آزار تا سر حد مرگ آن هم برای کودکانی که قادر به دفاع از خود نیستند با هیچ منطقی توجیه‌پذیر نیست. کودکان این موجودات ضعیف که با لبخندی از سوی مادر و پدر خود تمام ناملایمات خانه را فراموش می‌کنند فقط بر اثر بی‌حوصلگی پدر و مادر معتاد خود با توجیه تنبیه برای ادب کردن تا سر حد مرگ کتک می‌خورند و گاهی شدت صدمات جان آنها را می‌گیرد. هر‌از‌گاهی یکی از موارد قتل کودکان در خانواده، خبر ساز می‌شود مانند کودک ۴ ساله‌ای که مدت‌ها از سوی پدر به شدت شکنجه دیده بود توسط معشوقه معتاد مادر بر اثر خفگی در ماشین لباسشویی به قتل رسید. از این موارد کم نیستند به خصوص انواع آزارها تا سرحد مرگ ادامه دارند.در این مقاله درباره کودک آزاری در خانواده مطالبی بیان می کنیم.
کودک آزاری در خانواده از جمله جرائمی است که در بسیاری از کشور‌ها با اشد مجازات رو به رواست. در ایران نیز در این رابطه جرم انگاری صورت گرفته است. در کشور آلمان کودک‌آزاری که بیش از ۲۵ سال سن داشته باشد با نظر موافق کمیسیون پزشکی با استفاده از دارو عقیم می‌شود. در سوئد نیز قانون مشابهی وجود دارد. در فرانسه و اسپانیا هم تمهیداتی برای اجرای مورد مشابه انجام شده است. کودک آزاری در ایالات متحده آمریکا جرمی بسیار جدی محسوب می‌شود و دادگاه می‌تواند برای مجرمان از احکام تعلیقی تا حبس ابد مجازات تعیین کند. د ر گفت‌و‌گو با بهمن کشاورز، حقوقدان و رئیس اسکودا، به بررسی این جرم و مجازات آن در قوانین فعلی ایران پرداخته ایم.
بهمن کشاورز، رئیس کانو ن‌های سراسری اسکودا در مورد علل افزایش موارد کودک آزاری در خانواده و جامعه گفت: ابتدا باید گفت نسبت به اطفال دیدگاه سنتی و تاریخی وجود دارد، که برای آنان حق مستقل و تعریف‌شده‌ای قائل نیست و متاسفانه الحاق ما به اعلامیه جهانی حقوق بشر و سایر اسناد بین‌المللی این دیدگاه را تغییر نداده است. به همین جهت والدین به این اعتبار که به وجود آورنده طفل هستند خود را در انواع تعرضات و خشونت‌ها نسبت به او محق می‌پندارند. حال آنکه در جهان امروز، حقوق کودک مقوله‌ای کاملا مستقل است و دولت‌ها و حکومت‌ها مسئول اعمال و رعایت آن هستند.
کودکان باید آموزش ببینند
این حقوقدان با بیان اهمیت مسائل اقتصادی در مورد کودک آزاری خاطرنشان کرد: مسائل اقتصادی باعث شده در بسیاری از موارد خانواده‌ها پس از به دنیا آمدن یک یا چند فرزند از هم بپاشند، در این حالت دو حالت ممکن است رخ دهد، اولا اینکه به علت نبودن سرپرست و محافظ مشخص، کودکان در معرض آسیب قرار گیرند؛ثانیا اینکه مادر مطلقه به علت بی‌تقوایی، عدم احساس مسئولیت پدر و فشار اقتصادی ناچار به ازدواج مجدد بدون توجه به ویژگی‌های اخلاق و اجتماعی زوج شود که در این حالت بچه‌ها در معرض خطرهای ناشی از پدر خوانده (نه چندان شناسایی‌شده) قرار می‌گیرند.
وی در ادامه، آموزش به کودکان در مورد برخی مسائل را نه تنها لازم بلکه واجب خواند و تصریح کرد: لازم و ضروری است در مورد رفتارهای مشکوکی که ممکن است بچه‌ها با آن مواجه شوند و مخصوصا قسمت‌هایی از بدن که حرمت مطلق دارند به آنهاآموزش داده شود تا به هیچکس جز مادرشان اجازه لمس یا نگاه کردن به این قسمت‌ها را ندهند. همچنین آموزش داده شود که اگر با این گونه موارد برخورد کردند بدون ترس آن را با والدین در میان بگذارند.
