قانون تجارت الکترونیکی و معرفی قلمرو و شمول مربوط به آن

ماده 1 –  قانون تجارت الکترونیکی مجموعه اصول و قواعدی است که برای مبادله آسان و ایمن اطلاعات در واسط های الکترونیکی و با استفاده از سیستم های ارتباطی جدید به کار می رود.

فصل دوم – تعاریف  ماده 2

الف – »داده پیام« (Data Message): هر نمادی از واقعه، اطلاعات یا مفهوم است که با وسایل الکترونیکی، نوری و یا      فناوریهای جدید اطلاعات تولید، ارسال، دریافت، ذخیره یا پردازش می شود.
‌ب    – »اصل ساز« (Originator): منشا اصلی »داده پیام« است که »داده پیام« به وسیله او یا از طرف او تولید یا ارسال می شود اما شامل شخصی که در خصوص »داده پیام« به عنوان واسطه عمل  میکند نخواهد شد.
‌ج    – »مخاطب« (Addressee): شخصی است که اصل ساز قصد دارد وی »داده پیام« را دریافت کند، اما شامل شخصی که در ارتباط با »داده پیام« به عنوان واسطه عمل  میکند نخواهد شد.
‌د    – »ارجاع در داده پیام« (Incorporation By Reference): یعنی به منابعی خارج از »داده پیام« عطف شود که در صورت مطابقت با ماده (18) قانون تجارت الکترونیکی جزئی از »داده پیام« محسوب می شود.
هـ – »تمامیت داده پیام« (Integrity): عبارت است از موجودیت کامل و بدون تغییر »داده پیام«. اعمال ناشی از تصدی سیستم از قبیل ارسال، ذخیره یا نمایش اطلاعات که به طور معمول انجام  میشود      خدشهای به تمامیت »داده پیام« وارد نمی کند.
‌و    – »سیستم رایانه ای« (Computer System): هر نوع دستگاه یا مجموعه ای از دستگاه های متصل      سختافزاری – نرم افزاری است که از طریق اجرای      برنامههای پردازش خودکار »داده پیام« عمل می کند.

‌ز    – »سیستم اطلاعاتی« (Information System): سیستمی برای تولید (اصل سازی)، ارسال، دریافت، ذخیره یا پردازش »داده پیام« است.
‌ح    – »سیستم اطلاعاتی مطمئن« (System Secure Information): سیستم اطلاعاتی است که:
1    – به نحوی معقول در برابر سوءاستفاده و نفوذ محفوظ باشد.
2    – سطح معقولی از قابلیت دسترسی و تصدی صحیح را دارا باشد.
3    – به نحوی معقول متناسب با اهمیت کاری که انجام می دهد پیکربندی و سازماندهی شده باشد.
4    – موافق با رویه ایمن باشد.
‌ط    – »رویه ایمن« (Secure Method): رویه ای است برای تطبیق صحت ثبت »داده پیام«، منشا و مقصد آن با تعیین تاریخ و برای یافتن هرگونه خطا یا تغییر در مبادله، محتوا و یا      ذخیرهسازی »داده پیام« از یک زمان خاص. یک رویه ایمن ممکن است با استفاده از الگوریتم ها یا کدها، کلمات یا ارقام شناسایی،      رمزنگاری،      روشهای تصدیق یا پاسخ برگشت و یا طرق ایمنی مشابه انجام شود.
‌ی    –  »امضای الکترونیکی« (Electronic signature): عبارت از هر نوع علامت منضم شده یا به نحو منطقی متصل شده به »داده پیام« است که برای شناسایی امضاءکننده »داده پیام« مورد استفاده قرار  میگیرد.
‌ک    – »امضای الکترونیکی مطمئن«
:(Secure/Enhanced/Advanced Electronic Signature)   .هر امضای الکترونیکی است که مطابق با ماده (10) قانون تجارت الکترونیکی باشد
‌ل    – »امضاء کننده« (Signatory): هر شخص یا      قائممقام وی که امضای الکترونیکی تولید  میکند.
‌م    – »شخص« (Person): اعم است از شخص حقیقی و حقوقی و یا      سیستمهای      رایانهای تحت کنترل آنان.

‌ن    –  »معقول« (سنجش عقلانی)، (Reasonableness Test): با توجه به اوضاع و احوال مبادله »داده پیام« از جمله: طبیعت مبادله، مهارت و موقعیت طرفین، حجم مبادلات طرفین در موارد مشابه، در دسترس بودن گزینه های پیشنهادی و رد آن      گزینهها از جانب هر یک از طرفین، هزینه      گزینههای پیشنهادی، عرف و      روشهای معمول و مورد استفاده در این نوع مبادلات، ارزیابی  میشود.
‌س    – »مصرف کننده« (Consumer): هر شخصی است که به منظوری جز تجارت یا شغل      حرفهای اقدام می کند.
‌ع    – »تأمین کننده« (Supplier): عبارت از شخصی است که بنابه اهلیت تجاری، صنفی یا حرفه ای فعالیت می کند.
‌ف      :(Communication Means Of Distance) «ف – »وسایل ارتباط از راه د
عبارت از هر نوع      وسیلهای است که بدون حضور فیزیکی همزمان تأمین کننده و مصرف کننده جهت فروش کالا و خدمات استفاده  میشود.
‌ص    – »عقد از راه دور« (Distance Contract): ایجاب و قبول راجع به کالاها و خدمات بین تأمین کننده و      مصرفکننده با استفاده از وسایل ارتباط از راه دور است.
‌ق    – »واسط با دوام« (Durable Medium): یعنی وسایلی که به موجب آن مصرف کننده بتواند شخصا »داده پیام« های مربوطه را بر روی آن ذخیره کند از جمله شامل فلاپی دیسک، دیسک فشرده، دیسک سخت و یا پست الکترونیکی مصرف کننده.
‌ر    – »داده پیام های شخصی« (Data Private):
یعنی »داده پیام«های مربوط به یک شخص حقیقی (موضوع »داده« (Data Subject) مشخص و معین.

