امروزه قتل در تصادفات رانندگی یکی از 3 عامل اصلی مرگ و میر در ایران و نهمین عامل مرگ و میر در جهان است. رانندگی پرخطر، به هر دلیل که باشد، ممکن است به مرگ یا صدمات بدنی منجر شود یا حتی اگر صدماتی از این دست نداشته باشد، با خسارت مالی به پایان برسد. قانونگذار برای مرتکبان این تصادفات، دیه، حبس، جزای نقدی یا جبران خسارت را پیش بینی کرده است که نوع و میزان مجازات به نظر کارشناس پرونده و تعیین میزان تقصیر راننده بستگی دارد. در قانون، تصادف منجر به مرگ بدون داشتن گواهینامه قتل عمد محسوب نمی شود و باور غلط رانندگان باعث فرار این افراد از صحنه تصادف می شود.
عوامل تصادف
قتل در تصادفات رانندگی : به طور کلی، تصادف در رانندگی موارد زیر را شامل می شود که قانون مرتکب را مستوجب مجازات دانسته است:
- بی احتیاطی
- بی مبالاتی
- رعایت نکردن نظامات دولتی
- مهارت نداشتن راننده وسیله نقلیه موتوری
آثار حقوقی تصادف
هر گاه بی احتیاطی یا رعایت نکردن نظامات دولتی یا مهارت نداشتن راننده به قتل غیرعمدی منتهی شود، مجازات زیر را به همراه می آورد:
- 6 ماه تا 3 سال حبس
- پرداخت دیه در صورت مطالبه اولیای دم در ضمن، مجازات حبس قابل تبدیل به جزای نقدی نیست. منظور از «آثار حقوقی تصادفات» جبران ضرر و زیان های ناشی از آنها است. این ضررها ممکن است مادی یا معنوی باشند. 1- ضررهای مادی یعنی جبران هزینه های ناشی از تصادف خودرو یا هزینه های بیمارستانی 2- ضررهای معنوی یعنی بازداشت راننده و زندانی شدن وی که از نظر روحی لطمه هایی به خود راننده و خانواده اش می رساند.
نتیجه تصادف
هر تصادف، در صورتی راننده را به دردسر می اندازد که در یکی از 2 شاخه زیر قرار گیرد:
- منجر به جرح
- منجر به فوت
آسیب هایی که حبس و دیه به همراه دارد
قتل در تصادفات رانندگی : هر گاه بی احتیاطی نظامات دولتی یا مهارت نداشتن راننده به هر یک از موارد زیر منجر شود، مجازات آن از 2 ماه تا یک سال حبس و پرداخت دیه در صورت مطالبه مصدوم است:
- مرض جسمی یا دماغی علاج ناپذیر
- از بین رفتن یکی از حواس
- از کار افتادن عضوی از اعضای بدن که یکی از وظایف ضروری زندگی انسان را انجام می دهد.
- تغییر شکل دائمی عضو یا صورت شخص
- سقط جنین
قتل در تصادفات رانندگی
- سرقت از صحنه تصادف: هر گاه در مناطق سیل یا زلزله زده یا جنگی یا آتش سوزی یا در محل تصادف رانندگی، سرقتی صورت پذیرد و حائز شرایط حد نباشد، مرتکب به مجازات حبس از یک تا 5 سال و تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم خواهد شد.
- کمک به مصدوم:راننده در صورتی می تواند برای معالجه و کمک به مصدوم، وسیله نقلیه را از صحنه حادثه حرکت دهد که برای کمک رسانیدن به او، توسل به طریق دیگر ممکن نباشد.
- کروکی پلیس: اگر هنگام بروز تصادف، بر اثر ضربه وارد شده، خودرو شما نیز به جسم ثابتی برخورد کند، برای دریافت خسارت قسمت زیان دیده خودرو بر اثر برخورد با جسم ثابت از شرکت بیمه، حتما کروکی پلیس لازم و ضروری است.
- بی احتیاطی: اگر بی احتیاطی یا بی مبالاتی یا رعایت نکردن نظامات دولتی یا مهارت نداشتن راننده موجب صدمه بدنی شود، مجازات آن از یک ماه تا 5 ماه حبس و پرداخت دیه در صورت مطالبه مصدوم است.
بیمه نامه وثیقه تصادف
بر اساس ماده 21 قانون بیمه کشور، در صورت تایید اصالت بیمه نامه از سوی بیمه گذار، مراجع قضایی می توانند از بیمه نامه به عنوان وثیقه استفاده کنند. فرد نیز می تواند با سپردن بیمه نامه از بازداشتش جلوگیری کند.
وظایف راننده در تصادف منجر به خسارت مالی و جانی
قتل در تصادفات رانندگی : در تصادفات رانندگی که فقط منجر به خسارات مالی می شود رانندگان مکلفند:
- در صورت قابل انتقال بودن وسایل نقلیه، با امکانات موجود، محل استقرار چرخها را علامتگذاری نموده و بلافاصله وسایل نقلیه خود را به منظور رفع سد معبر به کنار راه منتقل کنند.
- چنانچه به علت وقوع تصادف منجر به جرح یا فوت، جسد یا اجسام دیگری مانع عبور وسایل نقلیه یا اخلال در نظم شده باشد مأموران انتظامی مکلفند با علامتگذاری محل استقرار جسد و اجسام، آنها را از مسیرهای حرکت خارج کنند.
وظیفه واحد اجرای احکام در تصادف
- واحدهای اجرای احکام کیفری موظفند تمام آرای مربوط به تصادفات منجر به فوت یا جرح را به راهنمایی و رانندگی اعلام کنند.
- در صورتی که حکم صادره متضمن محرومیت از رانندگی باشد، گواهینامه رانندگی مربوطه را نیز أخذ و ارسال کنند.
- راهنمایی و رانندگی مکلف است سامانه ای را ایجاد کند تا کارشناسان تصادفات بتوانند سابقه تصادفات قبلی افراد را به مراجع قضائی رسیدگی کننده اعلام کنند.
اهمیت نظر افسران کارشناس از صحنه تصادف
- نظر اولیه افسران کارشناس تصادفات راهنمایی و رانندگی در حکم نظر کارشناسان رسمی است.
- چنانچه به نظر قاضی رسیدگی کننده، نظر کارشناسی مبهم و یا ناقص باشد موضوع برای رفع نقص به همان کارشناس یا کارشناس دیگر ارجاع می شود.
- در صورت مغایرت نظر کارشناس با اوضاع و احوال مسلم قضیه یا اعتراض موجه اصحاب دعوی، موضوع به هیأت کارشناسی مطابق مقررات آئین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب ارجاع خواهد شد.
نخستین تصادف رانندگی منجر به مرگ در ایران در سال ۱۳۰۵ میان یک خودرو و درشکه حامل «درویش خان» نوازنده مشهور تار در خیابان سپه تهران اتفاق افتاد و منجر به درگذشت این هنرمند نامی تاریخ کشور شد. در دنیا نخستین انسانی که در یک حادثه رانندگی جان خود را از دست داد، یک خانم انگلیسی بود. «بریجیت درسکول» ۴۴ ساله اولین کسی در دنیا است که در یک سانحه رانندگی جان خود را از دست داد.
اگر در اثر تصادف رانندگی بدون گواهینامه منجر ب فوت یک شخص بشیم و حکم زندان داشته باشیم ثیقه کمکی میکند؟