یکی از معضلات زندگی زناشویی که امروزه بسیار شاهد آن هستیم، طلاق است. در گذشته زندگی مشترک زوج‌ها دوام بیشتری داشت و طلاق کمتر شکل می‌گرفت. اما با گذشت زمان طلاق به یک امر عادی تبدیل شده و بسیاری از زوجین به راحتی برای آن اقدام می‌کنند. دلایلی همچون مسائل مالی که در پی بی‌ثباتی اقتصاد کشور بیشتر شده است، مشکلات روحی روانی افراد و حتی تاثیر شبکه‌های اجتماعی بر روی زندگی مردم باعث شده تا طلاق به امری پیش پا افتاده تبدیل شود. افرادی که به هر دلیل ناگزیر به جدا شدن هستند، برای طلاق نیز باید مراحل قانونی خاصی را طی کنند. مراحل ثبت رسمی طلاق برحسب این که طلاق توافقی باشد یا خیر، متفاوت خواهد بود. در این مقاله کلیه مراحل ثبت رسمی طلاق را گرد آورده‌ایم تا افراد بتوانند بدون مواجه با مشکلی برای آن اقدام کنند.
طلاق توافقی چیست؟
طلاق توافقی یکی از دعاوی مربوط به طلاق است که در سال‌های اخیر افزایش زیادی پیدا کرده است. در این نوع طلاق زن و مرد در همان ابتدا درباره مسائل مهمی مانند نفقه، مهریه، حضانت فرزنده و غیره با هم توافق می‌رسند. زمانی که زوجین در مورد تمام مسائل به توافق برسند، دادگاه بر همان اساس برایشان گواهی عدم سازش صادر می‌کند. اما در مورد طلاق غیرتوافقی پروسه قانونی کمی طولانی‌تر بوده و دادگاه علاوه بر رسیدگی به طرح دعوای طلاق، سعی در رفع اختلافات زوجین خواهد داشت. روند ثبت طلاق توافقی در شهر تهران و کرج با دیگر شهرها متفاوت است. در ادامه به روند ثبت طلاق در تهران پرداخته‌ایم.
مراحل طلاق توافقی در تهران
زمانی که زن و مرد به این یقین رسیدند که بهتر است به زندگی مشترکشان خاتمه دهند، می‌توانند برای طلاق اقدام کنند. اگر از همان ابتدا در مورد مسائل مهمی مانند مهریه، حضانت فرزند، نفقه و سایر موارد به توافق برسند، امکان طلاق توافقی برایشان وجود خواهد داشت. در غیر این صورت اگر یکی از زوجین در مورد هر مسئله‌ای رضایت نداشته باشد، رای طلاق توافقی برایشان صادر نخواهد شد.
- بعد از این که هر دو طرف برای طلاق توافقی به تفاهم رسیدند، می‌توانند از یکی از دو روش زیر برای طلاق اقدام کنند. زوجین مختارند هر روشی را که برایشان بهتر است، انتخاب کنند و دادگاه در این رابطه مداخله‌ای نخواهد کرد.
- راه اول برای زوج‌هایی مناسب است که قصد دارند بدون گرفتن وکیل اقدام به طلاق کنند. برای این کار در ابتدا هر دو یا یکی از آنها باید در سامانه تصمیم یا همان سامانه مداخله در طلاق ثبت نام کنند. آدرس سایتzaman.behzisti.net بوده و با ورود به آن باید تمام اطلاعات مورد نظر را تکمیل کرد. سپس با انتخاب یکی از مراکز غربالگری مشاوره، لازم است چند جلسه مشاوره تخصصی را بگذرانند. مدت زمان این جلسات حدود 45 روز می‌باشد که ممکن است بنابر با قانون جدید، کاهش پیدا کند. بعد از این جلسات اگر هنوز زن و شوهر برای امر طلاق مصر باشند، یک گواهی عدم انصراف از طلاق را از همان مرکز مشاوره دریافت خواهند کرد. با استفاده از این گواهی می‌توان دادخواست طلاق توافقی را در دفتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت کرد. شرکت در جلسات مشاوره برای همه زن و شوهرها الزامی است؛ مگر اینکه مرکز غربالگری به دلیل خاصی، زوجین را از شرکت در این جلسات معاف کند.
- راه دوم به آن دسته از زوج‌هایی اختصاص دارد که زن یا مرد مستقیما و با کمک وکیل دادخواست طلاق را در دفتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت می‌کند. در این روش برخلاف روش اول، نیازی به گذراندن جلسات مشاوره نبوده و ممکن است در مواردی خاص برای برخی از آنها تجویز شود. هرچند که شرکت در جلسات مشاوره الزامی نیست؛ اما وجود یک وکیل برای هرکدام از زوجین لازم خواهد بود. پس زوج‌هایی که قصد دارند از وکیل طلاق کمک بگیرند و علاقه‌ای به حضور در جلسات ندارند، بهتر است از روش دوم استفاده کنند. در این روش مدت زمان اخذ رای حدود 10 الی 20 روز کاری خواهد بود. مدارک موردنیاز برای طلاق توافقی از طریق وکیل شامل عقدنامه، شناسنامه، کپی کارت ملی و در صورت وجود وکالتنامه طلاق است.