فصل سوم – تفسیر قانون تجارت الکترونیکی

ماده 3 –  در تفسیر قانون تجارت الکترونیکی همیشه باید به خصوصیت  بینالمللی، ضرورت توسعه هماهنگی بین کشورها در کاربرد آن و رعایت لزوم حسن نیت توجه کرد.
ماده 4 –  در مواقع سکوت و یا ابهام باب اول این قانون، محاکم قضایی باید براساس سایر قوانین موضوعه و رعایت چهارچوب فصول و مواد مندرج در این قانون، قضاوت نمایند.
فصل چهارم – اعتبار قراردادهای خصوصی
ماده 5 –  هرگونه تغییر در تولید، ارسال، دریافت، ذخیره و یا پردازش داده پیام با توافق و قرارداد خاص طرفین معتبر است.
مبحث دوم – در احکام »داده پیام«
– نوشته، امضاء اصل
ماده 6 –  هرگاه وجود یک نوشته از نظر قانون تجارت الکترونیکی لازم باشد، »داده پیام« در حکم نوشته است مگر در موارد زیر:
الف – اسناد مالکیت اموال غیرمنقول.
‌ب    – فروش مواد دارویی به مصرف کنندگان نهایی.
‌ج    – اعلام ، اخطار، هشدار و یا عبارات مشابهی که دستور خاصی برای استفاده کالا صادر می کند و یا از به کارگیری      روشهای خاصی به صورت فعل یا ترک فعل منع  میکند.
ماده 7 –  هرگاه قانون، وجود امضاء را لازم بداند امضای الکترونیکی مکفی است.
ماده 8 –  هرگاه قانون تجارت الکترونیکی لازم بداند که اطلاعات به صورت اصل ارائه یا نگهداری شود، این امر با نگهداری و ارائه اطلاعات به صورت داده پیام نیز در صورت وجود شرایط زیر      امکانپذیر می باشد:
الف – اطلاعات مورد نظر قابل دسترسی بوده و امکان استفاده در صورت رجوع بعدی فراهم باشد.
‌ب    – داده پیام به همان قالبی (فرمتی) که تولید، ارسال و یا دریافت شده و یا به قالبی که دقیقا نمایشگر اطلاعاتی باشد که تولید، ارسال و یا دریافت شده، نگهداری شود.
‌ج    – اطلاعاتی که مشخص کننده مبداء، مقصد، زمان ارسال و زمان دریافت داده پیام  میباشند نیز در صورت وجود نگهداری شوند.
‌د    – شرایط دیگری که هر نهاد، سازمان، دستگاه دولتی و یا وزارتخانه در خصوص نگهداری داده پیام مرتبط با حوزه مسئولیت خود مقرر نموده فراهم شده باشد.
ماده 9 –  هرگاه شرایطی به وجود آید که از مقطعی معین ارسال »داده پیام« خاتمه یافته و استفاده از اسناد کاغذی جایگزین آن شود سند کاغذی که تحت این شرایط صادر  میشود باید به طور صریح ختم تبادل »داده پیام« را اعلام کند. جایگزینی اسناد کاغذی به جای »داده پیام« اثری بر حقوق و تعهدات قبلی طرفین نخواهد داشت.
مبحث سوم – »داده پیام« مطمئن
فصل اول – امضاء و سابقه الکترونیکی مطمئن
ماده 10 –  امضای الکترونیکی مطمئن باید دارای شرایط زیر باشد:

الف – نسبت به امضاء کننده منحصر به فرد باشد.
‌ب    – هویت امضاء کننده »داده پیام« را معلوم نماید.
‌ج    – به وسیله امضاء کننده و یا تحت اراده انحصاری وی صادر شده باشد.
‌د    – به نحوی به یک »داده پیام« متصل شود که هر تغییری در آن »داده پیام« قابل تشخیص و کشف باشد.
ماده 11 –  سابقه الکترونیکی مطمئن عبارت از »داده پیام«ی است که با رعایت شرایط یک سیستم اطلاعاتی مطمئن ذخیره شده و به هنگام لزوم در دسترس و قابل درک است.

فصل دوم – پذیرش، ارزش اثباتی و آثار سابقه و امضای الکترونیکی مطمئن

ماده 12    اسناد و ادله اثبات دعوی ممکن است به صورت داده پیام بوده و در هیچ محکمه یا اداره دولتی     نمیتوان براساس قواعد ادله موجود، ارزش اثباتی »داده پیام« را صرفا به دلیل شکل و قالب آن رد کرد.
ماده 13 –  به طور کلی، ارزش اثباتی »داده پیام«ها با توجه به عوامل مطمئنه از جمله تناسب      روشهای ایمنی به کار گرفته شده با موضوع و منظور مبادله »داده پیام« تعیین می شود.
ماده 14 –  کلیه »داده پیام«هایی که به طریق مطمئن ایجاد و نگهداری      شدهاند از حیث محتویات و امضای مندرج در آن، تعهدات طرفین یا طرفی که تعهد کرده و کلیه اشخاصی که قائم مقام قانونی آنان محسوب  میشوند، اجرای مفاد آن و سایر آثار در حکم اسناد معتبر و قابل استناد در مراجع قضایی و حقوقی است.
ماده 15 –  نسبت به »داده پیام« مطمئن، سوابق الکترونیکی مطمئن و امضای الکترونیکی مطمئن انکار و تردید مسموع نیست و تنها می توان ادعای جعلیت به »داده پیام« مزبور وارد و یا ثابت نمود که »داده پیام« مزبور به جهتی از جهات قانونی از اعتبار افتاده است.
ماده 16 –  هر »داده پیام«ی که توسط شخص ثالث مطابق با شرایط ماده (11) قانون تجارت الکترونیکی ثبت و نگهداری  میشود، مقرون به صحت است.

