تجارت بین الملل یکی از انواع تجارت ها است که بسیار سودمند و به نفع هر کشوری که آن را انجام می دهد می باشد. هر فردی که می خواهد تجارت خود را در سطح بین المللی گسترش دهد باید نکاتی را در رابطه با آن رعایت کند و در چارچوب قوانین مربوط به آن اقدام نماید. در این مطلب سعی داریم تا برخی قوانین مربوط به تجارت بین الملل و مفاهیم مربوط به آن را بررسی کنیم.
تجارت بین الملل چیست؟
تجارت بین الملل عبارت است از مبادله آزاد و عادلانه و متقابل کالاها و خدمات بین دو کشور و صادرات و وارداتی را شامل می شود که هدف آن ها تامین یک نیاز خاص، خواسته های یک کشور یا نیازهای مربوط به سبد اقتصادی یک کشور باشد.
تجارت بین المللی در طی چند دهه اخیر بسیار افزایش پیدا کرده و برای بسیاری از کشورها مقبول و مورد استقبال محسوب شده است. تجارت بین الملل به منظور دریافت سود بیشتر برای کشور انجام می شود.
مزایا و معایب تجارت بین المللی
در حالت کلی تجارت بین الملل دارای مزایای بسیار زیادی می باشد، چرا که بزرگترین دلیل کشورهای مختلف برای تجارت، توزیع نامتعادل منابع و امکانات طبیعی و همچنین نیروی کار و منابع انسانی می باشد و با این کار می توانند به آسانی از تمامی منابع و امکانات استفاده نمایند.
برای مثال در کشورهای افریقایی، میوه هایی رشد و پرورش پیدا می کنند که در شرایط های آب و هوایی دیگر، امکان پرورش آن ها وجود ندارد و همینطور برعکس. همچنین در برخی کشورها، مانند کشورهای اروپایی و پیشرفته، نیروی کار بامهارت و علم کافی موجود است و از لحاظ منابع انسانی غنی اند، در حالی که برخی کشورهای جهان سوم و در حال توسعه فاقد آن هستند.
تجارت بین الملل همچنین باعث می شود که رقابت در سطح جهانی افزایش یافته و تولیدکنندگان در پی این باشند که بهترین کیفیت را تولید و عرضه نمایند. از طرف دیگر باعث افزایش اشتغال و ایجاد فرصت های شغلی برای افراد در کشورهای مختلف می شود و افراد مختلف می توانند از آن بهره ببرند و در شرایطی که شایستگی آن را دارند، مشغول به کار شوند.
تمامی این مسائل و همچنین موضوعات دیگر باعث می شود که کشورها به دلایل مختلفی نیازمند برقراری روابط تجاری و اقتصادی و غیره باشند و از آن بهره ببرند.
اما لازم است بدانیم که تجارت بین الملل به طور کامل سودمند نیست، برای مثال یکی از بزرگترین مشکلاتی که تجارت بین الملل با خود به همراه دارد، این است که باعث می شود کشورهایی که واردات کالا انجام می دهند و قیمت تمام شده آن برایشان ارزان تر است و با سود بیشتری آن را به فروش می رسانند، به واردات کالا عادت کنند و از تولیدات داخلی خود بازمانند.
این در حالی است که می دانیم واردات در صورتی ارجحیت دارد که کالای مشابه کالای وارداتی در کشور وجود نداشته و نتوان آن را جایگزین نمود یا تولید آن در کشور با قیمت تمام شده زیادی باشد و صرفه اقتصادی نداشته باشد.
کشورهایی که به واردات غیر ضروری از کشورهای دیگر عادت کرده باشند، می توانند برای بهبود وضعیت، سعی کنند تا تولیدات داخلی خود را افزایش داده و کالاهای باکیفیت و قیمت کمتری به مردم ارائه دهند.
افزایش واردات کالاها از کشورهای دیگر و عدم توجه به تولیدات داخلی باعث ایجاد وابستگی می شود و ضعف اقتصادی به وجود می آورد. این ضعف به این دلیل است که اگر کشوری که از آن محصول صادر می شود، اقدام به تحریم کشور مقابل کند، کشور تحریم شده زیان می بیند و نمی تواند هیچ اقدامی انجام دهد، چرا که جایگزینی را برای آن دسته از کالاها و محصولات در کشور خود در نظر نگرفته است.
