نفقه یعنی فراهم کردن هزینه هایی مثل خانه، وسایل ضروری خانه، غذا، لباس، دارو و درمان که از زمان عقد بر عهده شوهر میباشد. محاسبه میزان نفقه بر اساس شان و موقعیت خانوادگی زن و تحصیلات او و اینکه در کدام منطقه سکونت داشته و همچنین درامد شوهر میباشد.
انواع نفقه
- نفقه زن: بعد از اینکه با مردی ازدواج کرد، شوهر موظف به پرداخت آن است.
- فرزندان: پدر باید نفقه فرزندان دختر و پسر خود را به صورت ماهیانه پرداخت کند.
- پدر و مادر: در صورتیکه پدر و مادر توانایی مالی نداشته باشند فرزند پسر و یا دختر باید نفقه پدر و مادر خود را پرداخت کنند.
- نزدیکان: مثلا در صورتیکه پدربزرگ توانایی مالی نداشته باشد و فرزند هم نداشته باشد نوه باید نفقه پدربزرگ خود را پرداخت کند.
دوران عقد
تصور بیشتر مردم این است که به زنی داده می شود که بعد از ازدواج به خانه شوهر رفته باشد و مشغول زندگی با او باشد. در صورتی که واقعیت غیر این است.
این تصور مصداقش زمانی است که زن بعد از وقوع عقد به خانه شوهر رفته و مشغول زندگی شده باشد که در این صورت اگر زندگی را رها کند و ناشزه شود نفقه به او تعلق نمیگیرد، ولی اگر زن قبل از رفتن به خانه شوهر تقاضای نفقه کند با وجود شرایطی او مستحق خواهد بود.
به عبارتی دیگر امکان دارد یک زن یک عمر در خانه پدرش باشد و به خانه شوهر نرفته باشد و اصلا تمکین نکرده باشد اما هر ماه می تواند از شوهر بگیرد.
فرزند دختر
میزان نفقه دختر یا توافقى است یا دادگاه تعیین مى کند. معمولاً بین صد هزار تومان تا سیصد هزار تومان است و براى دختر و پسر این میزان فرق نمى کند.
با توجه به توانایى مالی پدر خرج فرزند مشخص مى شود. هزینه پدر و درآمد او در نظر گرفته مى شود و نسبت به آن پرداخت شده و از کارشناس استفاده مى شود.
اگر پدر با وجود توانایى مالى وظیفه ی اش را به فرزند ادا نکند دادگاه حکم صادر مى کند و از اموال او برداشت مى شود.
دخترى آمده بود و از پدرش شکایت مى کرد که خرجى نمى دهد. پدر آمد و گفت دخترم کار مى کند و قادر به کار هست و حقوق دارد. کسى که نفقه مى خواهد باید قادر به کار کردن نباشد و به سن قانونى نرسیده باشد.
دخترها تا سنى که ازدواج نکرده اند و یا شروع به کار نکرده اند پدر باید نفقه شان را بپردازد. پسر هم اگر ۱۸ سال بیشتر داشته باشد و بیمار بوده و قادر به کار نباشد پدر موظف است هزینه اش را بپردازد.
این موضوع به سن و قدرت مالى و کارى بستگى دارد. اگر فرزند به سن قانونى رسیده باشد ولى قادر به کار نباشد و پدر وضع مالی خوبی داشته باشد موظف به پرداخت هزینه است.
طلاق توافقی
همانطور که توضیح داده شد بعد از عقد، نفقه به زن تعلق میگیرد و در طول زندگی مشترک نیز زن میتواند آن را از شوهرش دریافت کند.
در نظر داشته باشید که زن و شوهری ده سال باهم زندگی میکنند و زن در این مدت هیچ نفقه ای دریافت نکرده است. زن میتواند برای دریافت نفقه ده سال از شوهر خود اقدام کند. ولی زمانیکه زن و شوهر قصد داشته باشند تا طلاق توافقی بگیرند به دلیل اینکه مردان در اکثر مواقع راضی به طلاق نمیشوند، زن میتواند مقداری از نفقه خود و یا تمام آن را نسبت به شوهرش ببخشد تا شوهر راضی به طلاق شده و سپس طلاق توافقی بگیرند.
یعنی گرفتن و یا نگرفتن آن در طلاق توافقی کاملا بستگی به توافق میان زن و شوهر خواهد داشت.
طلاق از طرف زوج
مرد در هر زمانی حق طلاق دارد. یعنی میتواند بدون داشتن هیچ دلیل قانونی برای طلاق همسر خود اقدام کند و نیازی به شروط 12 گانه ضمن عقد که در سند ازدواج قید شده است ندارد.
ولی زمانیکه مرد قصد طلاق همسر خود را دارد به دلیل اینکه حق زن ضایع نشود باید تمامی حق و حقوق همسرش را پرداخت کند که یکی از آنها نفقه زن میباشد.
یعنی بررسی میشود که زن و شوهر چند سال با یکدیگر زندگی مشترک دارند و سپس بر اساس شان خانوادگی زن و درامد شوهر، میزان آن توسط دادگاه مشخص خواهد شد و مرد هم قبل از طلاق باید آن را پرداخت کند.
در صورتیکه مرد حقوق زن را که شامل آن میشود، پرداخت نکند نمیتواند همسرش را طلاق دهد.
مراحل گرفتن نفقه زن
- اگر تصمیم خود را برای گرفتن از شوهر خود گرفته اید میتوانید به یکی از شیوه های زیر برای گرفتن آن اقدام کنید.
- شما میتوانید برای گرفتن به دادگاه و یا شورای حل اختلاف مراجعه کنید.
- شما میتوانید برای اطلاع از چگونگی گرفتن نفقه با وکیل نفقه به صورت تلفنی گفتگو کنید تا شما را برای گرفتن آن در دادگاه راهنمایی کند.
- شما باید برای گرفتن آن، دادخواست مطالبه نفقه تنظیم کنید که در صورت نیاز و نداشتن اطلاعات کافی میتوانید برای تنظیم دادخواست با وکیل نفقه مشورت کنید.
- شما میتوانید برای گرفتن ان در کمترین زمان و بدون حضور خود در دادگاه، با وکیل و با تجربه به صورت حضوری مشورت کنید و در صورت نیاز وکیل بگیرید.
- اگر برای گرفتن این موضوع قصد داشته باشید که وکیل بگیرید باید مدارک زیر را به وکیل تحویل بدهید.
مدارک گرفتن نفقه زن
- اصل سند ازدواج
- اصل شناسنامه
- اصل کارت ملی
در صورت نبود اصل سند ازدواج باید کپی آن را از دفترخانه ای که عقد کرده اید دریافت کنید.