مبحث چهارم – مبادله  داده پیام

فصل اول – اعتبار قانونی ارجاع در »داده پیام« عقد و اراده طرفین  ماده 17 –  »ارجاع در داده پیام« با رعایت موارد زیر معتبر است:
الف – مورد ارجاع به طور صریح در »داده پیام« معین شود.
‌ب    – مورد ارجاع برای طرف مقابل که به آن تکیه می کند روشن و مشخص باشد.
‌ج    – »داده پیام« موضوع ارجاع مورد قبول طرف باشد.

فصل دوم – انتساب »داده پیام«

ماده 18 –  در موارد زیر »داده پیام« منسوب به اصل ساز است:
الف – اگر توسط اصل ساز و یا به وسیله شخصی ارسال شده باشد که از جانب اصل ساز مجاز به این کار بوده است.
ب – اگر به وسیله سیستم اطلاعاتی      برنامهریزی شده یا تصدی خودکار از جانب اصل ساز ارسال شود.
ماده 19 –  »داده پیام«ی که براساس یکی از شروط زیر ارسال  میشود مخاطب حق دارد آن را ارسال شده محسوب کرده، و مطابق چنین فرضی (ارسال شده) عمل نماید:
الف – قبلا به وسیله اصل ساز روشی معرفی و یا توافق شده باشد که معلوم کند آیا »داده پیام« همان است که اصل ساز ارسال کرده است،  ب – »داده پیام« دریافت شده توسط مخاطب از اقدامات شخصی ناشی شده که رابطه اش با اصل ساز، یا نمایندگان وی باعث شده تا شخص مذکور به روش مورد استفاده اصل ساز دسترسی یافته و »داده پیام« را به مثابه »داده پیام« خود بشناسد.
ماده 20 –  ماده (19) قانون تجارت الکترونیکی شامل مواردی نیست که پیام از اصل ساز صادر نشده باشد و یا به طور اشتباه صادر شده باشد.
ماده 21 –  هر »داده پیام« یک »داده پیام« مجزا و مستقل محسوب می گردد، مگر آن که معلوم باشد که آن »داده پیام« نسخه مجددی از »داده پیام« اولیه است.
فصل سوم – تصدیق دریافت
ماده 22    هرگاه قبل یا به هنگام ارسال »داده پیام« اصل ساز از مخاطب بخواهد یا توافق کنند که دریافت »داده پیام« تصدیق شود، اگر به شکل یا روش تصدیق توافق نشده باشد، هر نوع ارتباط خودکار یا مکاتبه یا اتخاذ هر نوع تدبیر مناسب از سوی مخاطب که اصل ساز را به نحو معقول از دریافت »داده پیام« مطمئن کند تصدیق دریافت »داده پیام« محسوب می گردد.
ماده 23 –  اگر اصل ساز به طور صریح هرگونه اثر حقوقی »داده پیام« را مشروط به تصدیق دریافت »داده پیام« کرده باشد، »داده پیام« ارسال نشده تلقی می شود، مگر آن که تصدیق آن دریافت شود.
ماده 24 –  اماره دریافت »داده پیام« راجع به محتوای »داده پیام« صادق نیست.
ماده 25 –  هنگامی که در تصدیق قید  میشود »داده پیام« مطابق با الزامات فنی استاندارد یا روش مورد توافق طرفین دریافت شده، فرض بر این است که آن الزامات رعایت      شدهاند.

فصل چهارم – زمان و مکان ارسال و دریافت »داده پیام«

ماده 26 –  ارسال »داده پیام« زمانی تحقق  مییابد که به یک سیستم اطلاعاتی خارج از کنترل اصل ساز یا قائم مقام وی وارد شود.
ماده 27 –  زمان دریافت »داده پیام« مطابق شرایط زیر خواهد بود:
الف – اگر سیستم اطلاعاتی مخاطب برای دریافت »داده پیام« معین شده باشد دریافت، زمانی محقق  میشود که:
1    – »داده پیام« به سیستم اطلاعاتی معین شده وارد شود؛ یا
2    – چنانچه »داده پیام« به سیستم اطلاعاتی مخاطب غیر از سیستمی که منحصرا برای این کار معین شده وارد شود »داده پیام« بازیافت شود.
ب – اگر مخاطب، یک سیستم اطلاعاتی برای دریافت معین نکرده باشد، دریافت زمانی محقق  میشود که »داده پیام« وارد سیستم اطلاعاتی مخاطب شود.
ماده 28 –  مفاد ماده (27) قانون تجارت الکترونیکی بدون توجه به محل استقرار سیستم اطلاعاتی جاری است.
ماده 29 –  اگر محل استقرار سیستم اطلاعاتی با محل استقرار دریافت »داده پیام« مختلف باشد مطابق قاعده زیر عمل  میشود:
الف – محل تجاری، یا کاری اصل ساز محل ارسال »داده پیام« است و محل تجاری یا کاری مخاطب محل دریافت »داده پیام« است مگر آن که خلاف آن توافق شده باشد.
‌ب    – اگر اصل ساز بیش از یک محل تجاری یا کاری داشته باشد،      نزدیکترین محل به اصل معامله، محل تجاری یا کاری خواهد بود در غیر این صورت محل اصلی شرکت، محل تجاری یا کاری است.
‌ج    – اگر اصل ساز یا مخاطب فاقد محل تجاری یا کاری باشند، اقامتگاه قانونی آنان ملاک خواهد بود.
ماده 30 –  آثار حقوقی پس از انتساب، دریافت تصدیق و زمان و مکان ارسال و دریافت »داده پیام« موضوع فصول دوم تا چهارم مبحث چهارم این فانون و همچنین محتوی »داده پیام« تابع قواعد عمومی است.

