وصول معوقات بانکی : اگرچه بانک‌ها همراهی خوبی برای معرفی بدهکاران کلان بانکی و پیگیری مطالبات خود نداشته‌اند اما پیگیری دستگاه قضایی باعث شد تا بخشی از مطالبات بانک‌ها از بدهکاران وصول شود، به طوریکه سخنگوی قوه‌قضائیه هم اعلام کرد، در سال گذشته شاهد کاهش معوقات بانکی افراد دانه درشت بودیم.
درواقع سال‌هاست کشور از حجم بالای معوقات بانکی به عنوان یک ضعف رنج می‌برد به شکلی که دولت و سیستم بانکی نیز بارها نسبت به افزایش حجم این معوقات هشدار داده‌اند حتی در این میان محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت نیز مطرح کرده است که بانک‌ها باید در این زمینه هرچه زودتر اقدام کنند و موظف هستند، تمام راه‌هایی که منجر به وصول معوقات بانکی می‌شوند را طی کنند.
قوه‌قضائیه نیز به عنوان یکی از متولیان پیشگیری از جرم، از افزایش این موضوع ابراز نگرانی کرده و از بانک‌ها خواسته است تا مانع افزایش معوقات بانکی شود؛ درواقع دستگاه قضایی هم به صورت جدی موضوع اخطار به بدهکاران و وصول مطالبات را پیگیری کرده است و هم در نخستین قدم از مدیران عامل بانک‌ها دعوت و از آنها خواست تا تلاش کنند دیگر معوقه‌ای به معوقات قبلی اضافه نشود و تسهیلاتی که امکان وصول آن وجود ندارد را نپردازند. البته مسئولان قضایی بارها اعلام کرده‌اند که اگر ارائه تسهیلات مطابق روال قانونی انجام نشود، از نظر قانونی هم بانک و هم تسهیلات گیرنده، مقصر هستند و باید با آنها برخورد شود.
ثبت پیشتاز پیگیری معوقات
حال یکی دیگر از اقدامات مهم و موثر قوه‌قضائیه از سوی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور در حول محور وصول مطالبات و شناسایی افراد بدهکار مالی است که خود باعث کاهش معوقات و تعداد بدهکاران مالی شده است. در این زمینه سال گذشته احمد تویسرکانی، رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور در خصوص وصول معوقات بانکی گفته است که متعاقب ممنوع‌الخروجی بیش از 11 هزار نفر به دلیل بدهکاری به خصوص بدهکاری بانکی و برای شناسایی اموال بانکی و پرداخت معوقات در سال 93 در مجموع 4هزارمیلیارد ریال از معوقات بانکی از محل فروش اموال بدهکاران وصول و به بانک‌ها بازگردانده شد.
رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور گفته است که اگر بانک‌ها با شکایت به مراجع قضایی خواهان شناسایی اموال بدهکاران باشند سازمان ثبت می‌تواند در این زمینه اقدام کنند، درواقع ما می‌توانیم برای رسیدگی و وصول معوقات، به موضوع ورود کنیم و با توقیف اموال و فروش در مناقصه‌ها میزان بدهی را به بانک‌ها بازگردانیم. وی درباره اینکه طبق قانون تمام بانک‌ها (خصوصی و دولتی) شامل این مساله می‌شوند یا خیر بیان کرد: به همه بانک‌ها این موضوع را اعلام کرده‌ایم. رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور با تاکید بر وصول معوقات بانکی توضیح داد: این سازمان با شناسایی اموال بدهکاران بانکی، معوقات آنان را وصول می‌کند. سازمان ثبت اسناد و املاک کشور درباره معوقاتی می‌تواند اقدام کند که متضمن وثیقه لازم باشد. وی اظهارکرد: این سازمان نسبت به بحث معوقات، با شناسایی اموال بدهکاران و به مزایده گذاشتن این اموال، معوقات را وصول می‌کند.
