رسیدگی به تخلفات حوزه درمان

مرجع رسیدگی به تخلفات شاغلان حرفه‌های پزشکی کیست؟

هیات‌های بدوی انتظامی ‌نظام پزشکی، مرجع رسیدگی به تخلفات انتظامی ‌شاغلان حرفه‌های پزشکی در هر شهرستان هستند که با حضور دوسوم اعضا رسمیت می‌یابند و آرای آنها با اکثریت اعضای حاضر معتبر خواهد بود. رئیس هیات بدوی انتظامی ‌باید رسیدگی مقدماتی را به یکی از اعضای هیات به عنوان عضو محقق ارجاع دهد. عضو محقق موظف است حداکثر ظرف یک ماه، تحقیقات لازم را با رعایت قوانین و مقررات مربوط انجام دهد و گزارش آن را به هیات ارائه کند.

دبیرخانه نظام پزشکی شهرستان هم موظف است رونوشت شکواییه یا اعلام تخلف و ضمایم را برای طرف شکایت بفرستد تا وی ظرف 10 روز از تاریخ ابلاغ، پاسخ کتبی خود را به ضمیمه دلایل و مدارک مورد استناد به دبیرخانه نظام پزشکی شهرستان تسلیم کند. دبیرخانه پس از وصول پاسخ یا در صورتی که در مهلت مقرر پاسخی نرسید، پرونده را به هیات بدوی ارسال می‌کند تا در صورت آماده بودن پرونده، هیات رای مقتضی را صادر کند. چنانچه ارائه توضیحی از طرف‌ها یا استماع شهادت شهود و مطلعان لازم باشد، هیات باید وقت رسیدگی را معین و شخص یا اشخاص فوق را دعوت می‌کند. هرگاه ‌در جریان رسیدگی، هیات‌های بدوی انتظامی‌ یا هیات عالی انتظامی به مواردی برخورد کنند که جنبه جزایی داشته باشد، مکلف‌اند موضوع را به مراجع قضایی اعلام کنند.

شروع رسیدگی در هیات‌های بدوی انتظامی نظام پزشکی

هیات بدوی انتظامی نظام پزشکی در صورت وصول شکایت از طرف شاکی خصوصی، اعم از شخص حقیقی یا حقوقی، مکلف به رسیدگی است. شکایت باید با امضا و تاریخ و شامل نام، مشخصات و نشانی کامل شاکی و طرف شکایت و همچنین تاریخ و محل وقوع تخلف باشد. به شکایات بدون امضا یا با امضای مستعار ترتیب اثر داده نمی‌شود.

همچنین در صورت اعلام تخلف از طریق مراجع قضایی یا مسئولان ذی‌ربط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی یا مؤسسات و سازمان‌های دولتی یا اعلام تخلف از طرف شورای عالی یا هیات عالی انتظامی ‌و رئیس یا هیات مدیره نظام پزشکی شهرستان مربوط، رسیدگی در هیات‌های بدوی شروع می‌شود. شکایت و اعلام تخلف از طریق دبیرخانه نظام پزشکی هر شهرستان برای رسیدگی به هیات بدوی انتظامی ‌مربوط ارسال می‌شود. مهلت طرح شکایت در هیات‌های بدوی انتظامی یک سال از تاریخ وقوع تخلف یا بروز عوارض آن است.

آغاز مرور زمان در مورد تخلف‌های مستمر، تاریخی است که استمرار قطع شده است. اما در صورتی که پرونده منوط به تعیین تکلیف در دادگستری باشد، مرور زمان متوقف می‌شود و مدتی که تعقیب متخلف به علل مذکور معلق می‌ماند، جزء مدت مرور زمان محسوب نمی‌شود. همچنین جریان مرور زمان با هر اقدام تعقیبی قطع می‌شود و مدت قبلی مرور زمان‌هایی که قطع شده است، محاسبه نمی‌شود.