باب دوم : دفاتر خدمات صدور گواهی الکترونیکی  (Certification Service Provider)

ماده 31 –  دفاتر خدمات صدور گواهی الکترونیکی واحدهایی هستند که برای ارائه خدمات صدور امضای الکترونیکی در کشور تأسیس می شوند. این خدمات شامل تولید، صدور، ذخیره، ارسال، تأیید، ابطال و به روز نگهداری      گواهیهای اصالت (امضای) الکترونیکی می باشد.  ماده 32    آیین نامه و ضوابط نظام تأسیس و شرح وظایف این دفاتر توسط سازمان مدیریت و     برنامهریزی کشور و وزارتخانههای بازرگانی، ارتباطات و فناوری اطلاعات، امور اقتصادی و دارایی و دادگستری تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.

باب سوم : در قواعد مختلف

مبحث اول – حمایت های انحصاری در بستر مبادلات الکترونیکی

فصل اول – حمایت از      مصرفکننده (Consumer Protection)
ماده 33 –  فروشندگان کالا و ارائه دهندگان خدمات بایستی اطلاعات موثر در      تصمیمگیری      مصرفکنندگان جهت خرید و یا قبول شرایط را از زمان مناسبی قبل از عقد در اختیار      مصرفکنندگان قرار دهند. حداقل اطلاعات لازم، شامل موارد زیر می باشد:
الف – مشخصات فنی و      ویژگیهای کاربردی کالا و یا خدمات.
‌ب    – هویت تأمین کننده، نام تجاری که تحت آن نام به فعالیت مشغول  میباشد و نشانی وی.
‌ج    – آدرس پست الکترونیکی، شماره تلفن و یا هر روشی که مشتری در صورت نیاز بایستی از آن طریق با فروشنده ارتباط برقرار کند.
‌د    – کلیه      هزینههایی که برای خرید کالا بر عهده مشتری خواهد بود (از جمله قیمت کالا و یا خدمات، میزان مالیات، هزینه حمل، هزینه تماس).
هـ – مدت زمانی که پیشنهاد ارائه شده معتبر می باشد.
و – شرایط و فرایند عقد از جمله ترتیب و نحوه پرداخت، تحویل و یا اجرا، فسخ، ارجاع، خدمات پس از فروش.

ماده 34 –  تأمین کننده باید به طور جداگانه ضمن تأیید اطلاعات مقدماتی، اطلاعات زیر را ارسال نماید:
الف – آدرس محل تجاری یا کاری تأمین کننده برای شکایت احتمالی.
‌ب    – اطلاعات راجع به ضمانت و پشتیبانی پس از فروش.
‌ج    – شرایط و فراگرد فسخ معامله به موجب مواد (37) و (38) این قانون.
‌د    – شرایط فسخ در قراردادهای انجام خدمات.
ماده 35 –  اطلاعات اعلامی و تأییدیه اطلاعات اعلامی به      مصرفکننده باید در واسطی با دوام، روشن و صریح بوده و در زمان مناسب و با وسایل مناسب ارتباطی در مدت معین و براساس لزوم حسن نیت در معاملات و از جمله ضرورت رعایت افراد ناتوان و کودکا ن ارائه شود.
ماده 36 –  در صورت استفاده از ارتباط صوتی، هویت تأمین کننده و قصد وی از ایجاد تماس با مصرف کننده باید به طور روشن و صریح در شروع هر مکالمه بیان شود.
ماده 37 –  در هر معامله از راه دور      مصرفکننده باید حداقل هفت روز کاری، وقت برای انصراف (حق انصراف) از قبول خود بدون تحمل جریمه و یا ارائه دلیل داشته باشد. تنها هزینه تحمیلی بر مصرف کننده هزینه بازپس فرستادن کالا خواهد بود.
ماده 38 –  شروع اعمال حق انصراف به ترتیب زیر خواهد بود:

