گاهی در برخورد با بعضی از موضوعات تجاری به این فکر می‌کنیم از چه راهی تشخیص دهیم کدام طرح کلاهبرداری است؟ آیا طرح‌های کلاهبرداری و دسیسه‌ها مربوط به آن نشانه‌ای دارد؟ در زیر به برخی از نشانه‌های شناخت یا تشخیص طرح‌های کلاهبرداری اشاره می‌نماییم:
- این طرح در ابتدای کار فوق‌العاده جذاب به نظر می‌رسند
مثلاً می‌گویند:شما برندۀ جایزه‌ای فوق‌العاده از یک مسابقه شده‌اید، البته شما هیچ‌گاه در آن مسابقه شرکت نکرده‌اید. به شما پیشنهاد می‌دهند در یک موقعیت که در تمام زندگی‌تان فقط یک بار تکرار می‌شود و یک شانس فوق‌العاده برای شما ایجاد می‌نماید و در آن امکان هیچ باخت یا ضرری وجود ندارد، شرکت نمایید.
- برای دریافت جایزه باید مبلغی پرداخت کنید
شما برنده شده‌اید، اما باید مبلغی را برای ارسال جایزه، پرداخت مالیات یا دیگر هزینه‌هایی که برای پرداخت جایزه هزینه می‌شود، پرداخت نمایید. حتی برخی اوقات تماس‌گیرنده یک پیک برای دریافت مبلغ از شما می‌فرستد تا مبلغ را از شما بگیرند و برای او ببرند.
- از شما می‌خواهند، اطلاعات کاملاً شخصی و محرمانۀ مالی خود را در اختیارشان قرار دهید
تماس‌گیرنده از شما می‌خواهد تمام اطلاعات حساب بانکی و یا تمام اطلاعات کارت اعتباری خود را به آن‌ها بدهید. باید بدانید که سیستم‌های تجاری مطمئن و قانونی، هیچ‌گاه نیاز بر جزئیات حساب مالی شما ندارند و حتی اگر قرار باشد پولی یا جایزه‌ای را به شما بدهند، نیاز به رمز عبور کارت شما را ندارند. دادن شمارۀ حساب یا شمارۀ کارت کفایت می‌کند.
- از شما پول نقد می‌خواهند
اغلب کلاهبرداران اینترنتی و ارتباطی از شما می‌خواهند که پول نقد به آن‌ها بپردازید، به ندرت چک یا کارت اعتباری قبول می‌کنند، زیرا پول نقد قابل ردیابی نمی‌باشد، امکان لغو کردن آن نیز وجود ندارد. کلاهبرداران برای افتتاح حساب به عنوان یک شرکت با مشکل مواجه خواهند شد و نمی‌توانند یک حساب مالی بازرگانی داشته باشند. به همین دلیل تنها پول نقد از شما می‌خواهند.
- تماس‌گیرنده بسیار هیجان‌زده‌تر و خوشحال‌تر از شماست
مثلاً شما برندۀ دریافت جایزه شده‌اید اما شخص تماس‌گیرنده بسیار هیجان‌زده‌تر و خوشحال‌تر از شماست زیرا کلاهبرداران می‌خواهند شمار ا هیجان‌زده و ذهن شما را درگیر کنند. قدرت فکر و تصمیم‌گیری عاقلانه را از شما بگیرند.
- مدیر تماس می‌گیرد
شخصی که با شما تماس می‌گیرد ادعا می‌کند از طرف یک دفتر دولتی، مسئول مالیاتی، مرکز رسمی بانکی، یک وکیل یا یک مقام رسمی تماس می‌گیرد. شخص تماس‌گیرنده، در هنگام تماس، نام کوچک شما را به زبان می‌آورد و از شما اطلاعات زیادی در مورد اطلاعات شخصی یا اطلاعات نحوۀ زندگی شما کسب می‌نماید.
- شخصی غریبه‌ای که تماس گرفته، سعی می‌کند با شما رابطه صمیمی و دوستانه برقرار کند
مجرمان می‌خواهند بفهمند که آیا شما تنها هستید و تمایلی به صحبت کردن دارید؟ به محض اینکه فهمیدند، سعی می‌کنند به شما اطمینان دهند که دوست شما هستند، بعد از جلب اطمینان، شما هیچ‌گاه مشکوک نمی‌شوید که چه شخصی که این‌گونه با شما صمیمی است، امکان دارد یک کلاهبردار باشد.
