مصوبه «تکمیل آیین‌نامه انضباطی دانشجویان جمهوری اسلامی ایران» مصوب 1374/6/14 شورای عالی انقلاب فرهنگی، تشکیل «کمیته انضباطی بدوی دانشگاه» و «کمیته مرکزی انضباطی دانشجویان» را برای رسیدگی نخستین و ابتدایی به تخلفات مندرج در مصوبه مذکور پیش‌بینی کرده است.
کمیته مرکزی انضباطی دانشجویان از نظر تشکیلاتی به وزارت فرهنگ و آموزش عالی یا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی وابسته است و تحت نظر شورای عالی انقلاب فرهنگی فعالیت می‌کند. بنابراین، مرجعی متفاوت با کمیته انضباطی بدوی دانشگاه است که با عضویت مقامات هر دانشگاه تشکیل می‌شود.در این مقاله درباره موضوع دانشجو بودن مطالبی برایتان بیان می کنیم.
صدور حکم به تنبیهاتی مثل منع موقت از تحصیل تا 4 نیم‌سال تحصیلی (با احتساب یا بدون احتساب سنوات)، تغییر محل تحصیل دانشجو، تبدیل دوره تحصیلی دانشجو از روزانه به شبانه، اخراج دانشجو از دانشگاه با حفظ حق شرکت مجدد در آزمون ورودی یا محرومیت از تحصیل در تمامی دانشگاه‌ها تا 5 سال فقط در صلاحیت کمیته مرکزی انضباطی دانشجویان است.
علاوه بر این، با هدف جلوگیری از اعمال سلیقه‌های متفاوت در دانشگاه‌ها و در موارد تخلف مشابه، کمیته‌های انضباطی دانشگاه‌ها موظف شده‌اند در خصوص تخلفات مانند ایجاد بلوا، آشوب و… مراتب را برای اطلاع و احیانا اعلام نظر، به کمیته مرکزی انضباطی ارسال کنند.
صدور حکم و اعتراض دانشجو
به موجب مصوبه سال 1374 شورای عالی انقلاب فرهنگی، کمیته انضباطی دانشگاه یا کمیته انضباطی مرکزی می‌تواند احکام اولیه صادره را به هر شکل ممکن تا یک‌ماه پس از صدور به دانشجو ابلاغ کند.
در مواردی که کمیته انضباطی بدوی دانشگاه حکم صادر کرده و به آن حکم در موعد مشخص اعتراض شده است (10 روز در خصوص تصمیمات کمیته انضباطی بدوی دانشگاه)، تجدیدنظر در حکم صادره به عهده کمیته انضباطی تجدیدنظر دانشگاه خواهد بود. بنابراین، در صورتی که حکم کمیته انضباطی بدوی دانشگاه احضار و اخطار شفاهی یا اخطار کتبی بدون درج در پرونده دانشجو باشد، دانشجو می‌تواند ظرف مدت 10 روز اداری از تاریخ رؤیت حکم اولیه، اعتراضش را به کمیته انضباطی تجدیدنظر آن دانشگاه تسلیم کند تا در آن کمیته تجدیدنظر شود.
در مورد احکام فوق، مرجع تجدیدنظر همان کمیته انضباطی بدوی است و دانشجو باید ظرف مدت 10 روز اداری از تاریخ رؤیت حکم اولیه، اعتراض خود را به آن کمیته تسلیم کند تا حکم قطعی صادر شود. رسیدگی دو مرحله‌ای از استانداردهای رسیدگی عادلانه است. به همین دلیل، معمولا آرای صادره از مراجع رسیدگی بدوی یا نخستین همیشه در مرجعی قابل تجدیدنظر است. این مرجع معمولا از قضات یا مقامات با تخصص بیشتر، غیر از مقامات رسیدگی‌کننده بدوی، تشکیل می‌شود.
تجدید نظرخواهی از آرای‌کمیتـه‌های بدوی
در تصمیمات مذکور در بندهای الف و ب ماده 7 مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی با عنوان «تکمیل آیین‌نامه انضباطی دانشجویان جمهوری اسلامی ایران» که از سوی شورای مرکزی انضباطی اتخاذ می‌شود، نحوه و مراحل صدور حکم و اعتراض دانشجو بدین ترتیب خواهد بود: کمیته مرکزی ابتدا نظر خود را در مورد تنبیه مورد نظر که باید درباره دانشجو اعمال شود، از طریق دانشگاه یا رأسا به وسیله حکم کتبی (حکم اولیه) به اطلاع دانشجو می‌رساند. دانشجو می‌تواند ظرف مدت 2 هفته پس از ابلاغ حکم، دفاعیه خود را به کمیته مرکزی تسلیم کند.