الف – در صورت فروش کالا، از تاریخ تسلیم کالا به مصرف کننده و در صورت فروش خدمات، از روز انعقاد.
‌ب    – در هر حال آغاز اعمال حق انصراف      مصرفکننده پس از ارائه اطلاعاتی خواهد بود که تأمین کننده طبق مواد (33) و (34) قانون تجارت الکترونیکی موظف به ارائه آن است.
‌ج    – به محض استفاده مصرف کننده از حق انصراف، تأمین کننده مکلف است بدون مطالبه هیچ گونه وجهی عین مبلغ دریافتی را در اسرع وقت به مصرفکننده مسترد نماید.
‌د    – حق انصراف      مصرفکننده در مواردی که شرایط خاصی بر نوع کالا و خدمات حاکم است اجرا نخواهد شد. موارد آن به موجب آیین نامه ای است که در ماده (79) قانون تجارت الکترونیکی خواهد آمد.
ماده 39 –  در صورتی که تأمین کننده در حین معامله به دلیل عدم موجودی کالا و یا عدم امکان اجرای خدمات، نتواند تعهدات خود را انجام دهد، باید مبلغ دریافتی را فورا به مخاطب برگرداند، مگر در بیع کلی و تعهداتی که برای همیشه وفای به تعهد غیرممکن نباشد و مخاطب آماده صبر کردن تا امکان تحویل کالا و یا ایفای تعهد باشد. در صورتی که معلوم شود تأمین کننده از ابتدا عدم امکان ایفای تعهد خود را می دانسته، علاوه بر لزوم استرداد مبلغ دریافتی، به حداکثر مجازات مقرر در قانون تجارت الکترونیکی نیز محکوم خواهد شد.
ماده 40 ـ تأمین کننده می تواند کالا یا خدمات مشابه آنچه را که به      مصرفکننده وعده کرده تحویل یا ارائه نماید مشروط بر آن که قبل از معامله یا در حین انجام معامله آن را اعلام کرده باشد.
ماده 41ـ در صورتی که تأمین کننده، کالا یا خدمات دیگری غیر از موضوع معامله یا تعهد را برای مخاطب ارسال نماید، کالا و یا خدمات ارجاع داده می شود و هزینه ارجاع به عهده تأمین کننده است. کالا یا خدمات ارسالی مذکور چنانچه به عنوان یک معامله یا تعهد دیگر از  سوی تأمین کننده مورد ایجاب قرار گیرد، مخاطب می تواند آن را قبول کند.
ماده 42ـ حمایت های این فصل در موارد زیر اجرا نخواهد شد:
الف ـ خدمات مالی که فهرست آن به موجب      آییننامه ای است که در ماده (79) قانون تجارت الکترونیکی خواهد آمد.
‌ب    ـ معاملات راجع به فروش اموال غیرمنقول و یا حقوق مالکیت ناشی از اموال غیرمنقول به جز اجاره.
‌ج    ـ خرید از      ماشینهای فروش مستقیم کالا و خدمات.
‌د    ـ معاملاتی که با استفاده از تلفن عمومی (همگانی) انجام می شود.
هـ ـ معاملات راجع به حراجیها.
ماده 43 ـ تأمین کننده نباید سکوت مصرفکننده را حمل بر رضایت وی کند.
ماده 44ـ در موارد اختلاف و یا تردید، مراجع قضایی رسیدگی خواهند کرد.
ماده 45 ـ اجرای حقوق مصرف کننده به موجب قانون تجارت الکترونیکی نباید براساس سایر قوانین که حمایت ضعیف تری اعمال  میکنند متوقف شود.
ماده 46ـ استفاده از شروط قراردادی خلاف مقررات این فصل و همچنین اعمال شروط غیرمنصفانه به ضرر مصرف کننده، موثر نیست.
ماده 47ـ در معاملات از راه دور آن بخش از موضوع معامله که به روشی غیر از وسایل ارتباط از راه دور انجام می شود مشمول مقررات قانون تجارت الکترونیکی نخواهد بود.
ماده 48ـ      سازمانهای قانونی و مدنی حمایت از حقوق      مصرفکننده  میتوانند به عنوان شاکی اقامه دعوی نمایند. ترتیب آن به موجب  آییننامه ای خواهد بود که به پیشنهاد وزارت بازرگانی و تصویب هیأت وزیران  میباشد.
ماده 49ـ حقوق      مصرفکننده در زمان استفاده از وسایل پرداخت الکترونیکی به موجب قوانین و مقرراتی است که توسط مراجع قانونی ذی ربط تصویب شده و یا خواهد شد.

فصل دوم ـ در قواعد تبلیغ ـ (Marketing)