والدین معتاد بیشترین آسیب‌ها را به کودکان (کودک آزاری در خانواده) وارد می‌کنند
بهمن کشاورز با اشاره به والدین معتاد که بیشترین آسیب‌ها را کودکان از جانب آنها متحمل می‌شوند،توضیح داد: مسائل و مشکلات ناشی از اشاعه اعتیاد به مواد مخدر از یک سو رفتارهای مجرمانه و خطرناک معتادان را رقم می‌زند و از دیگر سو باعث می‌شود زوجین معتاد بدون تفکر بچه دار شوند و این گونه بچه‌ها در معرض آسیب از سوی پدر و مادر و معتادان معاشر آنان قرار می‌گیرند. در خصوص بچه دار شدن معتادان غیرقابل درمان که معمولا به دنبال اعتیاد، ایدز به مجموعه ویژگی‌های آنها اضافه می‌شود هم برخی عقاید تند و افراطی وجود دارد که با قبول تند و افراطی بودن آنها در تحلیل نهایی چه از نظر اجتماعی و چه از نظر رعایت حقوق کودک قابل تامل است.
قانونگذار در مجازات کودک آزاری در خانواده و جامعه استثنایی قائل نشده‌است
وی در ادامه به جنبه‌های حقوقی وکیفری کودک آزاری پرداخت و ادامه داد: اولا قانون حمایت از کودکان و نوجوانان مصوب سال ۱۳۸۴ همه افراد زیر ۱۸ سال را مصداق کودک و نوجوان دانسته و تحت حمایت این قانون قرار داده است. از این قانون می‌توان این طور استنباط کرد که برای پدر و مادر در زمینه کودک آزاری هیچ استثنایی قائل نشده مگر در مورد اقدامات تنبیهی که این گونه اقدامات به موجب بند (ت) ماده ۱۵۸ قانون مجازات اسلامی نیز فاقد وصف کیفری اعلام شده مشروط به آنکه این اعمال به منظور تادیب یا حفاظت بچه‌ها صورت گیرد و در حد متعارف و شرعی تادیب و محافظت باشد.
کودک آزاری جرمی عمومی است
کشاورز با بیان اینکه قانون، کودک آزاری را جرم عمومی اعلام کرده و لذا در این موارد دادستان مکلف به دخالت است، گفت: نکته قابل تامل این است که اگر احکام قانون حمایت از کودکان و نوجوانان را در مورد اطفال و نوجوانان با ماده ۱۵۸ قانون مجازات اسلامی که در بالا ذکر شد مقایسه کنیم به این نتیجه خواهیم رسید که از آنجا که قانون حمایت از کودکان و نوجوانان، قانون خاص و قانون مجازات اسلامی قانون عام است و در قانون حمایت از کودکان و نوجوانان هر نوع بدرفتاری و تعرض به کودکان و نوجوانان که باعث آسیب جسمی، روانی یا عصبی به آنها شود، ممنوع و قابل مجازات اعلام شده شاید بتوان گفت بند (ت) ماده ۱۵۸، فقط در حد سرزنش ملایم و سعی در روشنگری نسبت به طفل قابل قبول است و اقدامات تنبیهی بدنی حتی آن گونه که در شرع مقرر شده، یعنی زدن آهسته با مسواک (مسواکی که در گذشته‌های بسیار دور استفاده می‌شد و قطعه چوبی به طول تا سه سانتی‌متر بود)، ممنوع و قابل مجازات است زیرا تردیدی نیست هرنوع توهین و تنبیه بدنی که بدون تردید باعث آسیب روانی و عصبی به طفل شود را مشمول قانون حمایت از کودکان و نوجوانان قرار می‌دهد.
مجازات ضرب و جرح کودکان مانند بزرگسالان است
رئیس کانون‌های سراسری اسکودا با اشاره به جنبه‌های دیگر قانون در این زمینه خاطرنشان کرد: از دیدگاه دیگر به محض اینکه طفلی به دنیا می‌آید مشمول تمام مقررات مدنی و کیفری از جنبه‌های حمایتی این مقررات، قرار می‌گیرد جز در مواردی که صریحا استثنا شده باشد. بنابراین هرنوع ضرب و جرح ،دشنام وتوهین به بچه‌ها همانند بزرگسالان قابل مجازات قصاص و پرداخت دیه است.
