ورود به ملک و مکانی که متعلق به دیگران می باشد اگر بدون اجازه و رضایت صاحب ملک باشد، جرم تلقی می گردد و مجازات به همراه خواهد داشت. این کار را در علوم فقهی و حقوقی ورود به عنف می نامند. مجازات این عمل توسط دادگاه تعیین می گردد و می‌تواند متفاوت باشد. پس اگر شخصی به منزل یا ملک شخصی شما وارد شد در حالی که شما اجازه ای به او برای ورود نداده بودید، می‌توانید از طریق مراجع قضایی پیگیری نمایید. البته بهتر است که در ابتدا از طرف شما تذکر و اخطاری به او داده شود. اگر به وسیله تذکر و هشدار شما، آن شخص یا اشخاص از ملکتان خارج شدند که مسئله ای پیش نمی‌آید، در غیر این صورت بایستی از طریق ماموران پلیس و مراجع قضایی پیگیری نمایید و این افراد را از ملک خود بیرون کنید.
در این مقاله قصد داریم در خصوص ورود به عنف، مجازات بی‌اجازه وارد شدن به ملک شخصی دیگران و هر آن چه که به این موضوع مربوط است و می‌تواند به شما کمک نماید صحبت کنیم.
ورود به عنف چیست؟
به طور کلی ورود به عنف، تجاوز به حریم شخصی دیگران می‌باشد. یکی از مصادیق ورود به عنف، بی اجازه وارد گشتن به ملک شخصی دیگران است. این امر می‌تواند بنا به دلایل مختلف صورت پذیرد، گاه فردی برای درگیری و نزاع بی‌اجازه وارد ملک شما می‌شود، در بعضی مواقع برای سرقت این کار را انجام می‌دهد و … . هر کدام از این موارد مجازات مختص خود را دارند که از طریق دادگاه قضایی تعیین می‌گردد.
اغلب مجازات ورود به عنف از شش ماه تا یک سال می‌باشد و گاه ممکن است بیش تر از این زمان باشد. البته مطابق قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران، زمانی ورود به حریم شما ورود به عنف شناخته می‌شود که قصد ضرر رساندن به شما و یا ملکتان وجود داشته باشد. برای مثال اگر کسی بخواهد بی‌اجازه بخشی از اموال شما را خراب کند هتک حرمت کرده است اما اگر ورود به حریم شما برای مواردی هم‌‌چون عبور دادن حیوانات باشد، مجازاتی در پی نخواهد داشت و از نظر قانون ورود به حریم شخصی به حساب نخواهد آمد.
ورود صاحبخانه به ملکی که اجاره داده است، به چه صورت می‌باشد؟
گاه صاحبخانه، به ملکی که مدتی است به شخصی اجاره داده است وارد می‌گردد. از آن جایی که قراردادی بین صاحبخانه و مستاجر وجود دارد که تا پایان موعد آن ملک در اختیار مستاجر می‌باشد، ورود صاحبخانه به آن ملک ورود به عنف به حساب می‌آید البته اگر بدون رضایت مستاجر باشد. در این مورد استثنایی هم وجود دارد و آن هم به این نحو می‌باشد که مالک بخواهد ملک خود را از جهت وجود عیب و نقص چک کند و یا قصد فروش آن را داشته باشد و بخواهد بررسی کلی از وضعیت ملک نماید و مستاجر به او اجازه ورود ندهد.
در این زمان مالک بایستی از مراجع قضایی پیگیری نماید و نامه و حکمی از آن‌ها برای ورود به ملک دریافت نماید. این نکته حائز اهمیت است که بدون حکم قضایی مالک نباید به ملک ورود کند.
صاحب ملک در برخورد با ورود به حریم شخصی او چه واکنشی باید نشان دهد؟
صاحب ملک اگر شاهد ورود بی اجازه‌ی دیگران به حریم خود شود بایستی در ابتدا برای بیرون کردن آن ها تذکر و اخطار دهد و سعی کند بدون هیچگونه درگیری و نزاع آن ها را از ملک خود بیرون نماید. این نکته حائز اهمیت می باشد که صاحب ملک به هیچ عنوان نبایستی با آن ها درگیر شود و به آن ها آسیبی زند چون در این حالت خود نیز جرمی مرتکب شده است بلکه می‌تواند از طریق مراجع قضایی و پلیس آگاهی به رفع مشکل بپردازد و از طریق قانونی اقدام نماید. پس از مطلع کردن ماموران پلیس، او می‌تواند از آن‌ها به جرم ورود به عنف شکایت نماید.
انواع جرایم مرتبط با ورود به عنف:
جرایم می‌تواند نمونه‌های مختلف داشته باشد که ما دو مدل از مهم‌ترین آن را بیان می‌نماییم، تصرف در ملک و غصب آن.
