بیمه عمر از دیدگاه حقوقی، قراردادی است که به موجب آن بیمه‌گر در مقابل دریافت حق‌بیمه از بیمه‌گذار متعهد می‌شود که در صورت فوت و یا حیات بیمهشده در زمان معینی مبلغی به عنوان سرمایه و یا مستمری به استفاده‌کننده (بیمه‌گذار یا شخص ثالث) تعیین شده از طرف او و یا وراث قانونی بپردازد.
خطر فوت در بیمه‌های عمر، به هر علت و شامل انواع بیماری‌ها و حوادث می‌باشد و فقط هزینه‌های جنگ و خودکشی از آن مستثنی شده، تنها تحت ضوابط خاصی تحت پوشش قرار می‌گیرند.
هدف اساسی بیمه‌های عمر ایجاد، جمع آوری ذخایر مالی، سرمایه‌گزاری، کسب سود حاصله از سرمایه‌گزاری و نهایتاً ایفای تعهدات شرکت بیمه‌گر در قبال استفاده‌کنندگان می‌باشد.
در بیمه‌های عمر، بیمه‌گذار با پرداخت حق بیمه معینی به صورت ماهیانه، سالیانه یا یکجا، مبلغ معینی را پس از پایان مدت بیمه دریافت خواهد کرد و در صورت فوت بیمه شده در طول مدت قرارداد، مبلغ مقرر به استفاده کنندگانن تعلق می‌گیرد.
رشته بیمه اشخاص(عمر) مشتمل بر 13 زیررشته می‌باشد که عبارتند از:
بیمه عمرانفرادی بیمه ایران
بیمه عمر انفرادی بیمه‌‌ای است که به موجب آن بیمه‌گر متعهد می‌شود در صورت فوت یا حیات بیمهشده، سرمایه‌ای را بصورت یکجا به ذینفع یا استفاده‌کننده که در بیمه قید گردیده است پرداخت نماید. در این نوع بیمه بیمه‌گذار برای بیمه‌نمودن خود اقدام می‌نماید.
بیمه عمر مانده بدهکار انفرادی بیمه ایران
افرادی که از موسسات اعتباری یا بانک‌ها وام دریافت می‌دارند، چنانچه درطول مدت وام فوت کنند، پرداخت اقساط وام از سوی بازماندگان آنها مشکل و یا غیرممکن خواهد بود. وام‌گیرنده می‌تواند با خرید بیمه عمر مانده‌بدهکار برای خود، این مشکل را برطرف سازد. دراین نوع بیمه، هرگاه وام‌گیرنده (بیمه‌گذار) درطول مدت وام فوت کند، بیمه‌گر بقیه بدهی او را، ازتاریخ فوت تا پایان مدت وام، یکجا در وجه وام‌دهنده و یا استفاده‌کنندگانی که در بیمه‌نامه ذکر شده‌اند پرداخت می‌کند؛ درنتیجه بازماندگان او دینی درقبال موسسه وام‌دهنده نداشته و وثیقه مورد رهن بعد از فوت بیمه شده آزاد خواهد شد.
بیمه تامین آتیه فرزندان بیمه ایران
والدین می توانند به منظور تامین هزینه تحصیلات فرزندان، هزینه جهیزیه و همچنین هزینه ازدواج فرزندانشان از بیمه نامه آتیه فرزندان استفاده کنند.که فرزندان از بدو تولد می توانند تحت پوشش این بیمه نامه قرار گیرند.
بیمه عمر زمانی انفرادی بیمه ایران
در این نوع بیمه چنانچه بیمهشده در خلال مدت بیمه فوت کند و حق‌بیمه‌ها تا تاریح فوت پرداخت شده باشد، سرمایه مندرج در بیمه‌نامه به استفاده‌کننده پرداخت خواهد شد. ولی اگر بیمهشده در پایان مدت در قید حیات باشد، بیمه‌گر تعهدی نخواهد داشت و حق بیمه ها قابل برگشت نیست. امتیاز این بیمه ناچیز بودن حق بیمه آن می‌باشد. در بیمه‌های عمر زمانی انفرادی سن شخص بیمهشده به‌اضافه مدت بیمه نباید از 700 سال تجاوز نماید.
بیمه تمام عمر انفرادی بیمه ایران
هدف در بیمه عمر اطمینان یافتن از آینده از طریق تأمین سرمایه یا مستمری برای فرد بیمه شده و یا افراد ذینفع مورد نظر او در موعد مقرر در زمان حیات و یا پس از فوت وی می‌باشد. تعهد شرکت بیمه در این زمینه در مقابل دریافت حق‌بیمه می‌باشد. بیمه گر در ازای دریافت حق بیمه، بطور مادام العمر متعهد می شود که اگر هر زمان و به هر علت، بیمه شده فوت کند سرمایه مندرج در بیمه نامه را با اضافه سرمایه ای که از محل مشارکت در منافع تامینن شده به استفاده کننده بپردازد.
