اجرت المثل زمین کشاورزی

اجرت المثل زمین کشاورزی باید به مالک یا صاحب زمین پرداخت شود. حال بیایید باهم ببینیم که اجرت المثل زمین کشاورزی در ایام تصرف آن به چه شکل محاسبه و تعیین می‌شود. در برخی پرونده‌ها موضوع منافع حاصله از اموال و املاکی است که یک طرف دعوی از آن بهره برده و طرف دیگر را از آن محروم کرده است که به آن اجرت المثل می‌گویند. در این نوع پرونده‌ها کارشناس نقش اصلی را ایفا می‌کند چرا که مبلغ حق مطالبه طرفین دعوی را کارشناس تعیین می‌کند. به عبارتی ساده اگر فردی از مال فرد دیگری استفاده نموده و منتفع شود در حالی که اصل و فرع آن مال باقی بماند اجرت منافع یا اجرت المثل نامیده می‌شود.

تعیین اجرت المثل زمین کشاورزی در ایام تصرف:

آنچه بر اجرت المثل زمین کشاورزی تاثیر گذار است متوسط در آمد سالیانه هر زمین و اجاره بهای زمین است. این درآمد سالیانه به برخی عوامل بستگی دارد از جمله:

1-نوع محصولاتی که از زمین برداشت می‌شود

2- حاصل‌خیز بودن خاک زمین زراعی

3-نوع آب و هوا و بارش‌ها

4- تنش‌های بومی و تهدیدات زیست محیطی

5- آفات کشاورزی

6- موقیعیت زمین کشاوزری و حدود فاصله آن با بازارها

7-فاصله زمین کشاوزری تا جاده‌های ارتباطی

8- ارتباط با بازارهای مورد نظر و دریافت خدمات

9- نوع کشت منطقه که تک محصولی یا چند محصولی است

10- نوع سیستم کشاورزی مناطق

11- محاسبه هزینه‌های کاشت و برداشت محصولات کشاورزی

12- هزینه تعمیر و نگهداری تجهیزات و ماشین آلات کشاورزی

چه عواملی در محاسبه اجرت المثل زمین کشاورزی در ایام تصرف تاثیر گذار است؟

از لحاظ مفهومی اجاره با اجرت المثل در یک گروه دسته بندی می‌شود و از جمله شروط آن مدت مشخص اجرت المثل و اذن مالک یا صاحب زمین کشاورزی است. حال مواردی از عوامل دخیل در محاسبه اجرت المثل زمین کشاورزی به اختصار بیان می‌کنیم:

• زمان تصرف زمین کشاورزی: به زمانی تلقی می‌شود که زمین کشاورزی به تصرف در آمده و این مدت را قاضی تعیین می‌کند. این مدت از زمان صدور حکم خلع ید تا شروع تصرف زمین است.
• کاربری زمین کشاورزی: دیمی- باغی- آبی
• تشخیص محصول غالب در منطقه زراعی
• ارزش تولید محصول غالب منطقه در زمین کشاورزی بر اساس واحد تن در هکتار به تفکیک هر سال
• تشخیص ارزش ناخالص تولید: از فرمول ارزش واحد محصول × میزان تولید محصول × مساحت زمین کشاورزی, که به تفکیک هر سال محاسبه می‌شود.
• حساب کردن ضریبی از ارزش ناخالص تولید محصول در سال‌هایی که مقام قضایی مشخص نموده است.
• ارزش واحد محصول غالب منطقه در طی سال‌هایی که می‌بایست اجرت المثل آن

از چه روش‌هایی اجرت المثل زمین کشاورزی در ایام تصرف را می‌توان محاسبه کرد؟

1- روش اول اینکه همه سال‌هایی که زمین کشاورزی در تصرف بوده است را با ارزش قیمت روز محصولات در نظر بگیریم

2- روش دوم اینکه سالانه به ازای هر سالی که زمین کشاورزی در تصرف بوده با قیمت نهایی محصول در همان سال در نظر بگیریم

3- روش سوم اینکه میانگین همه سالهای تصرف زمین کشاورزی را محاسبه نماییم

شیوه معمول در دادگاه برای این نوع پرونده ها این است که کارشناس اجرت المثل زمین کشاورزی را به روش دوم محاسبه می‌کند. یعنی به تفکیک هر سالی که زمین کشاورزی در تصرف بوده با قیمت به روز محصولات در همان سال محاسبه می‌کند. علت انتخاب دادگاه مدنی برای این روش در محاسبه این است که مالک زمین کشاورزی تصرف شده هر سال برای دریافت اجاره بهای خود نیامده و طرف دیگر دعوی هم محصولی با همان شرایط در سال تولید نموده است.