ایین نامه اجرایی : وزیران عضو کمیسیون امور اجتماعی و دولت الکترونیک در جلسه مورخ ۱۳۹۰/۶/۲۰ بنا به پیشنهاد وزارتخانه های کشور و دادگستری و به استناد بند “د” ماده (۱۰) قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی – مصوب ۱۳۸۹ – و با رعایت تصویب نامه شماره هـ۳۷۳ت/۱۶۴۰۸۲ مورخ ۱۳۸۶/۱۰/۱۰، ایین نامه اجرایی بندهای “الف” و “ب” ماده یاد شده را به شرح زیر تصویب نمودند:
ماده ۱: در ایین نامه اجرایی اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می روند:
الف – قانون : قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی مصوب ۱۳۸۹ –
ب – ماموران راهنمایی و رانندگی: افسران و درجه داران کادر، افسران پیمانی، افسران وظیفه و افسران شاغل در ایر بخش های نیروی انتظامی، موضوع ماده (۲) قانون.
پ – نقص فنی موثر: هر نوع نقصان یا تغییر در وضعیت ظاهری، فنی و استاندارد وسیله نقلیه که موجب کاهش ضریب ایمنی در رانندگی و یا افزایش بیش از حد مجاز گازهای آلاینده یا آلودگی بیش از حد مجاز صدا و یا باعث خروج آن از حالت اولیه کارخانه و استاندارد گردد و احتمال ایجاد خطر یا وقوع تصادف را افزایش دهد از قبیل نقص سامانه روشنایی یا تغییر در میزان نور یا رنگ استاندارد چراغ ها، نامیزان بودن چرخ های جلو و فرمان، نقص در سامانه ترمزها، نداشتن آج مناسب در سطح اتکای لاستیک چرخ، نداشتن برف پاک کن و سامانه گرمایشی در مواقع بارندگی و زنجیر چرخ یا لاستیک یخ شکن در مواقع یخبندان، دود کردن وسیله نقلیه، شکستگی شیشه جلو که مانع دید راننده باشد و نقص در تجهیزات ایمنی مانند کمربند و کیسه هوا و سامانه ضد قفل ترمزها.
ت – مواد مخدر و روانگردان: موادی که به صورت طبیعی یا صنعتی تولید و مصرف آن توسط راننده موجب بی ارادگی و اختلالات جسمی و روانی راننده حین رانندگی می گردد و مصادیق آن در قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر – مصوب ۱۳۸۹ – و نیز قانون مربوط به مواد روانگردان (پسیکوتروپ) – مصوب ۱۳۵۴ – احصا شده است.
ث – حالت مستی و بی ارادگی: عدم توانایی راننده در هدایت وسیله نقلیه به دلیل استفاده از مسکرات و مواد مخدر و روانگردان.
ج – ضبط گواهینامه: اخذ گواهینامه رانندگی و محروم نمودن دارنده آن از مزایای قانونی در مدت مقرر.
چ – جلوگیری از رانندگی : ممانعت از ادامه حرکت وسیله نقلیه توسط راننده متخلف تا زمان معرفی راننده مجاز.
ح – تجهیزات لازم: وسایلی که با استفاده از آن تشخیص حالت مستی یا مصرف موادمخدر و روانگردان توسط ماموران راهنمایی و رانندگی امکان پذیر است.
ماده ۲: ماموران راهنمایی و رانندگی در صورت تشخیص عیب و نقص فنی موثر در وسیله نقلیه موظفند نسبت به متوقف کردن آن به منظور رفع نقص به شرح زیر اقدام نمایند:
الف – چنانچه نقص فنی وسیله نقلیه در محل قابل رفع باشد، پس از رفع نقص فنی در محل توسط راننده و تایید مامور مربوط، قبض جریمه صادر و حسب مورد ضوابط نمره منفی اعمال و اجازه عبور داده می شود.
ب – در صورتی که نقص فنی قابل رفع در محل نباشد، پلاک وسیله نقلیه فک و با نصب پلاک تعمیری و تعیین زمان جهت رفع نقص به تعمیرگاه اعزام می شود.
پ – در صورتی که وسیله نقلیه معیوب قابل حرکت نباشد، با وسیله نقلیه مناسب تا تعمیرگاه انتقال می یابد.
ماده ۳: در صورت رفع نقص وسیله معیوب و تایید آن توسط کارشناس واحد اعزام کننده، اجازه حرکت به راننده پس از صدور قبض جریمه و حسب مورد اعمال ضوابط نمره منفی، فک پلاک تعمیری و تحویل پلاک وسیله نقلیه صادر می شود.
تبصره
هزینه های مربوط به حمل وسیله نقلیه به تعمیرگاه به عهده راننده یا متصرف قانونی وسیله نقلیه خواهد بود. در صورت ورود خسارت به وسیله نقلیه یا محموله آن در اثر حمل یا نگهداری، مطابق تبصره (۱) ماده (۱۳) قانون عمل خواهد شد.
ماده ۴: ماموران راهنمایی و رانندگی موظفند در صورت تشخیص حالت مستی و بی ارادگی راننده از رانندگی وی جلوگیری و ضمن صدور قبض جریمه به مبلغ دو میلیون (۲.۰۰۰.۰۰۰) ریال و ضبط گواهینامه به مدت شش ماه و ارسال آن به اداره راهنمایی و رانندگی مربوط جهت اعمال نمره منفی، راننده متخلف را به همراه مستندات مربوط به تخلف ارتکابی به واحد انتظامی مربوط جهت سیر مراحل قانونی و اعزام به مرجع قضایی معرفی نمایند.
تحویل وسیله نقلیه منوط به دستور مقام قضایی رسیدگی کننده است.
تبصره
تشخیص حالت مستی و بی ارادگی راننده صرفا با استفاده از تجهیزات تخصصی و توسط ماموران راهنمایی و رانندگی که آموزش های لازم را برای به کارگیری آنها دیده باشند، انجام می شود.
ماده ۵: چنانچه ماموران راهنمایی و رانندگی حالت مستی و بی ارادگی را در رانندگان وسایل نقلیه عمومی تشخیص دهند، در صورتی به وسیله نقلیه اجازه حرکت داده می شود که از طرف مالک یا موسسه مربوط، راننده مجاز جایگزین معرفی شود.
ماده ۶: نیروی انتظامی موظف است ظرف سه ماه پس از ابلاغ این آیین نامه نسبت به تهیه تجهیزات ویژه موضوع تبصره ماده (۴) ایین نامه اجرایی و آموزش به کار گیری تجهیزات مذکور توسط ماموران راهنمایی و رانندگی اقدام نماید.
این تصویب نامه در تاریخ ۱۳۹۰/۸/۱ به تایید مقام محترم ریاست جمهوری رسیده است.
معاون اول رئیس جمهور – محمد رضا رحیمی