- این یک فرصت با مدت زمانی محدود است، اگر عجله نکنید، آن را از دست می‌دهید
اگر شما تحت فشار قرار گرفتید تا با سرعت یک تصمیم‌گیری در مورد یک خرید بزرگ و گران‌قیمت انجام دهید، یا یک مبلغ زیاد به مؤسسات خیریه پرداخت کنید، مسلماً این یک معاملۀ قانونی نیست. هر تجارت قانونی یا هر مؤسسه خیریه به شما این فرصت را می‌دهند تا آن‌ها و عملکردشان را بررسی کنید، سپس فکر کنید و بعد تصمیم بگیرید و مبلغ موردنظر را بپردازید.
بعد از آشنایی با این موارد چه‌کارهایی برای محافظت از خود باید انجام دهیم
به هر شکل، مجرمان ممکن است هر چیزی بگویند تا شما را متقاعد کنند که نیاز نیست برای کسب پول، زحمتی بکشید یا کاری انجام دهید. آگاه باشید، شما حق دارید تا در مورد هر شخصی که تلفنی با شما تماس می‌گیرد و به شما پیشنهاد می‌دهد، بررسی‌های لازم را انجام دهید، با نامه‌نگاری از آن‌ها اطلاعات کاری بخواهید، تماس بگیرید، مرجع‌های آن‌ها را استعلام نمایید و زمانی برای فکر کردن و تصمیم‌گیری در مورد پیشنهاد آن‌ها داشته باشید.
تمامی افرادی که به‌طور قانونی و به دور از هرگونه دسیسه و کلاهبرداری به‌صورت تلفنی بازاریابی انجام می‌دهند از اینکه اطلاعات فعالیت معقول و منطقی خود را در اختیار شما قرار دهند، خوشحال می‌شوند. همیشه در مورد دادن اطلاعات خاص و شخصی خود مخصوصاً اطلاعات حساب بانکی یا کارت‌بانکی خود به دیگران مراقب باشید.
در آخر هر جایی که احساس کردید مورد متناقضی وجود دارد، یا هرگاه به فرد تماس‌گیرنده شک کردید، بهترین راه این است که این تماس را قطع کنید. این کار بسیار هوشمندانه است و به هیچ وجه بی‌احترامی محسوب نمی‌شود. همیشه با افراد مورد اطمینان خود، اقوام و یا حتی متصدی بانک مشورت کنید و از آن‌ها دربارۀ این موارد پرس‌وجو و تحقیق نمایید. اما فراموش نکنید با قطع کردن تماس می‌توانید از یک کلاهبرداری تلفنی جلوگیری نمایید.
گاهی موارد مظنون می‌شویم که یکی از اقوام یا دوستان ما هدف یک کلاهبرداری تلفنی حرفه‌ای شده باشد. در این صورت به این نشانه‌های هشداری دقت نمایید، هر یک از این موارد می‌تواند نشانۀ یک کلاهبردار باشد:
- افزایش قابل ملاحظه در حجم ایمیل با پیشنهادهای خیلی خوب و خارق‌العاده.
- تماس‌های مکرر با پیشنهاد پولدار شدن سریع با طرح‌های زودبازده یا جوایز با ارزش یا تماس‌های متعدد برای شرکت در طرح‌های نیکوکاری در مؤسسات خیریۀ نا آشنا.
- درخواست برای وام یا پول نقد.
- گزارش‌های بانکی که نشان می‌دهد برداشت‌هایی برای شرکت‌ها یا افراد ناآشنا صورت گرفته است.
- فعالیت‌های مشکوک راجع به تماس تلفنی.
اگر زمانی افرادی که آشنای شما هستند، در دام این کلاهبرداران افتادند، آن‌ها را سرزنش نکنید که چقدر ساده لوح هستید، بلکه آن‌ها را تشویق کنید که مشکلات خود را با مراجع قضایی مربوطه در میان بگذارند. به آن‌ها آموزش دهید که قطع کردن تلفن افراد مشکوک به هیچ وجه بی‌احترامی تلقی نمی‌شود.