- در مرحله بعدی پیامی مبنی بر وقت رسیدگی دادگاه برای زوج‌ها ارسال خواهد شد. اگر زمان رسیدگی به پرونده در پیام مشخص نشده باشد، وکلا و یا زن و مرد باید به صورت حضوری به شعبه مراجعه کنند. در سال 1391 قانونی تصویب شد تا داوری در طلاق حذف شود و به جای آن افراد از کمک مشاوران مجموعه استفاده کنند. بر همین اساس زن و شوهر باید به واحدهای مشاوره که در همان مجتمع وجود دارد، مراجعه کنند. مشاوران واحد مشاوره دادگاه، کلیه توافقات زن و مرد را به صورت مکتوب درخواهند آورد. توافقاتی مانند نحوه پرداخت مهریه، حضانت فرزند و موارد دیگر به صورت مکتوب مشخص شده و به امضای زن و مرد می‌رسد. در همین مرحله مشاور توافق نامه را به زوجین داده تا به شعبه مراجعه کنند. رویه کار تا اینجا برای تمام شعبه‌ها یکسان است ؛ اما از این جا به بعد ممکن است یک شعبه در همان روز یا روز بعد اقدام به صدور رای کند و یا شعبه‌ای دیگر برگزاری جلسه دادگاه و رسیدگی مجدد را در نظر بگیرد. نکته مهم این است که زمانی که رای طلاق صادر شود، دیگر امکان اعتراض و یا تجدیدنظر برای هیچ کدام از زوجین نخواهد بود.
- زمانی که اخذ رای صورت گرفت، باید طلاق در یکی از دفاتر رسمی طلاق ثبت شود. برای ثبت طلاق حضور زن و مرد یا وکلایشان در دفتر رسمی لازم است. به همین دلیل اگر زن و مرد علاقه‌ای به حضور نداشته باشند، می‌توانند همچون مراحل قبلی از وکیل کمک بگیرند. یکی از اقداماتی که قبل از ثبت طلاق باید انجام شود، آزمایش عدم بارداری زن می‌باشد. زن باید این آزمایش را در یک آزمایشگاه معتبر انجام دهد و جوابش را به دفترخانه بدهد. اگر هم زوجه باکره باشد، نیاز به معاینه توسط پزشکی قانونی خواهد داشت. در نهایت زمانی که دفاتر طلاق توسط زوجین امضا و صیغه طلاق جاری شود، عقدنامه را باید به دفتردار تحویل داده تا در شناسنامه‌ها مهر و امضای طلاق نیز درج شود. طلاق نامه در همان روز و یا چند روز بعد قابل دریافت خواهد بود. اگر زوجی پیش از طلاق با هم نزدیکی نداشته باشند، می‌توانند حکمی از دادگاه گرفته و آن را همراه با طلاقنامه به اداره ثبت احوال ببرند. در آنجا زوجین می‌توانند شناسنامه خود را عوض کنند و یک شناسنامه جدید دریافت کنند.
الزام ثبت نام در سامانه ثنا
سامانه ثنا، سامانه ابلاغ الکترونیک قضایی بوده که به منظور حذف سیستم کاغذی و سنتی ایجاد شده است. پیش از این کلیه ابلاغات به صورت کاغذی و مکتوب به دست افراد می‌رسید؛ اما با راه‌اندازی این سامانه، عمل دسترسی و مشاهده ابلاغیات بسیار آسان شده است. زن و شوهرهایی که قصد دارند برای طلاق توافقی اقدام کنند، باید در سامانه ثنا ثبت نام کنند. برای این کار لازم است تا هر دو به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی بروند و با ارائه کارت ملی و پرداخت مبلغ موردنظر ثبت نام خود را انجام دهند. کلیه ابلاغات مرتبط با طلاق زوجین از طریق این سامانه قابل مشاهده هستند. این روش باعث شده تا زن و مرد بدون نیاز به حضور در دادگاه، از جریان پرونده خود باخبر شوند.
حضانت فرزندان در طلاق توافقی
برای این که حضانت فرزندان را چه کسی برعهده بگیرد، باید به چند نکته توجه کرد. حضانت فرزندان تا سن 7 سالگی بر عهده مادر خواهد بود و بعد از آن به پدر سپرده خواهند شد. اگر یکی از طرفین دچار بیماری یا اعتیاد باشد، دادگاه حق را به طرف دیگر خواهد داد. برای مثال اگر پدر دارای اعتیاد باشد، حضانت فرزندان بعد از 7 سالگی نیز بر عهده مادر خواهد ماند. فرزند دختر بالای 9 سال و فرزند پسر بالای 15 سال از سن حضانت خارج هستند. لذا زمانی که دختر یا پسر به سن بلوغ برسند، می‌توانند برای این که با چه کسی زندگی کنند تصمیم بگیرند. اگر زن و مرد نتوانند برای حضانت فرزندشان به توافق برسند، دادگاه براساس مصلحت فعلی فرزند تصمیم‌گیری خواهد کرد.
[sc_fs_multi_faq headline-0=”h2″ question-0=”آیا در طلاق توافقی مهریه بخشیده خواهد شد؟” answer-0=”خیر. زن و شوهر قبل از اقدام به هر کاری باید در مورد تمام مسائل از جمله مهریه به توافق برسند. در طلاق توافقی الزامی بر بخشیدن مهریه نبوده و زن می‌تواند مهر را بر همسرش بخشیده و یا از او طلب کند. ” image-0=”” headline-1=”h2″ question-1=”تا چه زمانی می‌توان نسبت به طلاق تواقفی اعتراض کرد و یا انصراف داد؟” answer-1=”تا قبل از اینکه صیغه طلاق جاری و طلاق در دفترخانه ثبت شود، می‌توان نسبت به امر طلاق اعلام پشیمانی و انصراف کرد. از این رو اگر در مراحل پیش از ثبت طلاق منصرف شدید، می‌توانید از وکیلتان بخواهید تا پرونده را بسته و طرح دادخواست مسترد شود.” image-1=”” count=”2″ html=”true” css_class=””]