بیمه عمر و پس‌انداز انفرادی بیمه ایران
در این بیمه، چنانچه بیمهشده در خلال مدت بیمه فوت نماید، در صورتیکه حق بیمه‌ها تا تاریخ فوت پرداخت شده باشد، سرمایه مندرج در بیمه‌نامه به‌اضافه سرمایه‌ای که ممکن است تا تاریخ فوت از محل مشارکت در منافع تامین شده باشد، به ذینفع پرداخت شده و چنانچه این بیمه‌نامه تا پایان مدت ادامه یابد، سرمایه مندرج در بیمه‌نامه به‌اضافه سرمایه اضافی که ممکن است از محل مشارکت در منافع تامین شده باشد به ذینفع پرداخت می‌شود.
بیمه تامین هزینه جهیزیه بیمه ایران
در این نوع بیمه نامه بیمه گذار و بیمه شده پدر یا مادر دختر و یا در صورت عدم وجود آنان هر شخص دیگری است که علاقمند به تامین آینده دختر بوده و استفاده کننده در صورت فوت و یا حیات بیمه شده دختری است که بیمه نامه به نفع او صادر شده است.
بیمه جامع زندگی بیمه ایران
این بیمه نامه علاوه بر تأمین منابع لازم برای آینده بیمه شدگان از قبیل دریافت سرمایه بیمه در زمان بازنشستگی، برخورداری از پوشش بیمه عمر در مقابل خطر فوت و امکان دریافت مستمری، در رابطه با نحوه و مبلغ حق بیمه های پرداختی و ارائه خدمات به بیمه شدگان نیز دارای انعطاف پذیری زیادی بوده و با دارا بودن ضریب افزایش سالانه جهت حق‌بیمه و سرمایه فوت، بیمه شده را در مقابل تورم فرضی آینده تجهیز می نماید.
بیمه عمر گروهی بیمه ایران
بیمه عمر گروهی بیمه‌نامه‌ای است که به موجب آن بیمه‌گر متعهد می شود در صورت فوت یا حیات بیمهشده، سرمایه‌ای را بصورت یکجا به ذینفع یا استفاده‌کننده که در بیمه‌نامه قید گردیده است پرداخت نماید. در این نوع بیمه‌نامه بیمه‌گذار برای بیمه‌نمودن کارکنان خود اقدام می‌نماید.
بیمه تمام عمر گروهی بیمه ایران
هدف در بیمه عمر اطمینان یافتن از آینده از طریق تأمین سرمایه یا مستمری برای فرد بیمه شده و یا افراد ذینفع مورد نظر او در موعد مقرر در زمان حیات و یا پس از فوت وی می‌باشد. تعهد شرکت بیمه در این زمینه در مقابل دریافت حق بیمه می‌باشد. بیمه گر در ازای دریافت حق‌بیمه، بطور مادام العمر متعهد می شود که اگر هر زمان و به هر علت، بیمه شده فوت کند سرمایه مندرج در بیمه نامه را با اضافه سرمایه ای که از محل مشارکت در منافع تامینن شده به استفاده کننده بپردازد.
بیمه عمر مانده بدهکار بیمه ایران
موسسات اعتباری یا بانک‌ها می‌توانند افرادی را که از آنها وام دریافت می‌دارند را بیمه نمایند تا چنانچه درطول مدت وام، وام‌گیرنده فوت کند، پرداخت اقساط وام از سوی بیمه‌گر انجام می‌شود، درنتیجه بازماندگان وام‌گیرنده دینی درقبال موسسه وام‌دهنده نداشته و وثیقه مورد رهن بعد از فوت بیمهشده آزاد خواهد شد.
بیمه عمر زمانی بیمه عمر زمانی بیمه ایران
در این نوع بیمه چنانچه بیمهشده در خلال مدت بیمه فوت کند و حق بیمه‌ها تا تاریح فوت پرداخت شده باشد، سرمایه مندرج در بیمه‌نامه به استفاده‌کننده پرداخت خواهد شد. ولی اگر بیمهشده در پایان مدت در قید حیات باشد، بیمه‌گر تعهدی نخواهد داشت و حق‌بیمه‌ها قابل برگشت نیست. امتیاز این بیمه ناچیز بودن حق‌بیمه آن می‌باشد.
بیمه عمر و پس‌انداز بیمه ایران
افراد دوراندیش و آینده نگر با هرتوان مالی ازطریق پس اندازهای خود می توانند یک بیمه نامه عمر و پس انداز داشته باشند. این بیمه نامه ازطریق جمع آوری پس اندازهای کوچک مردم سرمایه های بزرگ برای آنها تشکیل می دهد. به این بیمه عنوان بازنشستگی هم اطلاق می شود.
بیمه کارکنان دولت(عمر گروهی) بیمه ایران
در این نوع بیمه، کارکنان دولت در مقابل فوت به هر علت به مدت یک سال بیمه می‌شوند. حق‌بیمه این بیمه بر اساس بخشنامه‌های صادره از طرف دولت تعیین می‌شود.