از افرادی که معوقات بانکی کلان دارند، وثایق لازم اخذ شود
تویسرکانی با بیان اینکه باید از افرادی که معوقات بانکی کلان دارند، وثایق لازم اخذ شود، گفت: در مواردی در معوقات کلان که وثیقه ای گرفته نشده یا اموالی ندارند که شناسایی شود، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور نمی‌تواند اقدامی انجام دهد؛ درواقع اگر افراد اموالی داشته باشند که قابل شناسایی باشد به‌طور طبیعی این سازمان با جدیت موضوع را پیگیری کرده و اموال را باز می‌گرداند. وی از وصول 4 هزار میلیارد تومان معوقات بانکی نیز در سال 93 خبر داده است و اعلام کرده که این سازمان همچنین توانست معوقات حدود 10 هزار شرکت تجاری به سازمان مالیاتی را با کنترل سیستمی وصول کند و نقش بسیار مهمی در افزایش درآمدهای مالیاتی داشته باشد.
برخورد با افراد دارای معوقات بانکی کلان
همچنین یوسفیان ملا، عضو ستاد مبارزه با مفاسد اقتصادی در این زمینه، اظهارکرد: در بحث معوقات بانکی نباید به یک نفر بسنده کرد، بلکه باید تمام وام گیرندگان کلان را مورد توجه قرار داد. وی با بیان اینکه یک چهارم نقدینگی حاصل از ارائه وام‌ها در دست یک‌هزار و 500 نفر بود، گفت: این مساله را ستاد مبارزه با مفاسد اقتصادی در دستور کار قرار داد و بلافاصله برای برخورد با این افراد وارد عمل شد. عضو ستاد مبارزه با مفاسد اقتصادی، ادامه داد: این افراد مبالغ را با سودهای اندک دریافت کرده بودند و دستی در تورم، گرانی، بورس‌بازی و سفته‌بازی داشتند؛ از زمان آغاز به کار ستاد مبارزه با مفاسد اقتصادی اجازه پرداخت وام‌های کلان در جاهایی غیر از محل‌های تعیین شده، داده نشد.
پیگیری مستمر موضوع معوقات بانکی
در نهایت با توجه به اقدامات موثر و کمک قوه‌قضائیه در راستای کاهش معوقات بانکی و بدهکاران مالی، غلامحسین محسنی اژه‌ای، معاون اول قوه‌قضائیه در نود و چهارمین نشست خبری خود به موضوع معوقات بانکی اشاره کرد و گفت: همانطور که بارها گفته‌ایم مهم این است که بانک‌ها و بانک مرکزی کاری کنند تا معوقات بانکی ادامه نیابد اما طبق آخرین آماری که دریافت کردم معوقات بانکی در سال گذشته و سال‌های قبل از آن کم نشده است. اما نکته جالب کاهش معوقات بانکی افراد دانه درشت در سال گذشته است.
سخنگوی قوه قضائیه از کمتر شدن معوقات بانکی افراد دانه درشت در سال ۹۴ خبر داد.وی توضیح داد: به عنوان مثال فردی بالغ بر 6 هزار میلیارد تومان معوقه بانکی داشت و معوقات برخی افراد دیگر نیز بالغ بر دو یا چندین هزار میلیارد تومان بود. بدهکاران برخی از این معوقات درسال 94 بازداشت شدند و براثر بازداشت‌های صورت گرفته پای میز آمدند و توافقاتی با بانک‌ها حاصل کردند که امیدواریم در این توافقات خللی وارد نشود و معوقات وصول شود. محسنی‌اژه‌ای اعلام کرد که از دادستان تهران خواسته است موضوع معوقات بانکی را به طور مستمر پیگیری کند.
در این میان عباس جعفری دولت آبادی، دادستان تهران با بیان اینکه در تهران حدود ۱۲ دادسرای تخصصی داریم، افزود: یکی از خلأ‌هایی که در سیستم دادرسی ما وجود داشت این بود که بانک‌ها متولی رسیدگی نداشتند که با تشکیل دادسرا بانک‌ها در رسیدگی‌ها متولی پیدا می‌کنند و در آینده شاهد وقوع جرایمی در حوزه بانک نخواهیم بود. وی به نقش دادسرا در حوزه پیشگیری اشاره کرد و گفت: توقع داریم در مسائل بانک‌ها و مسائل پولی و معوقات بانکی پیشگیری با جدیت دنبال شود و ما آمادگی همکاری لازم در این زمینه را داریم چراکه حرف اول ما پیشگیری است.
نسیه آبشاری