ماده 50 ـ تأمین کنندگان در تبلیغ کالا و خدمات خود نباید مرتکب فعل یا ترک فعلی شوند که سبب مشتبه شدن و یا فریب مخاطب از حیث کمیت و کیفیت شود.
ماده 51 ـ تأمین کنندگانی که برای فروش کالا و خدمات خود تبلیغ می کنند نباید سلامتی افراد را به خطر اندازند.
ماده 52 ـ تأمین کننده باید به نحوی تبلیغ کند که      مصرفکننده به طور دقیق، صحیح و روشن اطلاعات مربوط به کالا و خدمات را درک کند.
ماده 53ـ در تبلیغات و بازاریابی باید هویت شخص یا بنگاهی که تبلیغات به نفع اوست روشن و صریح باشد.
ماده 54 ـ تأمین کنندگان نباید از خصوصیات ویژه معاملات به روش الکترونیکی جهت مخفی نمودن حقایق مربوط به هویت یا محل کسب خود سوءاستفاده کنند.
ماده 55 ـ تأمین کنندگان باید تمهیداتی را برای مصرف کنندگان در نظر بگیرند تا آنان راجع به دریافت تبلیغات به نشانی پستی و یا پست الکترونیکی خود تصمیم بگیرند.
ماده 56 ـ تأمین کنندگان در تبلیغات باید مطابق با رویه حرفه ای عمل نمایند. ضوابط آن به موجب  آییننامه ای است که در ماده (79) قانون تجارت الکترونیکی خواهد آمد.
ماده 57ـ تبلیغ و بازاریابی برای کودکان و نوجوانان زیر سن قانونی به موجب آیین نامه ای است که در ماده (79) قانون تجارت الکترونیکی خواهد آمد.
فصل سوم ـ حمایت از »داده پیام«های شخصی  (حمایت از داده ـ Protection Data)
ماده 58ـ ذخیره، پردازش و یا توزیع »داده پیام«های شخصی مبین ریشه های قومی یا نژادی، دیدگاه های عقیدتی، مذهبی، خصوصیات اخلاقی و »     داده پیام«های راجع به وضعیت جسمانی، روانی و یا جنسی اشخاص بدون رضایت صریح آنها به هر عنوان غیرقانونی است.
ماده 59ـ در صورت رضایت شخص موضوع »داده پیام« نیز به شرط آنکه محتوای داده پیام وفق قوانین مصوب مجلس شورای اسلامی باشد ذخیره، پردازش و توزیع »     دادهپیام«های شخصی در بستر مبادلات الکترونیکی باید با لحاظ شرایط زیر صورت پذیرد:
الف ـ اهداف آن مشخص بوده و به طور واضح شرح داده شده باشند.
‌ب    ـ »داده پیام« باید تنها به اندازه ضرورت و متناسب با اهدافی که در هنگام جمع آوری برای شخص موضوع »داده پیام« شرح داده شده جمع آوری گردد و تنها برای اهداف تعیین شده مورد استفاده قرار گیرد.
‌ج    ـ »داده پیام« باید صحیح و روزآمد باشد.
دـ شخص موضوع »داده پیام« باید به پرونده های      رایانهای حاوی »داده پیام«های شخصی مربوط به خود دسترسی داشته و بتواند »داده پیام«های ناقص و یا نادرست را محو یا اصلاح کند.
هـ ـ شخص موضوع »داده پیام« باید بتواند در هر زمان با رعایت ضوابط مربوطه درخواست محو کامل پرونده      رایانهای »داده پیام«های شخصی مربوط به خود را بنماید.
ماده 60ـ ذخیره، پردازش و یا توزیع »داده پیام«های مربوط به سوابق پزشکی و بهداشتی تابع  آییننامه ای است که در ماده (79) قانون تجارت الکترونیکی خواهد آمد.
ماده 61ـ سایر موارد راجع به دسترسی موضوع »داده پیام«، از قبیل استثنائات، افشای آن برای اشخاص ثالث، اعتراض، فراگردهای ایمنی، نهادهای مسئول دیدبانی وکنترل جریان»داده      پیام«های شخصی به موجب مواد مندرج در باب چهارم این قانون و      آییننامه مربوطه خواهد بود.
مبحث دوم ـ حفاظت از »داده پیام« در بستر مبادلات الکترونیکی
فصل اول ـ حمایت از حقوق مؤلف (Author,s Right/Copyright) در بستر مبادلات الکترونیکی
ماده 62ـ حق تکثیر، اجرا و توزیع (عرضه و نشر) آثار تحت حمایت قانون حمایت حقوق مؤلفان، مصنفان و هنرمندان مصوب 3/9/1348 و قانون ترجمه و تکثیر کتب و نشریات و آثار صوتی مصوب 26/9/1352 و قانون حمایت از حقوق پدیدآورندگان نرم افزارهای رایانه ای مصوب 4/10/1379، به صورت »داده پیام« منحصرا در اختیار مؤلف است. کلیه آثار و تالیفاتی که در قالب »داده پیام« می باشند، از جمله اطلاعات، نرم افزارها و برنامه های      رایانهای، ابزار و روش های رایانه ای و      پایگاههای داده و همچنین حمایت از حقوق      مالکیتهای فکری در بستر مبادلات الکترونیکی شامل حق اختراع، حق طراحی، حق مؤلف، حقوق مرتبط با حق مؤلف، حمایت از پایگا ههای داده، حمایت از نقشه مدارهای یکپارچه قطعات الکترونیکی (Chips & Integrated Circuits) و حمایت از اسرار تجاری، مشمول قوانین مذکور در این ماده و قانون ثبت علائم و اختراعات مصوب 1/4/1310 و      آییننامه اصلاحی اجرای قانون ثبت علائم تجارتی و اختراعات مصوب 14/4/1337 خواهد بود، منوط بر آن که امور مذکور در آن دو قانون موافق مصوبات مجلس شورای اسلامی باشد.
تبصره 1ـ حقوق مرتبط با مالکیت ادبی و هنری (Related Rights) که پیش از این به عنوان حقوق جانبی مالکیت ادبی و هنری
(Neighboring Rights) شناخته می شدند شامل حقوق مادی و معنوی برای عناصر دیگری علاوه بر مؤلف، از جمله حقوق هنرمندان مجری آثار، تولیدکنندگان صفحات صوتی و تصویری و سازمان ها و مؤسسات ضبط و پخش  میباشند که مشمول قوانین مصوب 3/9/1348 و 26/9/1352 مورد اشاره در این ماده  میباشند.
تبصره 2ـ مدار یکپارچه (Circuit Integrated) یک جزء الکترونیکی با نقشه و منطقی خاص است که عملکرد و کارایی آن قابلیت جایگزینی با تعداد بسیار زیادی از اجزای الکترونیکی متعارف را داراست. طراحی های نقشه، جانمایی و منطق این مدارها براساس قانون ثبت علائم و اختراعات مصوب 1/4/1310 و      آییننامه اصلاحی اجرای قانون ثبت علائم تجارتی و اختراعات مصوب 14/4/1337 مورد حمایت  میباشد.
ماده 63ـ اعمال موقت تکثیر، اجرا و توزیع اثر که جزء لاینفک فراگرد فنی پردازش »داده پیام« در شبکه ها است از شمول مقرره فوق خارج است.
فصل دوم ـ حمایت از اسرار تجاری (Trade Secrets)
ماده 64ـ به منظور حمایت از رقابت های مشروع و عادلانه در بستر مبادلات الکترونیکی، تحصیل غیرقانونی اسرار تجاری و اقتصادی بنگاه ها و مؤسسات برای خود و یا افشای آن برای اشخاص ثالث در محیط الکترونیکی جرم محسوب و مرتکب به مجازات مقرر در این قانون خواهد رسید.
ماده 65ـ اسرار تجاری الکترونیکی »داده پیام«ی است که شامل اطلاعات،      فرمولها، الگوها،  نرمافزارها و      برنامهها، ابزار و روش ها، تکنیک ها و فرایندها، تالیفات منتشر نشده،      روشهای انجام تجارت و داد و ستد، فنون،      نقشهها و فراگردها، اطلاعات مالی، فهرست مشتریان،      طرحهای تجاری و امثال اینها است، که به طور مستقل دارای ارزش اقتصادی بوده و در دسترس عموم قرار ندارد و تلاش های معقولانه ای برای حفظ و حراست از آنها انجام شده است.

