وصول مطالبات
حتما تا به حال شنیده‌اید که می گویند آیا چک کیفری است یا حقوقی؟ این عبارت فقط در مورد چک‌های برگشتی (بلامحل) استفاده میشود و مربوط به نوع مسوولیت شخص صادرکننده چک است. اگر چک کیفری باشد، میتوان علاوه بر اینکه وجه چک را دریافت کرد، صاحب حساب (صادرکننده) را نیز به زندان انداخت؛ ولی اگر چک حقوقی باشد، فقط میتوان وجه چک را دریافت کرد.
- اوراق بهادار به چند دسته تقسیم میشود؟
- چک در چه صورتی جنبه کیفری خواهد داشت؟
- اگر بابت سفته قراردادی نوشته نشود معتبر است؟
- وصول سفته بدون اثر انگشت امکان پذیر میباشد؟
- آیا دارنده سفته میتواند حکم جلب صادرکننده را بگیرد؟
- آیا می توان سفته ای را که تاریخ ندارد به اجرا گذاشت ؟
- در صورتیکه ده سال از تاریخ چک بگذرد آیا میتوان آن را وصول کرد؟
- اگر صادرکننده چک توانایی مالی برای پرداخت مبلغ چک را نداشته باشد چه کاری باید کند؟
البته ناگفته نماند که نوع چک در سرعت و نحوه رسیدگی در دادگاه متفاوت است و در چک کیفری زودتر و راحت‌تر به پولمان خواهیم رسید؛ اما در چک حقوقی به خاطر آیین دادرسی پرپیچ و خم، دیرتر به نتیجه خواهیم رسید.
اصولا اگر اشخاص با یکی از موارد زیر مواجه شدند، میتوانند چک را برگشت بزنند:
- نبودن وجه نقد یا کافی نبودن آن
- صدور دستور عدم پرداخت وجه چک به بانک از طرف صاحب حساب
- تنظیم چک به صورت نادرست از قبیل عدم مطابقت امضا، اختلاف در مندرجات چک، قلم خوردگی و…
- صدور چک از حساب مسدود
اما نکته مهم آن است که وصف کیفری و حقوقی زمانی مطرح میشود که دارنده چک برگشتی، آگاهی نسبت به مدت زمان قابل قبول برای طرح شکایت را ندارد.
مهلت شکایت کیفری علیه صادرکننده چک 2 دوره 6 ماهه میباشد. منظور از این دو دوره، ابتدا حداکثر تا 6 ماه پس از تاریخ صدور چک است که دارنده چک میتواند آن را برگشت زده و گواهی عدم پرداخت دریافت کند.
پس اگر در این مدت، دارنده چک آن را به بانک ارائه نداده و مقدمات شکایت را فراهم نکند، این مهلت از بین می‌رود و دیگر قابل تعقیب کیفری نیست. 6 ماه دوم از تاریخ صدور گواهی عدم پرداخت است، بدین منظور که اگر دارنده چک در مهلت 6 ماه پس از تاریخ صدور، چک را به بانک برده و در صورت نبود وجه نقد در حساب، آن را برگشت زده و گواهی عدم پرداخت از طرف بانک صادر شود، از این تاریخ وی نیز 6 ماه وقت رسیدگی کیفری در محاکم دادگستری را خواهد داشت؛
ولی اگر دارنده چک در مهلت‌های یاد شده، اقدامی نکند، دیگر امکان شکایت کیفری و محکوم کردن صادرکننده چک به مجازات‌هایی که در قانون ذکر شده است، وجود ندارد و میتوان از طریق طرح دعوای حقوقی و تقدیم دادخواست به دادگاه صالح تنها به طلب مادی و خسارت‌های وارده دست یافت که این امر مستلزم جریان طولانی دادرسی است و دارندگان چک بی‌محل تمایل چندانی به استفاده از آن را ندارند.
در این قسمت تمامی موارد مربوط به وصول مطالبات را به صورت خلاصه برای شما توضیح میدهیم. برای اطلاعات بیشتر درباره هر یک از این موارد و همچنین گرفتن وکیل میتوانید به قسمت مربوط به هرکدام مراجعه کنید.
آیا دارنده سفته میتواند حکم جلب صادرکننده را بگیرد؟
ممکن است افراد مختلفی سفته را ظهرنویسی (پشت نویسی) کنند و آن را به فرد دیگری انتقال دهند در این صورت این افراد مسئولیت تضامنی خواهند داشت یعنی اینکه کسی که در حال حاضر آن سفته را در اختیار دارد میتواند به هر کدام از افرادی که سفته را پشت نویسی کرده اند مراجعه کند و وجه سفته را بگیرد.
این حق هم برای ظهرنویسان بوجود میاید که پس از اینکه دارنده سفته به هر ظهرنویس مراجعه کرد او (ظهرنویس) نیز به ظهرنویسان قبل از خود مراجعه کند و وجه سفته ای که پرداخت کرده است را دریافت کند.
همچنین دارنده سفته وقتی میخواهد یک سفته از فردی بگیرد میتواند از او بخواهد که ضامن پشت سفته را امضا کند تا اگر صادرکننده سفته آن را پرداخت نکرد به ضامنی که ضمانت را بر عهده گرفته است مراجعه کند.
برای اطلاع کامل از قوانین و سوالات مربوط به سفته میتوانید به صفحه اصلی سفته مراجعه نمائید.
