شرایط بازنشستگی و آشنایی بیشتر با آخرین مقررات مربوط به آن ها

شرایط بازنشستگی : برای احراز بازنشستگی تحقق دو عامل ضروری است؛ داشتن سن مقرر در قانون و احراز سابقه لازم. برای اغلب بازنشستگی ها داشتن هردو عامل مزبور الزامی است. بنابراین حتی اگر بیمه شده ای سال های زیادی را با داشتن یکی از شروط فوق سپری کرده  باشد، ولی شرط دیگر هنوز تحقق نیافته باشد، امکان بازنشستگی وی مطابق قوانین و مقررات وجود ندارد.

انواع بازنشستگی و شرایط بازنشستگی

شرایط بازنشستگی بستگی به وضعیت، جایگاه، جنسیت افراد و گروه های اجتماعی دارد. بنابراین از آن جهت که فرد متقاضی شرایط بازنشستگی در چه حالت و موقعیتی قرار دارد می تواند در یکی از شرایط زیر قرار گیرد:

1. 60سال سن برای آقایان و 55 سال سن برای خانم ها با 20 سال سابقه: در این حالت بیمه شده میتواند با20 روز حقوق بازنشسته شود و اگر حقوق وی از حداقل حقوق شورای عالی کار کمتر باشد بر اساس ماده 111 قانون تامین اجتماعی تا حداقل حقوق ارتقا می یابد.
2. 50 سال سن برای آقایان و 45 سال سن برای خانم ها با حداقل 30 سال سابقه پرداخت حق بیمه: در این وضعیت بیمه شده می تواند با 30 سال سابقه یا بیشتر تا سقف35 سال بازنشسته شود و بر همان اساس نیز از مستمری برخوردار شود.
3. 60 سال سن برای آقایان و 55 سال سن برای خانم ها با 10 سال سابقه: در این حالت بیمه شده می تواند با10 سال سابقه و بیشتر تا20 سال، درخواست بازنشستگی کند که مستمری وی به میزان سنوات پرداخت حق بیمه خواهد بود (بین 10 تا20 روز حقوق). در این صورت ماده 111 قابل اجرا نیست و چنانچه حقوق وی از حداقل پایین تر باشد، مستمری تا حداقل حقوق افزایش نمی یابد. ضمنا کسانی که سن آنها به میزان مقرر در این بند رسیده باشد، ولی زیر 10 سال سابقه داشته باشند میی توانند با پرداخت حق بیمه سنوات کسری تا ده سال سابقه، با ده روز حقوق بازنشسته شوند که در این صورت نیز چنانچه حقوق آنها از حداقل حقوق مصوب شورای عالی کار کمتر باشد، ترمیم نخواهد شد.

1. خانم هایی که دارای 42 سال سن و حداقل 20 سال سابقه هستند و در کارگاه های مشمول قانون کار اشتغال به کار دارند، میتوانند با 20 روز حقوق بازنشسته شوند. این گروه از بیمه شدگان نیز از حداقل حقوق برخوردار می شوند. باید توجه داشت که مشمولین این بند فقط تابعین قانون کار را دربرمی گیرد و سایر مشمولین تامین اجتماعی، که از نظام استخدامی و آیین نامه های خاص استفاده می کنند، از شمول این مقرره خارجند.
2. بیمه شدگانی که دارای 35 سال سابقه هستند بدون شرط سنی می توانند از مستمری بازنشستگی با35 روز حقوق برخوردار شوند.
3. کارگرانی که در مشاغل سخت و زیان آور شاغل هستند و سختی و زیان آور بودن شغل آنها در مشاغل مذکور مورد تایید کمیته سخت و زیان آور مستقر در اداره کار قرار گرفته باشد، می توانند با 20 سال سابقه متوالی یا25 سال سابقه متناوب در مشاغل سخت بدون شرط سنی بازنشسته شوند. برای این گروه از بیمه شدگان 10 یا5 سال سابقه اضافه می شود و با 30 سال و 300 روز حقوق بازنشسته می شوند.
4. جانبازان نیز می توانند با 20 سال سابقه بازنشسته شوند و به میزان درصد جانبازی از سنوات ارفاقی بهره مند شوند. بازنشستگی از این طریق شرط سنی ندارد و متقاضی با توجه به سنوات پرداخت حق بیمه و سابقه ارفاقی می تواند از مستمری برخوردار شود. برای تعیین سنوات ارفاقی جهت جانبازان درجه نقص عضو و ازکارافتادگی (درجه جانبازی) مبنای میزان سوابق اعطایی خواهد بود: جانبازانی که بین20 تا40 درصد دارای نقص عضو یا کاهش توانایی باشند حداقل 3 و حداکثر شش سالل به سوابق آنها اضافه خواهد شد. به درجات بین 40 درصد تا ازکارافتادگی کامل حداقل 6 و حداکثر 100 سال ارفاق خواهد شد.
5. معلولان عادی می توانند با 20 سال سابقه بازنشسته شوند و به میزان معلولیت از سابقه ارفاقی برخوردار شوند. شرط سنی برای آقایان معلول 50 و برای خانمها 45 سال است. سنوات ارفاقی به معلولین برای معلولیت های ناشی از کار و غیرناشی از کار متفاوت است. معلولیت های ناشی از حوادث کار یا بیماری های حرفه ای ناشی از کار:در درجات بین 20 تا40 درصد و تا ازکارافتادگی کامل حداقل 5 و حداکثر 8 سال به تناسب درجات فوق به سوابق فرد اضافه می شود. معلولین عادی غیرناشی ازز  کار:

• در درجات بین 20 تا 40 درصد حداقل 2 و حداکثر 3 سال با توجه به درجات به سوابق بیمه شده اضافه می شود.
• در درجات بین 40 درصد تا ازکارافتادگی کامل حداقل 3 و حداکثر 6 سال به تناسب درجات فوق اضافه خواهد شد.

با توجه به موارد فوق نظر شما را به نکات زیر در مورد شرایط بازنشستگی جلب می کنیم:

در موارد هشتگانه فوق فقط بیمه شده اصلی می تواند درخواست بازنشستگی را به سازمان تامین اجتماعی ارائه دهد و کارفرما در صورتی می تواند خواهان بازنشستگی کارگر خود شود که 5 سال از سن بازنشستگی شخص بیمه شده گذشته باشد. بنابراین در این حالت کارفرما می تواند درخواست بازنشستگی آقایان بالای 65 سال سن و خانم های بالای 60 سال را به فرض داشتن سابقه لازم به شعب سازمان ارائه کند.

حداقل سابقه برای احراز بازنشستگی در صندوق سازمان تامین اجتماعی ده سال است.بنابراین کسانی که بخشی از سوابق خود را از صندوق های دیگر به صندوق تامین اجتماعی منتقل کرده اند، باید حداقل 10 سال سابقه در صندوق تامین اجتماعی داشته باشند. دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه در دو سال آخر اشتغال نباید از افزایش های سالانه شورای عالی کار و هیئت دولت بیشتر باشد، در غیر این صورت میانگین 5 سال آخر پرداخت حق بیمه ملاک محاسبه مستمری قرار خواهد گرفت، مگر این که اینن افزایش ها ناشی از ارتقای شغلی شخص بیمه شده باشد. حداکثر سقف قابل محاسبه برای بازنشستگی35 سال است و بیش از آن مبنای محاسبه مستمری قرار نخواهد گرفت.
محمدحسین قشقایی