تجدیدنظرخواهی و اعتراض به رای بدوی

رأی هیات بدوی باید از سوی رئیس هیات بدوی انتظامی ‌نظام پزشکی محل به طرف‌ها ابلاغ شود. مهلت تجدیدنظرخواهی حداکثر 20 روز از تاریخ ابلاغ رأی است. تجدید‌نظرخواه باید در مدت یادشده اعتراض خود را به صورت کتبی به دبیرخانه هیات بدوی انتظامی‌ صادرکننده رأی یا دبیرخانه هیات عالی انتظامی ‌تسلیم و رسید دریافت کند.

تجدیدنظرخواهی اثر تعلیقی دارد؛ بنابراین اگر در مهلت مقرر انجام گیرد، رأی هیات بدوی موقتا اجرا نخواهد شد تا مرجع تجدیدنظر تصمیم خود را اتخاذ کند. اما در صورت انقضای مهلت تعیین‌شده، رأی هیات بدوی لازم‌الاجرا خواهد بود. هیات بدوی مکلف است در صورت تسلیم اعتراضیه، ظرف یک هفته لایحه اعتراضی و پرونده مربوط را به هیات عالی انتظامی ‌ارسال کند. رئیس هیات عالی انتظامی، پرونده‌های رسیده از هیات‌های بدوی را برای رسیدگی به یکی از اعضای هیات عالی به عنوان عضو محقق ارجاع می‌دهد.

عضو محقق، پس از تحقیقات لازم حداکثر ظرف یک ماه، پرونده را برای صدور رأی به هیات عالی تسلیم می‌کند و چنانچه تحقیقات کافی نباشد یا نیاز به بررسی بیشتر باشد، عضو محقق مهلت یادشده را با تصویب هیات عالی، تمدید خواهد کرد. هیات عالی در صورتی که پرونده را کامل بداند، رأی مقتضی را صادر می‌کند، ولی چنانچه هیات انجام تحقیقات بیشتر یا اخذ توضیح دیگری را لازم بداند، برای ادامه رسیدگی اقدام می‌کند..

از چه کسانی به هیات‌های بدوی انتظامی‌ شکایت کنیم؟

مرجع رسیدگی به تخلفات انتظامی‌شاغلان حرفه‌های پزشکی در هر شهرستان هیات‌های بدوی انتظامی‌نظام پزشکی است. منظور از «شاغلان پزشکی و حرفه‌های وابسته» که به تخلفات آنها در هیات‌های مذکور رسیدگی می‌شود، افرادی هستند که در یکی از مراکز تحقیقاتی درمانی، آموزشی و بهداشتی اعم از خصوصی، دولتی و تعاونی پزشکی، وابسته به دولت یا خیریه یا حسب مورد، مطب یا دفتر کار، اشتغال دارند. این افراد تکالیفی حرفه‌ای دارند که ترک آنها در صورت شکایت یا اعلام تخلف، منجر به صدور حکم از سوی هیات های انتظامی نظام پزشکی خواهد شد.

به عنوان مثال، شاغلان حرفه‌های پزشکی و وابسته باید طبق موازین علمی‌، شرعی و قانونی و نظامات دولتی صنفی و حرفه‌ای انجام وظیفه کنند و از هر گونه سهل‌انگاری در انجام وظایف قانونی بپرهیزند. همچنین پزشکان و دندانپزشکان و متخصصان و دکترهای حرفه‌ای علوم آزمایشگاهی، ماماها و کایروپراکتورها موظف به پذیرش آن تعداد بیمار هستند که بنا به تشخیص سازمان نظام پزشکی، حسب مورد، معاینه دقیق و انجام آزمایش‌های آنها در یک زمان مناسب میسر است. تحمیل مخارج غیرضروری به بیماران و ایجاد رعب و هراس در بیمار با تشریح غیرواقعی وخامت بیماری یا وخیم جلوه دادن بیماری از دیگر تخلفاتی است که هیات‌های انتظامی نظام پزشکی صلاحیت رسیدگی به آنها را دارند.

امید عبدالهیان