وراثت و انحصار وراثت برای اعتراض حصر درخواستش و مراحل قانونی اش

وراثت و انحصار وراثت ،با وصول درخواست حصر وراثت به شورای حل اختلاف، این امکان وجود دارد که اشخاص ذینفع به جهاتی ازجمله، تعداد وراث باقیمانده ازمتوفی یا اعتراض به نسب آنها نسبت به متوفی یابه زوجیت همسر مورد ادعای ذکر شده در درخواست و یا اصل نکاح و یا طلاق وی یا وقوع اختلاف در وصیت نامه ابرازی مطرح گردد.

دراین صورت شورای حل اختلاف ،وقت رسیدگی تعیین وبا تشکیل جلسه و دعوت از طرفین صرفا نسبت به اعتراض به تعداد ورثه رسیدگی های مقتضی را معمول نموده و نسبت به اعتراض واصله دراین باره نفیا یا اثباتا اتخاذ تصمیم می نماید و نسبت به سایر موارد اعتراض چون رسیدگی به آنها ازخصایص ذاتی دادگاههای عمومی اختصاص یافته به امور خانواده می باشد باصدور قراراناطه موقتا پرونده ازجریان رسیدگی خارج شده و شورا معترض راهدایت وارشاد قانونی نموده تا در صورت بقاء دراعتراض خود به دادگاههای موصوف مراجعه نماید، بدیهی است دادگاه عمومی خانواده با تقدیم دادخواست معترض، درباره هر یک ازجهات مورد نظر خواهان، رسیدگی و حکم مقتضی درباره اختلاف طرفین صادر و نسبت به صدور گواهی انحصار وراثت، متقاضی را به مرجع صالح (شورای حل اختلاف) هدایت قانونی می نماید واین بار با طرح درخواست انحصاروراثت وعدم اعتراض گواهی مزبور طبق مقررات مربوط به حصر وراثت صادر خواهد شد.

• اشخاصی که حق اعتراض به درخواست حصر وراثت و انحصار وراثت دارند

1. شخص ذینفع بر طبق مواد369 و362 قانون امورحسبی می تواند درمقام اعتراض به گواهی تصدیق انحصار وراثت مبادرت ورزد، ماده 369 قانون امورحسبی دراین باره می گوید: درمورد ماده 364(منظورگواهی حصروراثت)اشخاص ذینفع می توانند به درخواست تصدیق وهمچنین به تصدیقی  که درموضوع وراثتصادر می شود ،اعتراض نمایند ورای دادگاه دراین خصوص قابل پزوهش وفرجام است ،بدین ترتیب دراجرای ماده 362همان قانون ،درصورت وصول اعتراض ازناحیه معترض ذینفع ،شورای حل اختلاف جلسه ای برای رسیدگی به اعتراض معین نموده ،وبه معترض ودرخواست کننده تصدیق اطلاع می دهد ودرجلسه پس از رسیدگی حکم خواهد داد،این حکم برابر مقرارت قابل تجدید نظر است.
2. دادستان عمومی محل اقامتگاه متوفی

دادستان عمومی درهرزمان که مطلع شود واحراز نماید متوفی بلا وارث است ودرخواست متقاضی انحصاروراثت  فاقد مبنای قانونی است  قانونا مکلف است درمقام اعتراض به درخواست مزبور برآید وازصدور گواهی حصر وراثت ،به نفع متقاضی خودداری بعمل آورد ،همچنین تازمانیکه برای شخص محجور ،قیم وبرای غایب امین نشده باشد،دادستان می تواند ازجانب محجور ،قیم وبرای غایب امین معین نشده باشد ،دادستان می تواند ازجانب محجور وغایب به درخواست انحصار وراثت اعتراض کند،درصورتیکه اعتراض دادستان به جهتی ازجهات قانونی مردود اعلام گردد،مشارالیه بعنوان مدعی العموم حق دارد قانونا ازرای به رد اعتراض وی از مرجع صالح تجدید نظر خواهی نماید.