یکی دیگر از معایب تجارت بین الملل، هزینه های حمل و نقل آن است. هزینه های ایجاد ارتباطات و حمل و نقل زیاد است و باعث می شود تا در بسیاری از مواقع بر هزینه خود آن کالا نیز افزوده شود. البته شایان ذکر است که هزینه حمل و نقل زمینی کمتر از حمل و نقل هوایی است.
مشکلات مربوط به پرداخت هزینه کالاها و غیره نیز از دیگر معایب آن است و همچنین محدودیت هایی که دولت ها برای صادرات و واردات کالاها و گمرکی در نظر می گیرند از بزرگترین ضعف های مربوط به تجارت بین الملل است که تاجران را تا حدی محدود می سازد.
بنابراین متوجه می شویم که این عمل نیز مانند بسیاری از کارهای دیگر، دارای مزایا و معایب خاص خودش است و به طور کامل نمی توان گفت که این کار هیچ نقصی ندارد یا پس از نقص است و نباید انجام داد.
نکات حقوقی تجارت بین الملل
در این بخش از مطلب قصد داریم تا برخی از نکات مربوط به تجارت را بیان نماییم.
- در حالت کلی اگر کسی یک مال را به قصد فروش یا تجارت خریداری نماید، این کار وی تجارت محسوب می شود و کسی که شغل معمولی خود را معاملات تجاری قرار دهد تاجر نامیده می شود.
- هر تاجر باید یک دفتر روزنامه، دفتر کل و دفتر دارایی داشته باشد.
- عملیات بیمه یک عملیات تجاری محسوب می شود و برات نیز معامله ای است که اساسا تجاری است.
- یکی دیگر از نکات قابل توجه این است که اگر کسی اقدام به انجام عمل حراجی کند، اگر آن را تکرار نماید به آن تجارت گفته می شود.
- لازم به ذکر است که عملیات صرافی و بانکی تجارت ذاتی محسوب می شوند و کشتی سازی نیز از روابط تجاری ذاتی است.
قوانین مربوط به تجارت بین الملل
برای تجارت بین الملل قوانین مختلفی در نظر گرفته شده است که از آن می توان به قوانین اینکوترمز اشاره نمود. این قانون برای فروش محصولات در قراردادها است و مانند یک راهنما برای صادرکنندگان و واردکنندگان عمل می نماید.
با توجه به این قانون می توان هزینه ها و تعهدات و غیره بین فروشندگان را تعیین نمود. چرا که این قانون بین تمامی افراد در کشورهای مختلف پذیرفته شده است و از آن تبعیت می نمایند.
اینکوترمز به معنی تجارت بین الملل تلقی می شود و جزئیات مربوط به آن در هر دسته، در هر دوره توسط اتاق بازرگانی مورد ویرایش قرار می گیرد.
قوانین اینکوترمز به دو دسته کلی (براساس حمل و نقل) تقسیم می شود:
- دسته اول از آن روش های مختلف حمل و نقل را مورد بررسی قرار می دهد و مسائل مانند: تحویل درب کارخانه، تحویل رایگان در مبدا، تحویل در نقطه پایانه و تحویل در مقصد با پرداخت هزینه عوارض و غیره را بررسی می نماید.
- دومین دسته آن نیز روش های مختلف و متفاوت حمل و نقل دریایی را توضیح می دهد و جزئیات آن مانند هزینه و کرایه حمل، تعهدات سلامت کالا بین خریدار و فروشنده و موضوعات دیگر را بررسی می کند.
با ما در پایگاه حقوقی یاسا همراه باشید تا به طور روزانه از تازه های خبری و مطالب حقوقی مختلف آگاهی یابید و بهره مند شوید. شما همچنین می توانید از این بستر برای ثبت درخواست مشاوره حقوقی آنلاین تلفنی یا متنی با وکلا و کارشناسان حقوقی مختلف استفاده نمایید.
