طی سال‌های گذشته از طرح‌ها و برنامه‌های زیادی یاد شده که هدف از هر کدام شاید دادن این اطمینان خاطر به زنان خانه‌دار بوده است که می‌توانند بخشی از دغدغه آینده خود و تامین هزینه‌ها را حل کنند. ایده‌هایی که هیچ‌کدام بر مسند عمل تکیه نزده، مصداق این امر بیمه زنان خانه‌دار است که 14 بهار را به خود دیده بدون اینکه به قاعده‌ای قابل اجرا تبدل شود. طی این سال‌ها تنها شاید بیمه‌های خصوصی و خویش فرما بوده‌اند که مجالی برای این اطمینان خاطر فراهم آورده‌اند. راهکارهایی که هزینه بالای عضویت در آن خود دغدغه دیگری بوده که مانع از ادامه این مسیر برای زنان خانه‌دار شده است.
مسئله‌ای به‌نام دریافت حق بیمه از زنان خانه‌دار
در این میان بهره‌مندی زنان خانه‌دار از تعهدات قانونی تأمین اجتماعی شاید قابل تحقق‌ترین ایده و راه‌حل برای رفع نگرانی زنانی باشد که نه شغلی دارند و نه درآمدی که بتوانند از طریق آن هزینه بیمه شرکت‌های خصوصی را بپردازند. اما اینکه آیا به واقع بزرگ‌ترین سازمان متولی پوشش بیمه در کشور چنین شرایطی را فراهم آورده است یا خیر، پرسشی است که باید آن را از زبان متولیان سازمان مذکور شنید.
ماجرای بیمه زنان خانه‌دار به حدود 9 سال پیش بازمی‌گردد، پرونده‌ای که در دولت‌های مختلف بارها و بارها با این مضمون که از سوی دولت در دست بررسی است، باز و بسته شد اما در نهایت به جایی نرسید. دولت نهم با لغو این طرح آب پاکی را ریخت و خیال همه را راحت کرد و از سوی دیگر سازمان بهزیستی کشور هم که متولی انجام این کار بود یکباره اعلام کرد که تمام زنانی که طی 5 سال با پرداخت حق بیمه ماهانه زیر پوشش این طرح قرار گرفته‌اند، از این پس نمی‌توانند در انتظار مزایای این نوع بیمه باشند. زنان شرکت‌کننده در این طرح نسبت به رفتار سازمان بهزیستی و لغو یکباره بیمه زنان خانه‌دار اعتراض کردند، اما اعتراض‌شان از سوی مسئولان سازمان بهزیستی، مرکز امور زنان و دیگر مسئولان با بی‌اعتنایی روبه‌رو شد و این زنان نتوانستند حق و حقوق‌شان را به‌دست آورند.
بهره‌مندی از بیمه با پرداخت پول
پس از کش و قوس‌های فراوان این طرح، دوباره این موضوع روز گذشته از سوی سازمان تأمین اجتماعی مطرح شد. مدیرکل امور فنی بیمه‌شدگان اعلام کرد که زنان خانه‌دار می‌توانند با مراجعه به یکی از شعب این سازمان به صورت خود اظهاری با عنوان خانه‌دار، انعقاد قرارداد و پرداخت حق بیمه مقرر از تعهدات قانونی این سازمان بهره‌مند شوند.
اما از آنجایی که طی سال‌های گذشته هم این اتفاق افتاده مهم این است که ارایه چنین تسهیلاتی دارای چه ضوابطی است. به گفته سیروس نصیری، زنان خانه‌دار با احراز شرایط مربوطه از آذر 87 در زمره مشمولان بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد قرار گرفته‌اند. شرایط بهره‌مندی زنان خانه دار از تعهدات قانونی تأمین اجتماعی این‌گونه است که این دسته از افراد در صورت تمایل می‌توانند با مراجعه به یکی از شعب سازمان تأمین اجتماعی به صورت خود اظهاری با عنوان خانه‌دار، انعقاد قرارداد و پرداخت حق بیمه مقرر از تعهدات قانونی این سازمان بهره‌مند شوند.