فصل سوم ـ حمایت از علائم تجاری (Trade Names)

ماده 66ـ به منظور حمایت از حقوق      مصرفکنندگان و تشویق رقابت های مشروع در بستر مبادلات الکترونیکی استفاده از علائم تجاری به صورت نام دامنه (Domain Name) و یا هر نوع نمایش بر خط (Online) علائم تجاری که موجب فریب یا مشتبه شدن طرف به اصالت کالا و خدمات شود ممنوع و متخلف به مجازات مقرر در این قانون خواهد رسید.

باب چهارم : جرائم و مجازات ها

مبحث اول ـ کلاهبرداری کامپیوتری
ماده 67ـ هر کس در بستر مبادلات الکترونیکی، با سوءاستفاده و یا استفاده غیرمجاز از »داده پیام«ها،      برنامهها و سیستم های      رایانهای و وسایل ارتباط از راه دور و ارتکاب افعالی نظیر ورود، محو، توقف »داده پیام«، مداخله در عملکرد برنامه یا سیستم رایانه ای و غیره دیگران را بفریبد و یا سبب گمراهی      سیستمهای پردازش خودکار و نظایر آن شود و از این طریق برای خود یا دیگری وجوه، اموال یا امتیازات مالی تحصیل کند و اموال دیگران را ببرد مجرم محسوب و علاوه بر رد مال به صاحبان اموال به حبس از یک تا سه سال و پرداخت جزای نقدی معادل مال ماخوذه، محکوم می شود.
تبصره ـ شروع به این جرم نیز جرم محسوب و مجازات آن حداقل مجازات مقرر در این ماده  میباشد.

مبحث دوم ـ جعل کامپیوتری

ماده 68ـ هر کس در بستر مبادلات الکترونیکی، از طریق ورود، تغییر، محو و توقف »داده پیام« و مداخله در پردازش »داده پیام« و سیستم های  رایانهای، و یا استفاده از وسایل کاربردی      سیستمهای رمزنگاری تولید امضاء ـ مثل کلید اختصاصی ـ بدون مجوز امضاءکننده و یا تولید امضای فاقد سابقه ثبت در فهرست دفاتر اسناد الکترونیکی و یا عدم انطباق آن وسایل با نام دارنده در فهرست مزبور و اخذ گواهی مجعول و نظایر آن اقدام به جعل »داده پیام«های دارای ارزش مالی و اثباتی نماید تا با ارائه آن به مراجع اداری، قضایی، مالی و غیره به عنوان »داده پیام« های معتبر استفاده نماید جاعل محسوب و به مجازات حبس از یک تا سه سال و پرداخت جزای نقدی به میزان پنجاه میلیون (000/000/50) ریال محکوم  میشود.
تبصره ـ مجازات شروع به این جرم حداقل مجازات در این ماده  میباشد.
مبحث سوم ـ نقض حقوق انحصاری در بستر مبادلات الکترونیک  فصل اول ـ نقض حقوق مصرف کننده و قواعد تبلیغ
ماده 69 ـ تأمین کننده متخلف از مواد (33)، (34)، (35)، (36) و (37) این قانون به مجازات از ده میلیون (000/000/10) ریال تا پنجاه میلیون (000/000/50) ریال محکوم خواهد شد.
تبصره ـ تأمین کننده متخلف از ماده (37) به حداکثر مجازات محکوم خواهد شد.
ماده 70  ـ تأمین کننده متخلف از مواد (39)، (50)، (51)، (52)، (53)، (54) و (55) این قانون به مجازات از بیست میلیون           (000/000/20) ریال تا      یکصد میلیون (000/000/100) ریال محکوم خواهد شد.
تبصره 1      ـ تأمینکننده متخلف از ماده (51) این قانون به حداکثر مجازات در این ماده محکوم خواهد شد.
تبصره 2 ـ تأمین کننده متخلف از ماده (55) این قانون به حداقل مجازات در این ماده محکوم خواهد شد.
فصل دوم ـ نقض حمایت از »داده پیام«های شخصی، حمایت از داده
ماده 71 ـ هر کس در بستر مبادلات الکترونیکی شرایط مقرر در مواد (58) و (59) قانون تجارت الکترونیکی را نقض نماید مجرم محسوب و به یک تا سه سال حبس محکوم  میشود.
ماده 72 –       هرگاه جرائم راجع به »داده پیام«های شخصی توسط دفاتر خدمات صدور گواهی الکترونیکی و سایر نهادهای مسئول ارتکاب یابد، مرتکب به حداکثر مجازات مقرر در ماده (71) این قانون محکوم خواهد شد.