• چگونگی رسیدگی به دعوی اعتراض به درخواست حصر وراثت و انحصار وراثت

بااطلاع یافتن شخص یا اشخاص ذینفع ویادادستان عمومی محل اقامتگاه متوفی ازطرح درخواست گواهی وراثت و انحصار وراثت ازجانب ورثه مدعی وراثت ازمتوفی ،اعتراضشان مطابق اصول ومقررات  مورد رسیدگی قرار می گیرد ،بدین ترتیب که ازمعترض ،بعنوان مدعی ،دلایل ومدارک اعتراض وی خواسته می شود ومی بایست جهت یا جهات اعتراض خود را که به درخواست حصر وراثت متقاضی دارند، به روشنی مطرح نمایند، بعنوان مثال، ممکن است دادستان با شناختی که ازمرحوم متوفی دارد مطمئن است که متوفی فاقد هرگونه وارث می باشد ومتقاضی انحصار وراثت نیز هیچگونه دلیل ومدرک مثبته ای که دلالت بروراثت ویا انتساب نسبی یا سببی اش بعنوان موجب قرابت با متوفی باشد ارائه نکرده باشد،ویا اینکه مفاد اعتراض شخص ذینفع این باشد که تمامی  ماترک به جای مانده ازمتوفی با مدارک ومستندات محکمه پسندی که دراختیار دارد حتی تکاپوی دیون وبدهی های مسلم وممتازه متوفی راندارد تا چه رسد به اینکه متقاضی بخواهد بعنوان میراث ،آنها راتصاحب نماید ،بنابراین ضرورت دارد موارد اعتراض کاملا مشخص ومورد بررسی  قرارگرفته وبه اثبات برسد  ،آنگاه شورای حا اختلاف درخصوص اعتراض مطروحه حکم مقتضی راحسب مورد درپذیرش وراثت متقاضی ویا استحقاق وی نسبت به ماترک ،نفیا یا اثباتا صادر می دارد ودرهر حال صادره قابل اعتراض درمرجع تجدید نظر می باشد ورای مرجع تجدید نظر در غیر ازموارد خلاف بین شرع ویا قانون قطعی خواهدبود.

• اعتراض به گواهی وراثت و انحصار وراثت

چنانچه درمرحله درخواست گواهی حصروراثت ،اعتراضی واصل نشود ،لیکن پس ازصدور گواهی یا تصدیق انحصاروراثت ،ممکن است ،فردیا افرادی که ازگواهی حصر وراثت متضرر می شوند درمقام اعتراض به گواهی صادره برآیند ،این اعتراض گاهی درباره عدم ذکرنام یکی ازوراث است که می تواند با اسناد ومدارک مسلم الصدور وراثت خویش رانسبت به متوفی به اثبات برساند ویا احدی ازورثه یا ذینفع استحقاق خودرا نسبت به میزان سهم الارث تعیین شده درگواهی صادره اعتراض داشته باشد ویا دادستان دراجرای مقررات مواد 367و368ازقانون امورحسبی قانونا ملزم به طرح اعتراض درمقام مدعی العموم به گواهی حصروراثت صادره می باشد .

• ارائه وصیت نامه به شورای حل اختلاف

هرشخص متوفی شرعا وقانونا حق دارد حتی برای بعد ازوفات خودش دستورات و درخواست ها ویاقول معروف وصایایی، را اعم از وصیت های عهدی یا تملیکی به نفع فرد یا افرادی که مورد علاقه اش می باشد تعیین نماید و یا کسی را بعنوان وصی خود معرفی کند، درآگهی های حصروراثت ازمطلعین درخواست می شود هرکس وصیت نامه ای ازمتوفی اعم ازرسمی و یا سری و یا عادی دارد در جریان رسیدگی به درخواست گواهی انحصار وراثت جهت ملاحظه شورای حل اختلاف و یا متقاضی درخواست و سایر افراد ذینفع ارائه دهد و شورا گواهی انحصار وراثت را با رعایت مفاد وصیت نامه ابرازی صادره می کند.