درخواست طلاق زوجه : طلاق آخرین راه چاره‌ای است که برای پایان دادن به زندگی‌های بدون عاطفه و مشقت بار در نظر گرفته شده است بنابراین کسانی که بی دلیل این راهکار را انتخاب می‌کنند راهی سخت را خواهند داشت. میترا ضرابی درباره اینکه چه زمانی زوجه می‌تواند برای طلاق به دادگاه مراجعه کند، توضیح داد: در قانون برای طلاق مواردی ذکر شده است به طوری که هر وقت زوجه بخواهد طلاق بگیرد به این موضوع دقت می‌شود که آیا این موضوع درخواست نفسانی است یا دلایل محکمه پسندی برای این موضوع وجودد دارد؟ وی خاطر نشان کرد: گاهی زوجه هیچ تمایلی به ادامه زندگی ندارد و تمایل اولیه خود را نسبت به زوج از دست داده است که در اصطلاح حقوقی به آن کراهت در ازدواج گفته می‌شود. بر این اساس این موضوع به ندادن نفقه یا سایر شرایطی که زندگیی را برای زوجه دشوار می‌کند مرتبط نیست.
ضرابی ادامه داد: بنابراین زوجه نمی‌تواند با دلیل و مدرک موضوع کراهت خود را نسبت به زوج به دادگاه اثبات کند بنابراین از راه‌های دیگر زوجه باید کراهت خود را به دادگاه ثابت کند تا بتواند حکم طلاق را بگیرد. این حقوقدان بیان کرد: یکی از راه‌های اثبات کراهت طولانی شدن مراحل طلاق است. کسانی که به مدت طولانی به دنبال طلاق هستند و مراحل مختلف اداری را با صبر انجام می‌دهند به مرحله کراهت ازدواج رسیده‌اند که در این میان حکم طلاق از سوی قاضی صادر می‌شود.
ضرابی در ادامه با اشاره به نوع دیگر طلاق به نام طلاق خلع که در نتیجه کراهت در ازدواج صادر می‌شود نیز توضیح داد: در این طلاق زن باید مالی را به مرد بذل کند تا در ازای آن طلاق حاصل شود «البته این موضوع در اصطلاح عامه مردم به مهرم حلال جونم آزاد معروف است» که در این زمینه غیر از مهریه زوجه اموال دیگری نیز می‌توان رد و بدل کرد. این حقوقدان از مواردی سخن به میان آورد که در دادگاه جزو دلایل محکم برای طلاق است و در این باره افزود: در مواقعی دیگر که مرد حسن معاشرت ندارد طبقق قانون مرد ملزم به طلاق است.
موارد عسر و حرج در قانون
ضرابی درباره شرایط عسر و حرج که در قانون آمده است نیز توضیح داد: شرایط عسر و حرج در قانون به شرایطی گفته شده است که ادامه زندگی برای زوجه با مشقت همراه باشد که این شرایط عبارت است از:
ترک زندگی خانوادگی توسط زوج حداقل به مدت 6 ماه متوالی و یا 9 ماه متناوب در مدت یک سال بدون عذر موجه،
اعتیاد زوج به یکی از انواع مواد‌مخدر و یا ابتلاء وی به مشروبات الکلی که به اساس زندگی خانوادگی خلل وارد آورد و امتناع یا عدم امکان الزام وی به ترک آن در مدتی که به تشخیص پزشک برای ترک اعتیاد لازم بوده است
محکومیت قطعی زوج به حبس 5 سال یا بیشتر،
ضرب و شتم یا هرگونه سوء استفاده مستمر زوج که عرفا” با توجه به وضعیت زوجه قابل تحمل نباشد،
ابتلاء زوج به بیماری‌های صعب‌العلاج روانی یا ساری یا هر عارضه صعب‌العلاج دیگری که زندگی مشترک را مختل کند.
وی درباره ماده 1130 قانون مدنی توضیح داد: در این ماده قانونی تاکید شده است در صورتی که زوجه سوء رفتار مرد را به دادگاه اثبات کند در این مرحله دادگاه بدون هیچ شرطی حکم طلاق را صادر می‌کند. در این مورد رضایت یا عدم رضایت زوج در صدور حکم طلاق تاثیری ندارد زیرا دادگاه موظف است بدون رضایت مرد حکم طلاق را صادر کند.
وکالت زوجه در طلاق
ضرابی درباره شروط ضمن عقد نیز بیان کرد: یکی از شروط ضمن عقد گرفتن وکالت طلاق توسط زوجه است. این در حالی است که در قانون آمده است که مرد می‌تواند وکالت طلاق را به هر کسی که بخواهد بدهد بنابراین زوجه می‌تواند هنگام عقد، این وکالت را از مرد بگیرد. وی ادامه داد: بر این اساس برای دریافت وکالت طلاق می‌توان این وکالت را ضمن عقد دائم، هر نوع عقد یا وکالت بلاعزل دریافت کرد. این حقوقدان در ادامه با اشاره به تصور برخی افراد مبنی بر اینکه در صورت داشتن وکالت طلاقق می‌توان به راحتی حکم طلاق را صادر کرد، خاطرنشان کرد: اگر زوجه وکالت طلاق نیز داشته باشند باید عدم صلاحیت زوج را به دادگاه اثبات کند و این موضوع نیز ممکن است مدت‌ها به طول بینجامد بنابراین با داشتن وکالت طلاق نیز دریافت حکم طلاق ازز دادگاه آسان نیست.
وی درباره طلاق‌هایی که به سرعت حکم آنها صادر می‌شود نیز گفت: فقط در طلاق‌های توافقی زمان رسیدگی کوتاه است و در این نوع طلاق، زوجین درباره موضوعات مختلف مانند حضانت فرزند، جهیزیه، مهریه و… توافق می‌کنند. این حقوقدان ادامه داد: باید توجه داشت که طلاق به خواسته مرد و طلاق توافقی قابل رجوع است یعنی مرد دوباره می‌تواند بر ادامه زندگی با زن اراده کند و بدون ازدواج در مدت مقرر زن دوباره به همسری مرد در می‌آید، اما در طلاق عسر و حرجی یا قضایی امکان رجوع برای مردد وجود ندارد و صرفا با توافق طرفین امکان آن به وجود می‌آید. وی خاطرنشان کرد: متقاضی گواهی عدم امکان سازش باید تقاضانامه‌ای به دادگاه تسلیم کند که در آن علل تقاضا به طور موجه قید شود. پس از وصول تقاضانامه دادگاه راسا یا به وسیله داور یا داوران سعی در اصلاح بین زن و شوهر و جلوگیری از وقوع طلاق خواهد کرد. هرگاه مساعی دادگاه برای حصول سازش نتیجه نرسد با توجه به ماده 8 این قانون گواهی عدم امکان سازش صادر خواهد کرد. دفتر طلاق پس از دریافت گواهی مذکور به اجرای صیغه طلاق و ثبت آن اقدام خواهد کرد.
آزاده آقاجانی