بانک توسعه :معروفترین این بانکها، بانکهاى قارهاى توسعه مىباشند. هدف از ایجاد بانک توسعه این است که در عین انجام خدمات بانکى یا منطقهاى کردن گروه بانک جهانى از سرعت عمل این گروه بکاهند و براى خود کشورهاى در حال توسعه وضعى را پدیدار سازند که مسیر سرمایه را بهسوى آنها بکشاند. لیکن این بانکها مانند بانک جهانى با اختلاف بین گرانى سرمایه در بازارهاى غرب که علاوه بر سرمایه دولتى آنها منبع بزرگ تهیه سرمایه براى این بانکها مىباشند و شدت نیازمندىهاى کشورهاى در حال توسعه که اکثراً غرق در بدهکارى هستند، مواجه مىشوند. بانکهاى قارهاى براى مقابله با این دشوارى باید خود را بین یک بانک که سرمایه آن بهخصوص از طریق وام تأمین مىشود و یک صندوق که بهوسیله دستاورد ملى سرمایه فراهم مىکند قرار دهد. در اینصورت است که بانکهاى قارهاى با این مشکل روبهرو مىشوند که از دو امکان فوق کدام را برگزینند. از یک طرف اگر بانکهاى منطقهاى از کشورهاى خارج منطقه صرفنظر کنند از دسترسى به منابع مالى محروم مىشوند و اگر این کشورهاى خارج از منطقه را بهعنوان عضو بپذیرند یا بهعنوان دارنده سرمایه شریک خود کنند. هر چند منابع مالى آنها افزایش مىیابد، ولى علاوه بر لزوم پذیرش وامهاى مفید مجبور هستند تحت نفوذ سیاسى و اقتصادى این اعضاء نخواسته که معمولاً ابرقدرتها مىباشند قرار گیرند.
از دیگر اهداف این بانکها مىتوان به ایجاد تحرک در ترقى کشورهاى در حال توسعه اشاره کرد. این تحرک بهوسیله تکمیل اقدام سازمانهاى داراى جنبه جهانى از طرف بانکهاى قارهاى که به صمیمیت و همکارى کشورهاى همسایه تحکیم مىبخشند صورت مىپذیرد و با ایجاد همکارى و صمیمیت منابع کمیاب منطقه جذبشده و مورد استفاده بهتر قرار مىگیرد.
ساختار سازمانى این بانکها، تقریباً مشابه است. هر چند با سایر مؤسسات مالى بینالملل مقدارى تفاوت دارد. این سازماندهى مشتمل بر شوراى رؤساى بانکها، شوراى مدیران، رئیس سازمان (رئیس بانک قارهای) مىباشند. شوراى رؤسا داراى یک نماینده از هر کشور عضو است و این نماینده از تعداد آرائى که براى کشور خود قائل شدهاند برخوردار است تصمیمات بانک با اکثریت آراء که حداقل دوسوم آراء کل را به خود اختصاص مىدهند اتخاذ مىشود، ولى براى تصمیمات مهم یعنى قبول اعضأ جدید، تغییرات اساسنامه، افزایش سرمایه و کمک به صندوق، تصمیم را رؤساى بانکها مىگیرند، شوراى دبیران اختیاراتى را که شوراى رؤسا به آنها واگذار کرده است اعمال و اجراء مىکنند و مسئول اجراء صحیح عملیات بانک مىباشند. شوراى مدیران تصمیمات خود را به اکثریت عادى یا به اکثریت دوسوم و هر مدیر انتخاب شده از آراء مدیرانى که به نفع وى رأى مىدادهاند بهرهمند مىشوند.
رئیس از طرف رؤساى عضو براى مدت ۵ سال برگزیده مىشود. (مثل بانک آمریکائی)، یا از طرف شوراى مدیران انتخاب مىگردد (مثل بانکهاى آسیائى و آفریقائی) بانک آمریکایی توسعه. منابع سرمایهاى این بانکها به دو دسته تقسیم مىشود: یکى از آنها منابع معمولى (عادی) و دیگرى منابع ویژه است. منابع معمولى از وامهائى که بانک از بازارهاى مالى دریافت مىکنند تأمین مىگردد، ولى منابع ویژه این بانکها براى کسب سرمایههاى اضافى یک یا چند صندوق ویژه بهوجود مىآیند، این صندوق از کشورهاى عضو یا غیرعضو بانک کمکهائى مىگیرند و بانک قارهاى ضمن موافقت حکومتهاى وامدهنده با اعطاء کمکهائى با نرخ بهرههاى بسیار پائینتر از بازارهاى مالى کمکهاى دریافتى را اداره مىنماید. حدود مداخله این بانکها بهصورت اقدام به دادن وام، تضمین وامهاى پرداختی، شرکت در مؤسسات اقتصادى و کمکهاى فنى است. در مورد وامها، بانک مىتواند هم به مؤسسات اقتصادى و هم به دولتها وام پرداخت کند. در این رابطه نباید وامدهى در کشورى صورت پذیرد که حکومت آن کشور مخالف آن است و نیز بانک نباید تحت نفوذ سیاسى واقع شود.
بانک آمریکائى توسعه
این بانک پیشکسوت بانکهاى قارهاى و در واقع رهبر آنها محسوب مىآید. اندیشه ایجاد بانک آمریکائى توسعه در سال ۱۸۸۹ پدید آمد، ولى مسئله همینطور باقى ماند، تا اینکه در سال ۱۹۳۹ در نخستین جلسه وزراى خارجه آمریکاى لاتین مجدداً مورد بررسى قرار گرفت. نهایتاً در اوت سال ۱۹۵۴ بود که در مجمع سازمان کشورهاى آمریکایٔى درباره این اندیشه پیشنهاد صریحى بهعمل آمد، ولى آمریکا با این پیشنهاد و اندیشه مخالفت نمود، زیرا مىترسید که کنترل کمکهاى مالى به آمریکاى لاتین را از دست بدهد، ولى سرانجام با توجه به ملاحظات سیاسى در سال ۱۹۵۸ هنگامىکه رئیسجمهور وقت برزیل طرح ایجاد بانک آمریکائى را بهعنوان یک عنصر عملیات اتحاد آمریکائى وسیع و دامنهدار توصیف کرد، وکیل آمریکا نیز به آن پیوست اساسنامه این بانک در سال ۱۹۵۹ تصویب و از اول اکتبر سال ۱۹۶۰ شروع بهکار نمود. مرکز اصلى بانک آمریکائى بانک توسعه قرار بود که در بوئیس ایرس باشد ولى تاکنون همواره در واشنگتن بوده است اما مجامع عمومى بانک همواره در آمریکاى لاتین تشکیل شده است.
منابع مالى این بانک دو نوع مىباشد: نوع اول منابع مالى است که بهوسیله افزایش تدریجى سرمایه و انتشار اوراق قرضه در بازارهاى آمریکا و اروپا بهدست مىآیند. و در واقع منابع معمولى مالى بهشمار مىآیند. نوع دوم سرمایههاى ویژه بانک است. اخذ وام در بانک آمریکائى بهصورت اختیارى محدود به منبع سرمایهاى است که ایالات متحده آمریکا تعهد پرداخت آن را کرده است.
صندوقهاى تحت پوشش بانک آمریکائى بانک توسعه داراى سه صندوق است:
- صندوق پیشرفت اجتماعی: در چارچوب الگوى اتحاد براى پیشرفت تشکیلشده است.
- صندوق عملیات ویژه: عمدهترین سرمایه این صندوق توسط ایالات متحده آمریکا تأمین مىشود.
- و صندوق سرمایهگذارى مقدماتى منابع