نشر اکاذیب : گاهی از روی بی‌اخلاقی و انتقام است و گاهی از روی جهل؛ فرض کنید یک‌باره حین جستجو در سایت‌های اینترنتی به تصویری یا فیلمی می‌رسید که زیر آن نام شما را نوشته‌اند یا حتی وقتی فیلم یا عکسی را نگاه میکنید متوجه می‌شوید که تصویر متعلق به شماست اما نمی‌دانید چطوری و توسط چه کسی وارد این سایت شده است. شاید حدسش را هم بزنید که کار چه کسی ممکن است باشد، خوب حتماً می‌دانید که فیلم و عکس خود را در اختیار چه کسی قرار داده‌اید؛ به هر حال حس شما در آن لحظه کاملاً قابل درک است اما قبل از اینکه دست به‌کاری بزنید این را بدانید این مشکل فقط برای شما ایجاد نشده است و هر روز ده‌ها نفر برای پیگیری چنین مشکلی سراغ پلیس می‌روند. فضای مجازی گل و شاد است اما نه آن‌قدر که هر کسی هر کاری دلش خواست در این فضا انجام دهد و کسی هم کاری به کارش نداشته باشد. حدود 6 سالی می‌شود که قانون جرایم رایانه‌ای در کشور ما تصویب شده و در حال اجراست. برابر این قانون اگر کسی یکی از کار‌هایی را که قبل‌تر به آن اشاره کردیم انجام دهد متهم است وو مجازات می‌شود.
هتک حیثیت و نشر اکاذیب
پس تا اینجا متوجه شدید که هتک حیثیت و نشر اکاذیب در فضای مجازی جرم به‌حساب می‌آید، حالا در قدم بعد بهتر است که با معنی این دو اصطلاح آشنا شوید.
- درست است که هتک در لغت به معنی پاره کردن است اما اصطلاحاً زمانی به کار می‌رود که شخصی به اموال یا آبروی دیگری، صدمه‌ای وارد و آن را جریحه‌دار کند.
- نشر اکاذیب هم یعنی منتشر کردن هر چیز دروغی درباره فرد دیگر. این دروغ می‌تواند یک عکس، فیلم، صدا یا حتی نوشته‌ای باشد که در آن چیزی را به دروغ به دیگری نسبت داده‌اند، منتها حتماً باید در سایت‌های اینترنتی منتشرشده باشد.
چه اطلاعاتی نباید منتشر شود
اگر فردی با انتشار فیلم و عکس آبروی دیگری را ببرد از نظر قانون مجرم است؛ به همین دلیل ما هم او را مجرم خطاب می‌کنیم. در این میان باید به این موضوع توجه کنید که از نظر قانون، فرقی ندارد که این اطلاعات واقعی باشند یا خیر، همین که شما را ناراحت کنند، جرم واقع شده است؛ به عبارت دیگر در این جرم اطلاعات به دو دسته تقسیم می‌شوند:
- اطلاعات واقعی که در آن فیلم و عکس یا صدا متعلق به شاکی است.
- اطلاعات غیرواقعی که در آن فیلم و عکس یا صدا متعلق به شاکی نیست و به دروغ یا با مونتاژ به وی نسبت داده شده است.
به‌عبارتی گاهی مجرم فیلم، عکس یا صدایی را به شما نسبت می‌دهد و آن را در سایت‌های اینترنتی منتشر می‌کند که در واقع متعلق به شما نیست اما همین که نامی از شمار برده شده است، می‌توانید شکایت کنید. گاهی نیز اطلاعات واقعی، در اختیار مجرم قرار گرفته و آنها را از راه‌های متفاوتی به دست آورده است:
- خود شما اطلاعات را در اختیارش گذاشته‌اید
گاهی اتفاق می‌افتد که شما به یک دوست اطمینان میکنید و برخی از تصاویر را در اختیارش می‌گذارید، غافل از اینکه همین کار می‌تواند روزی برایتان دردسر ساز شود.
- اطلاعات را از صفحه‌های شخصی شما در سایت‌های مختلف برداشته است
این روزها خیلی از مردم در سایت‌های اجتماعی صفحات شخصی دارند و برخی اطلاعات، تصاویر و فیلم‌های شخصی و خانوادگی خود را در این صفحات با دیگران به اشتراک می‌گذارند، به این ترتیب متهم به‌راحتی می‌تواند چیزهایی که لازم دارد را به دست آورد.
- اطلاعات دزدیده شده است
دزدیده شدن اطلاعات هم مورد دیگری است که نباید از آن غافل شد، این دزدی از طریق هک کردن رایانه شخصی شما، برداشتن یک فلش مموری یا از دست دادن این اطلاعات طی یک کیف‌قاپی میسر می‌شود. به هر حال به هر کدام از شیوه‌هایی که نام بردیم اطلاعات در اختیاری مجرم قرار گرفته باشد و او به دلایلی مانند انتقام‌گیری شخصی، اخاذی یا حتی بیماری و از روی سادگی دست به انتشار آنها زده باشد فرقی نمی‌کند، مهم این است که این فرد جریمه و مجازات می‌شود.
تنبیهات قانونی برای مجرمان فضای مجازی
نشر اکاذیب : تا اینجا متوجه شدید که چطور ممکن است این مشکل برایتان ایجاد شود، حالا وقت آن است که بدانید قانون چه مجازاتی برای این مجرم در نظر گرفته است و فردی که دست به این کار می‌زند چه عواقبی در انتظارش است. باید بدانید اگر کسی فیلم، صدا یا تصویری از شما را در فضای مجازی منتشر کند حبس و جریمه می‌شود؛ یعنی بسته به جرمی که انجام داده و نظر قاضی ممکن است برای این کار از 91 روز تا 2 سال حبس شود، گاهی نیز برای وی جریمه نقدی در نظر می‌گیرند و مجرم باید 500 هزار تومان تاا 4 میلیون تومان به شما جریمه بپردازد. البته در برخی از موارد نیز قاضی هر دو جریمه را برای مجرم در نظر می‌گیرد و فرد خاطی هم زندانی می‌شود و هم باید جریمه نقدی را بپردازد. البته این در صورتی است که فیلم و عکس منتشر شده را تحریف کند و در آنن دست ببرد ضمن آنکه این کار را از روی عمد انجام داده باشد. این مورد را قانون‌گذار در ماده 744 قانون تعزیرات پیش‌بینی کرده است.
گاهی وضع بدتر هم می‌شود؛ یعنی مجرم فیلم و عکس را حین تحریف روی تصاویر مستهجن مونتاژ می‌کند به این ترتیب قانون‌گذار در ماده 744 قانون تعزیرات برایش جریمه و مجازات بیشتری را در نظر گرفته است و مجرم به هر دو مجازات محکوم خواهد شد. برای شکایت نیز باید به دادسرای نزدیک محل زندگی‌تان بروید و شکایت کنید. بقیه کارها را دستگاه قضایی انجام خواهد داد.
احسان توسلی