چک در چه صورتی جنبه کیفری خواهد داشت؟
چک باید به صورت نقد و بدون وعده صادر شود. زیرا چک باید همانند اسکناس وسیله پرداخت نقدی باشد. بنابراین اگر به فرض مثال، امروز چکی برای تاریخ فردا یا هفته یا ماه یا سال آینده صادر شود، صادرکننده چک مجازات کیفری نخواهد شد، زیرا این چک حقوقی است.
صدور چک بدون وعده، بسیار کم پیش میاید و حتی بسیاری از چک‌هایی که صادرکنندگان آن توسط دادگاه به مجازات حبس محکوم می‌شوند، در واقع چک‌های وعده دار و حقوقی هستند اما دلیل تعیین مجازات در این موارد آن است که صادرکنندگان چک به عنوان متهم در دادسرا یا دادگاه قادر به اثبات این موضوع که چک به صورت وعده‌دار (مدت دار) صادر شده است نیستند.
بیشتر مردم تصور می‌کنند، چکی که حقوقی میشود از اعتبار افتاده و بی‌ارزش است در حالی که این‌گونه نیست و در چک‌های حقوقی فقط صادرکننده قابل تعقیب و مجازات کیفری نیست ولی میتوانند وجه چک را وصول نمایند و به حق خود برسند.
برای اطلاع کامل از قوانین و سوالات مربوط به چک میتوانید به صفحه اصلی چک مراجعه نمائید.
اوراق بهادار به چند دسته تقسیم میشود؟
اوراق بهادار یک ابزار مالی قابل داد و ستد و مثلی ای (عوض دار) است که دارای ارزش مالی می باشد. اوراق بهادار به طور کلی به صورت زیر دسته بندی می شوند:
- اوراق بدهی مانند سند بدهی بانک، اوراق قرضه و سهام قرضه
- اوراق حقوق صاحبان سهام مانند سهام عادی
- ابزار های مشتقه مثل قرار دادهای آتی، اختیار معامله پایاپای
اوراق بهادار شامل سهام شرکت ها یا صندوق های سرمایه گذاری مشترک، اوراق قرضه منتشره شده توسط شرکتها و یا واسطه های دولتی، سهام با اختیار معامله و یا هرنوع اختیار معامله دیگر، واحد های شراکت محدود و انواع مختلقی از ابزارهای رسمی سرمایه گذاری است که قابل معامله و تعویض باشند.
سوالات وصول مطالبات (گلچین پرسش‌های مردمی در طی ۸ سال)
- وصول سفته بدون اثر انگشت امکان پذیر میباشد؟
بله در صورتیکه سفته دارای امضا باشد نیز دارنده سفته میتواند برای وصول آن اقدام کند. - اگر بابت سفته قراردادی نوشته نشود معتبر است؟
بله سفته سفید امضا بسیار خطرناک بوده و به هیچ عنوان نباید سفید امضا صادر شود و حتما در صورتیکه بابت ضمانت و یا حسن انجام کار بوده است باید حتما در قرارداد و در خود سفته این عبارت تکمیل شود. - آیا می توان سفته ای را که تاریخ ندارد به اجرا گذاشت ؟
می توانید با درج تاریخ و تکمیل آن از طریق اداره واخواست پس از واخواست سفته ها اقدام به طرح دادخواست و یا صدور برگ اجرائیه از طریق اجرائیات اداره ثبت نمایید. - در صورتیکه ده سال از تاریخ چک بگذرد آیا میتوان آن را وصول کرد؟
بله مرور زمان نخواهد داشت و در هر زمانی میتوان برای وصول چک اقدام کرد. - آیا میتوان چک ضمانتی را از طریق شکایت کیفری وصول کرد؟
خیر در صورتیکه چک بابت ضمانت داده شده باشد فقط از طریق حقوقی قابل وصول است. - اگر صادرکننده چک توانایی مالی برای پرداخت مبلغ چک را نداشته باشد چه کاری باید کند؟
در صورت محکومیت فرد اگر توان پرداخت مبلغ چک را به صورت یکجا نداشته باشد میتواند دادخواست اعسار داده تا بدهی به صورت اقساط پرداخت شود.
در قسمت زیر مراحل و مدارک چک را به صورت نمونه برای شما توضیح میدهیم.
مراحل وصول چک توسط وکیل
- در صورتیکه قصد وصول شدن چک های برگشتی را دارید میتوانید مراحل زیر را انجام دهید.
- شما نیاز به وقت مشاوره حضوری با وکیل متخصص در وصول مطالبات دارید (برای دریافت وقت با دفتر تماس حاصل فرمائید.)
- پس از گرفتن وقت حضوری با وکیل، جزئیات پرونده را برای وکیل شرح داده و چنانچه مدارکی برای اثبات ادعای خود و یا دفاع از خود دارید به وکیل تحویل داده و وکالتنامه وکیل را امضاء می کنید.
- در صورتیکه چک را هم برگشت زده اید گواهی عدم پرداخت را به وکیل تحویل بدهید.
مدارک وصول چک توسط وکیل
- مدارک شناسایی از قبیل اصل شناسنامه و کارت ملی
- ارائه اصل چک و در صورت برگشت زدن گواهی عدم پرداخت به همراه مشخصات صادر کننده چک (در صورت امکان)