداره ثبت احوال صورت می گیرد. قسمت بایگانی هم باید صحت اطلاعات درج شده در شناسنامه و تطابق آن با مدارک ارائه شده را تایید کند.

زمانی که مهر و امضای مدیر بایگانی که روی شناسنامه قرار گرفت، شناسنامه صادر شده به همراه سایر مدارک و اسناد به واحد تنظیم کننده اسناد ارسال می‌شود. اسناد و سوابق ارائه شده توسط این بخش از اداره ثبت احوال ضبط می‌شود و شناسنامه در نهایت به دست متقاضی می‌رسد.

با توجه به اهمیت بالای صدور شناسنامه، اشخاص متقاضی باید تمامی مراحل مذکور را به طور دقیق و کامل طی کنند و چنانچه در هریک از این مراحل مشکل قانونی به وجود آید، باید نسبت به رفع آن اقدامات لازم و ضروری صورت گیرد.

اگر شخصی در ارتباط صدور شناسنامه کودک خود مرتکب رفتار غیر قانونی شود یا با ارائه اسناد و مدارک جعلی قصد سوء استفاده داشته باشد، تحت تعقیب قضایی قرار می گیرد. البته اداره ثبت احوال تمام مراحل صدور شناسنامه را با جزئیات کامل انجام می دهد و هویت و سوابق اشخاص متقاضی را به طور دقیق مورد بررسی قرار می دهد.

[sc_fs_multi_faq headline-0=”h2″ question-0=”در صورتی که امکان اخذ گواهی تولد نوزاد وجود نداشته باشد، برای دریافت شناسنامه چه اقدامی باید کرد؟” answer-0=”در این صورت امضا و تاییدیه ۳ نفر به عنوان شاهد برای آن که تولد نوزاد را تأیید کنند، لازم است. والدین به همراه نوزاد و با در دست داشتن این تاییدیه می‌ توانند به یک پزشک مراجعه و گواهی تولد را از او دریافت کنند” image-0=”” headline-1=”h2″ question-1=”آیا درج نام کودک در شناسنامه والدین الزامی است؟” answer-1=”بله، نام کودک تازه متولد شده باید در شناسنامه پدر و مادر درج شود.” image-1=”” headline-2=”h2″ question-2=”انتخاب نام نوزاد برعهده چه کسی می باشد؟” answer-2=”انتخاب نام نوزاد بر عهده والدین و یا قیم قانونی او است.” image-2=”” headline-3=”h2″ question-3=”آیا والدین یا قیم قانونی کودک می تواند دخالتی در تغییر نام خانوادگی او داشته باشند؟” answer-3=”به طور کلی والدین یا نمایده قانونی نوزاد اختیاری در خصوص تغییر نام خانوادگی او ندارند. به طور مثال هنگام دریافت شناسنامه نوزاد نمی‌توان نام فامیلی او را کم یا زیاد و یا پسوندی را از شناسنامه او حذف کرد. برای ایجاد تغییر در نام خانوادگی نوزاد، لازم است که قبل از اقدام برای دریافت شناسنامه او تغییرات لازم در شناسنامه پدر ایجاد شود.” image-3=”” count=”4″ html=”true” css_class=””]