ماده 73 –  اگر به واسطه  بیمبالاتی و  بیاحتیاطی دفاتر خدمات صدور گواهی الکترونیکی جرائم راجع به »داده پیام«های شخصی روی دهد، مرتکب به سه ماه تا یک سال حبس و پرداخت جزای نقدی معادل پنجاه میلیون (000/000/50) ریال محکوم می شود.
مبحث چهارم ـ نقض حفاظت از »داده پیام« در بستر مبادلات الکترونیکی  فصل اول ـ نقض حق مؤلف
ماده 74 –  هر کس در بستر مبادلات الکترونیکی با تکثیر، اجرا و توزیع (عرضه و نشر) مواردی که در قانون حمایت حقوق مؤلفان، مصنفان و هنرمندان مصوب 3/9/1348 و قانون ترجمه و تکثیر کتب و نشریات و آثار صوتی مصوب 26/9/1352 و قانون حمایت از حقوق
پدیدآورندگان نرم افزارهای      رایانهای مصوب 4/10/1379، منوط بر آنکه امور مذکور طبق مصوبات مجلس شورای اسلامی مجاز شمرده شود، در صورتی که حق تصریح شده مؤلفان را نقض نماید به مجازات سه ماه تا یک سال حبس و جزای نقدی به میزان پنجاه میلیون (000/000/50) ریال محکوم خواهد شد.
فصل دوم ـ نقض اسرار تجاری
ماده 75 –  متخلفین از ماده (64) قانون تجارت الکترونیکی و هر کس در بستر مبادلات الکترونیکی به منظور رقابت، منفعت و یا ورود خسارت به بنگاه های تجاری، صنعتی، اقتصادی و خدماتی، با نقض حقوق قراردادهای استخدام مبنی بر عدم افشای اسرار شغلی و یا دستیابی غیرمجاز، اسرار تجاری آنان را برای خود تحصیل نموده و یا برای اشخاص ثالث افشا نماید به حبس از شش ماه تا دو سال و نیم و جزای نقدی معادل پنجاه میلیون (000/000/50) ریال محکوم خواهد شد.
فصل سوم ـ نقض علائم تجاری
ماده 76 –  متخلفان از ماده (66) قانون تجارت الکترونیکی به یک تا سه سال حبس و جزای نقدی از بیست میلیون (000/000/20) ریال تا یک صد میلیون (000/000/100) ریال محکوم خواهند شد.
فصل چهارم ـ سایر
ماده 77 –  سایر جرائم، آیین دادرسی و مقررات مربوط به صلاحیت جزایی و      روشهای همکاری  بینالمللی قضایی جزایی مرتبط با بستر مبادلات الکترونیکی به موجب قانون تجارت الکترونیکی خواهد بود.

باب پنجم : جبران خسارت

ماده 78 –  هرگاه در بستر مبادلات الکترونیکی در اثر نقص یا ضعف سیستم مؤسسات خصوصی و دولتی، به جز در نتیجه قطع فیزیکی ارتباط الکترونیکی، خسارتی به اشخاص وارد شود، مؤسسات مزبور مسئول جبران خسارات وارده  میباشند مگر اینکه خسارات وارده ناشی از فعل شخصی افراد باشد که در این صورت جبران خسارات برعهده این اشخاص خواهد بود

باب ششم : متفرقه

ماده 79 –  وزارت بازرگانی موظف است      زمینههای مرتبط با تجارت الکترونیکی را که در اجرای این قانون موثر  میباشند شناسایی کرده و با ارائه پیشنهاد و تأیید شورای عالی فناوری اطلاعات، خواستار تدوین مقررات مربوطه و      آییننامه های این قانون توسط نهادهای  ذیربط شود.
این  آییننامه ها و مقررات پس از تصویب هیأت وزیران به مرحله اجرا در خواهند آمد. سایر آیین نامه های مورد اشاره در قانون تجارت الکترونیکی به ترتیب ذیل تهیه خواهند شد:
الف ـ  آییننامه مربوط به مواد (38) و (42) این قانون به پیشنهاد      وزارتخانههای بازرگانی، امور اقتصادی و دارایی، سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
‌ب    ـ  آییننامه مربوط به مواد (56) و (57)  به پیشنهاد      وزارتخانههای بازرگانی و فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
‌ج    ـ آیین نامه مربوط به ماده (60) قانون تجارت الکترونیکی به پیشنهاد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
ماده 80 –  وزارت بازرگانی موظف است به منظور حمایت از فعالیت های تجارت الکترونیکی، با تجمیع واحدهای  ذیربط، مرکزی را در این وزارتخانه ایجاد نماید. اساسنامه و آییننامه این مرکز به پیشنهاد مشترک وزارت بازرگانی و سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور تهیه و به  تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
ماده 81 –  اصل سازان، مخاطبین، بایگانان، مصرف کنندگان و کلیه کسانی که »داده پیام« در اختیار دارند موظفند »داده پیام«هایی را که تحت مسئولیت خود دارند به طریقی نگهداری نموده و پشتوانه (Back up) تهیه نمایند که در صورت بروز هرگونه خطری برای یک نسخه، نسخه دیگر مصون بماند.
قانون فوق مشتمل بر هشتاد و یک ماده و هفت تبصره در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ هفدهم دی ماه یک هزار و سیصد و هشتاد و دو مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 24/10/1382  به تأیید شورای نگهبان رسیده است.

مهدی کروبی – رئیس مجلس شورای اسلامی