وی در توضیح بیشتر می‌گوید: بر این اساس زنان خانه‌دار می‌توانند خود را بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد کرده و حق بیمه را نیز به سازمان تأمین اجتماعی پرداخت کنند. اما در این میان یکی از شروط قابل تامل سازمان تامین اجتماعی اعمال محدودیت سنی است. طبق گفته نصیری، حداکثر سن برای پذیرش درخواست و عقد قرارداد 45 سال است که در غیر این صورت متقاضی باید دو برابر مازاد سنی مقرر دارای سابقه پرداخت حق بیمه قبلی نزد سازمان تأمین اجتماعی باشد.
در نظر گرفتن این سن از سوی این سازمان در حالی است که بسیاری از زنان خانه‌دار که به بیمه نیاز دارند بیشتر از سن اعلامی هستند و در شرایطی نیستند که مهارت خاصی برای انجام کاری داشته باشند و از سوی دیگر آنچه مسلم است با افزایش سن، توانایی افراد هم رو به افول است بنابراین واضح است که دولت بیمه زنان خانه‌داری را باید مدنظر داشته باشد که به این بیمه نیاز واقعی دارند. اما نکته‌ای در کنار این شرط سازمان تامین اجتماعی آمده است مبنی بر اینکه چنانچه متقاضی در زمان درخواست دارای حداقل 10 سال سابقه پرداخت حق بیمه قبلی نزد سازمان تأمین اجتماعی باشد، از اعمال شرط سنی معاف خواهد بود و به عبارت دیگر با هر سنی این گروه از متقاضیان می‌توانند بیمه شوند.
اگر سابقه پرداخت حق بیمه ندارید
از دیگر شروط اعلامی از سوی مدیرکل امور فنی بیمه‌شدگان سازمان تأمین اجتماعی می‌توان به این موضوع اشاره کرد که در صورتی که متقاضیان بیمه زنان خانه‌دار، سابقه پرداخت حق بیمه قبلی نزد سازمان تأمین اجتماعی را نداشته باشند، می‌توانند دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه خود را بین حداقل دستمزد مصوب شورای عالی کار و حداکثر دستمزد مصوب زمان عقد قرارداد انتخاب کنند. چنانچه متقاضی دارای سابقه پرداخت حق بیمه قبلی به مدت 360 روز و یا بیشتر نزد سازمان تأمین اجتماعی باشد، میانگین مبنای پرداخت حق بیمه وی در آخرین 360 روز به عنوان مبنای پرداخت حق بیمه، ملاک عمل قرار می‌گیرد.
اما درباره مددجویان تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) و زنان سرپرست خانوار تحت پوشش سازمان بهزیستی نیز در خبر سازمان تامین اجتماعی توضیحاتی ارائه شده است. این دسته از افراد حسب مورد با معرفی از سوی مراجع مذکور در صورتی که کمتر از 50 سال سن داشته باشند، در اجرای بند «ب» ماده 11 آیین‌نامه اجرایی ماده 7 قانون هدفمندسازی یارانه‌ها و در راستای تعمیم و گسترش پوشش بیمه‌ای به گروه‌های خاص جامعه از 21 اسفند ماه 89 با معافیت از پرداخت حق بیمه به میزان ده بیست و هفتم حق بیمه کامل با نرخ 27 درصد بر اساس حداقل دستمزد مصوب شورای عالی کار که حق بیمه آن از محل منابع حاصله از هدفمندسازی یارانه‌ها تأمین می‌شود، مشمول تعهدات قانونی مقرر در بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد شامل بازنشستگی، ازکارافتادگی، فوت و خدمات درمانی قرار گیرند.
این طرح سازمان تامین اجتماعی کشور در حالی اجرا می‌شود که نتیجه تمامی هیاهوها برای حمایت از زنان خانه‌دار این بوده است که زنان خانه‌دار اگر مایل باشند، می‌توانند حق بیمه پرداخت کنند و تحت‌پوشش بیمه قرار بگیرند، کاری که سال‌هاست از سوی شرکت‌های خصوصی در حال ارایه است و مشکل آن تنها این است که چنین زنانی به دلیل نداشتن منبع درآمد و اشتغال قادر به پر داخت هزینه بیمه خود نیستند. بنابراین با شرایط ذکر شده که همخوانی نزدیکی با شرکت‌های بیمه‌ای دارد به نظر می‌رسد دیگر نیازی به تشکیل جلسه نیست و اینکه به عنوان خبر و تسهیلاتی تازه از سوی دولت اعلام شود.