این حقوقدان درباره کودک آزاری در خانواده در ادامه داد: با توجه به ضوابط قانون حمایت از کودکان و نوجوانان ارتکاب این اعمال از جانب والدین مانعی در راه مجازات ایجاد نمی‌کند ،در مواردی که جرم ارتکابی جنبه حدی داشته باشد (مانند تعرضات جنسی ) مجازات همان است که در مورد افرادی که علیه بزرگسالان مرتکب این جرائم می‌شوند اعمال می‌شود. بنابراین از این جهات و به لحاظ ماهوی با خلاء قانونی مواجه نیستیم اما از نظر شکل و اثبات قضیه، مشکلاتی که در سایر موارد از این گونه وجود دارددر مورد بزه دید‌گان کودک محسوس‌تر است.
راه‌های برخورد با کودک آزاری در خانواده
وی در ادامه به بررسی راه‌های برخورد با این ناهنجاری و جرم پرداخت و خاطرنشان کرد: در این راستا به چند مورد می‌توان اشاره کرد:
آموزش بزرگسالان به نحوی که متوجه حقوق کودکان شوند.
آموزش به کودکان که در قبال این قبیل مسائل سکوت پیشه نکنند و برخوردهای مشکوک را افشا کنند
اعتبار دادن به دلایل علمی مانند آزمایش‌های دی ان‌ای و خون و چهره نگاری‌ها و آنچه در کشورهای دیگر «پروفایلینگ» نامیده می‌شود در اثبات این گونه موارد به موجب قانون خاص و ایجاد ماموریت ویژه برای دادسرا و دادستان در این موارد.
برقراری روش و روش‌هایی که از بچه دار شدن افرادی که از جهات گوناگون حالت خطرناک دارند جلوگیری شود. همچنین امکان جداسازی بچه‌ها از پدر و مادر یا بستگانی با این گونه اوصاف (در صورتی که سرپرست آنها باشند) به سهولت و سرعت وجود داشته باشد.
10 سال حبس برای مرافعه مقابل چشمان کودک
کشاورز در خاتمه یادآور شد: صرفا از باب امکان مقایسه عرض میکنم اخیرا شنیدم در انگلستان قانونی تصویب شده که والدینی که مرتکب بدرفتاری با فرزندان شوند حتی با مشاجره و دعوا با یکدیگر طفل را به مدت طولانی در معرض دیدن خشونت و مرافعه قرار دهند ممکن است تا 10 سال حبس در انتظارشان باشدکه به نظر می‌رسد این مجازات باعث کاهش کودک آزاری شود.
این چیزایی که نوشتید ثابت میکنم در حد حرفه
من 28 روزه دنبال زن و بچم میگردم .زنم بچمو که دو سال و نیم سن داره جوری آخرین مرتبه کتک زده که پشت ران و پای بچم کبود بود من طاقتم تمام شد ازش عکس گرفتم و همان لحظه که به من و بچم فحش مرداد از خودش و صداش فیلم گرفتم .فردا رفتم یکسلعت دادسرا بپرسم بابت شکایت اومدم دیدم وسایل خودش و بچه و …برداشته چون متوجه عکس من شده رفته که جای این آثار خوب شه .ای 4 مرتبه بود از خونه فرار کرده بود و من به خاطر بچم سعی به آرامش تو خونه میکردم تا استرس چون تحت درمان و نظر پزشک متخصص گوارش هست.دادسرا رفتم مدارک دادم فیلم رو بررسی کردن و صحتش مشخص شد از همسایها با مامور استشهاد محلی گرفتن و صحت حرفه ای من معلوم شد الان دادسرای ناحیه 29 تهران کودک ازاری بعد نامه ابلاغ و عدم حضور جلب رو که من جوابش رو دادم بمن میگن ما 7 روز وقت دادیم خانم بیاد وبعد تو بعد 7 روز دیگه بیا درخواست جلب بده رسیدگی کنم من هم لایحه نوشتم تقاضای رسیدگی به خاطر تهدید جانی بچم و مجهوالمکان بودنش کردم رایی دادسرا بعد دو ساعت میگه نمیشه گریه منو در آوردن من نزدیک یک ماه نخوابیدم شبها دنبالشون میگردم عین این میمونه یه شخص مریض که یکماه زنده میمونه باید شروع به آزمایش و دارو کنه بگن وقت دادیم مال سه ماه دیگه .کدوم قانون کدوم دستور .هیچکس اهمیت نمیده اگر بدن واقعا باید شک کرد