وی مختار خواهد بود این دفاعیه را از طریق کمیته انضباطی دانشگاه ارسال کند یا مستقیما به کمیته مرکزی انضباطی مراجعه کند، مشروط بر اینکه رونوشت دفاعیه را به کمیته انضباطی دانشگاه نیز تقدیم کرده باشد.
کمیته مرکزی پس از ملاحظه دفاعیه دانشجو، حداکثر ظرف مدت یک‌ماه، حکم قطعی را صادر می‌کند. احکام اولیه تا زمان صدور حکم قطعی، لازم‌الاجرا نیست. مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی تاکید کرده است که در صورتی که دانشجو به دلایل غیرموجه از اعلام رؤیت حکم اولیه استنکاف کند، حق اعتراض از وی سلب خواهد شد.
مرجع تشخیص غیرموجه بودن، کمیته انضباطی است. به فردی که به عنوان دانشجوی بورسیه یا ارزبگیر در یکی از دانشگا‌ه‌های خارج از کشور تحصیل می‌کند، «دانشجوی وابسته» گفته می‌شود و به تخلفات این افراد صرفا در کمیته مرکزی انضباطی رسیدگی می‌شود.
کمیته انضباطی و صلاحیت دیوان عدالت
شورای عالی انقلاب فرهنگی در جلسه 630 مورخ 1387/6/12 ماده واحده «خروج تصمیمات و آرای صادره از هیات‌ها و کمیته‌های تخصصی وزارتین علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سایر مراکز آموزشی و پژوهشی در خصوص امور و شئون علمی، آموزشی و پژوهشی از شمول صلاحیت دیوان عدالت اداری و سایر مراجع قضایی» را به تصویب رساند که مقرر می‌کند آن دسته از تصمیمات و آرای نهایی و قطعی صادره در هیات‌ها و کمیته‌های تخصصی فعال در وزارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دانشگاه‌ها و سایر مراکز آموزشی و پژوهشی مصوب، از جمله تصمیمات و آرای نهایی هیات‌های انتظامی استادان و کمیته انضباطی دانشجویان که صرفا در رابطه با امور و شئون تخصصی علمی، آموزشی و پژوهشی صادر شده باشد، قابل شکایت و رسیدگی در دیوان عدالت اداری و سایر مراجع قضایی نخواهد بود.
تبصره این ماده واحده تاکید می‌کند: «در هر یک از وزارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هیاتی به عنوان مرجع نهایی به منظور تجدیدنظر و رسیدگی به شکایات اساتید و دانشجویان از آرا و تصمیمات هیات‌ها و کمیته‌های مذکور فوق که در امور و شئون علمی، آموزشی و پژوهشی صادر شده و همچنین به منظور نظارت بر نحوه رسیدگی در این هیات‌ها و کمیته‌ها تشکیل می‌شود.»
سلام، آیا میشه از دانشجویی که بهم سر کلاس جلوی همه توهین کرده به کمیته انضباطی شکایت کرد؟ شاهد هم دارم. و اینکه چه جریمه ای در نظر گرفته میشه؟ ممنون
چرا یه سامانه مشخصی نیست استادی که خود اخراج شده امت چون ترم قبل استاد بود و سر لجبازی و اخراجش دانشجو را انداخته کسی پاسخگوی درستی نیست فقط میگن اون زمان استاد بوده پس نظارت کجاست دانشگاه آزاد خیلی آزاد هست
سلام ایا میشه از دانشجویی که در گروه درسی بهم توهین و تحقیر کرده شکایت کرد چجوری باید انجام داد و به چه کسی مراجعه کرد مدرک دارم ،و میخام بدوتم در نهایت جزاش چی میشه ،چون دفعه اول بین دوستان با یه معذرت خواهی ساده ازش گذر کردم و (حماقت کردم) دو مرتبه تکرار کرده میخوام جوابش رو به شکل قانونی از طریق دانشگاه بدم ،لطفا راهنمایی کنید.ممنونم.
شما اساتید کم خون دانشجو رو تو شیشه نکردید