- تصرف در ملک شخصی: این نمونه از جرایم یکی از بیش‌ترین نمونه های جرم ورود به عنف می باشد که اتفاق می‌افتد. در این جرایم افراد در زمینی که هیچگونه حصاری ندارد ممکن است ملکی بسازند و این ساخت و ساز بدون اجازه مالک می‌باشد. در این مواقع مالک می‌تواند نسبت به دریافت حکم خلع ید از طریق دادگاه و مراجع قضایی اقدام نماید. این نکته را باید توجه نمود که مالک نمی تواند به شکایت کیفری بپردازد. در صورتی که ورود به عنف با تصرف مالک همراه باشد می‌تواند مجازاتی از یک تا سه سال حبس در زندان را به همراه داشته باشد. اگر این تجاوز در شب اتفاق افتد مجازات آن سنگین تر خواهد بود.
در موارد دیگری، متجاوز اقدام به تصرف بخشی از اطراف ملک شخصی می نماید. اگر این اقدام باعث کاهش ارزش ملک نگردد، نمی توان حکم تخریب و یا خلع ید را برای او صادر نمود. اما این به معنای عدم مجرم بودن او نمی‌باشد بلکه دادگاه مجازاتی برای او صادر می نماید که اغلب این مجازات به صورت پرداخت قیمت زمین تصرف شده توسط متجاوز می‌باشد. علاوه بر آن، او بایستی هزینه مربوط به دادرسی و کارشناس تعیین کننده قیمت زمین را پرداخت نماید.
- غصب ملک: غصب در زمانی اتفاق می‌افتد که شخصی بدون اجازه‌ی صاحب ملک و به زور بخواهد ملکی را تصرف نماید. مطابق قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران، غاصب به عنوان مجرم تلقی می گردد و برای او جریمه ای در نظر گرفته می شود. بر این اساس غاصب بایستی دقیقا عین مال را به صاحب ملک برگرداند و تمامی خسارت های وارد شده به او را بازگرداند. اگر این کار را انجام ندهد دادگاه حکم خلع ید را صادر خواهد کرد. علاوه بر مسئله خلع ید قوانین مشابهی از جمله تخلیه ید یا تصرف عدوانی صادر می گردد.
ورود ماموران دولتی به ملک های مختلف بدون اجازه چه حکمی دارد؟
ورود به عنف استثنایی برای افراد ندارد. به طور کلی هر کسی بدون اجازه وارد ملک دیگری شود ورود به عنف کرده است، خواه آن وارد شونده مامور دولتی و قضایی باشد یا فردی عادی. مامورانی که بدون هیچگونه حکمی به حریم شخصی دیگران وارد می‌گردند مجازات می‌گردند که اگر این اتفاق در شب افتاده باشد حداکثر مجازات برای آن‌ها صادر می‌گردد.
اگر کسی به عنوان مافوق و یا رئیس به ماموران دولتی زیردست خود دستور ورود بدون حکم قانونی و بی هیچ اجازه از صاحب ملک را دهد، به جای ماموران زیرست، مافوق بایستی مجازات گردد.
تصرف عدوانی چیست و جرم آن از نظر قانونی چه می‌باشد؟
اگر کسی بدون اجازه مالک یا مستاجر، ملک او را به تصرف خود درآورد از نظر قانون مدنی به تصرف عدوانی پرداخته است. به طور کلی تصرف عدوانی به دو نوع تقسیم می‌شود: تصرف عدوانی حقوقی و کیفری.
مجازات تصرف عدوانی چه می‌باشد؟
از منظر قانون جمهوری اسلامی ایران، هر کس که به تصرف عدوانی بپردازد خواه این تصرف از نوع حقوقی باشد یا کیفری به مجازات یک ماهه تا یک ساله محکوم خواهد شد. دادگاه نیز در این زمان موظف به رفع تصرف عدوانی خواهد بود. هم چنین این جرم برای افرادی که به تصرف عدوانی در ملک مشاع می پردازند صادر می گردد. تصرف عدوانی در یک ملک می‌تواند به صورت ساختن بنا، زراعت و کشاورزی در زمین آن و کاشتن درخت باشد که هر کدام از موارد تصرف دارای جرم متفاوت می‌باشد که از طریق دادگاه معلوم می‌گردد.
تمامی شکایات مربوط به ورود به عنف و مسائل و قوانین مربوط به آن را می‌توانید با مشورت و دریافت راهنمایی از یک وکیل با تجربه انجام دهید. امور حقوقی که به مراجعه به دادگاه و گرفتن حق خود مربوط می‌باشد ممکن است نیازمند آشنایی به قوانین مربوط به آن داشته باشد. ورود به عنف نیز یکی از مسائلی است که مالک می‌تواند برای دریافت حقوق خود و شکایت از متصرف به دادگاه مراجعه نماید. این کار می‌تواند با همراهی یک وکیل باتجربه انجام گردد که در این صورت روند انجام شکایت از متصرف آسان‌تر خواهد شد.
