ماده 24 لایحه حمایت از خانواده که به موضوع مهریه میپردازد، روز گذشته توسط نمایندگان مجلس بررسی شد و به تصویب رسید. طبق قانون جدید میزان مهریه متعارف 110 سکه بهار آزادی است که مرد موظف است آن را پرداخت کند، در صورتی که مهریه سقف مذکور را رد کند، دادگاه تمکن مالی مرد را برای پرداخت بررسی میکند و تصمیم میگیرد که فرد زندانی شود یا خیر. با این حال تمام کسانی که تمکن مالی پرداخت 110 سکه را نداشته باشند، به زندان میروند. با این حساب میتوانیم 110 سکه بهار آزادی را به عنوان « مهریه ملی » بدانیم.
مهریه ملی
آخرین تلاشها برای سر وسامان دادن به این موضوع توسط نمایندگان دوره هفتم مجلس صورت گرفت. نمایندگان مجلس با این هدف که همه قوانین و مقررات در کشور باید برای آسان کردن تشکیل خانواده و بر پایه حقوق اسلامی باشد، تصمیم به تعیین سقف مشخصی برای مهریه گرفتند. نمایندگان مجلس قبلی اعلام کردند سقف مهریه ملی ازدواج برای هر منطقه را کمیته سامان ازدواج مشخص میکند و رعایت این سقف، ملاک صدور سند برای دفاتر ثبتی تعیین شد. اما این موضوع به دلایل مختلف مورد تایید قرار نگرفت و قرار بر این شد تا به جای تعیین سقف برای مهریهها، فرهنگسازی در جامعه صورت بگیرد. به این ترتیب گرهی که با دست قانون باز میشد به دندان فرهنگ سپرده شد تا مهریه به مثابه استخوانی لای زخم در گیر و دار فرهنگسازی باقی بماند و روز به روز به تعداد زندانیان مهریه اضافه شود. مجلس هشتم اما این گام موثری برای حل این مشکل برداشت.
مهریه که از آن با عنوان صداق نام برده میشود سالهاست باعث بحث و جدلهای فراوانی در جامعه شده است. بالا رفتن میزان مهریه، ثبت مهریههای نا متعارف، زندانی شدن هزاران مرد به علت پرداخت نکردن مهریه، همه و همه از مشکلاتی است که در خصوص مهریه ملی مطرح میشود. این مشکلات قانونگذار را وادار کرده تا برای سر و سامان دادن به این «معضل اجتماعی» به دنبال راهکار باشد. اگرچه گفته میشود که موضوع ازدواج و مهریه موضوعی شخصی است و قانونگذار نباید به این موضوع ورود پیدا کند اما ورود سالانه چند هزار نفر به زندانهای کشور در اثر نپرداختن مهریه، باعث شد تا دولت در لایحه حمایت از خانواده نگاهی نیز به مهریه و نحوه پرداخت آن داشته باشد. پدیده ناپسند زندانیان مهریه این روزها به واقعیت انکار ناپذیر جامعهمان تبدیل شده، این در حالی است که اکثر مراجع و علما بر این عقیدهاند که زندان رفتن مرد به دلیل نپرداختن مهریه خلاف شرع است اما این سخنان نیز نتوانسته از تعداد زندانیان مهریه کم کند.
وضعیت نابسامان مهریه به گونهای است که جلسات و مذاکرات متعددی در این باره تشکیل شد، تعیین مالیات بر مهریه نامتعارف یکی از راهکارهایی بود که هیچ گاه عملی نشد. طرح ثبت نشدن مهریههای نامتعارف نیز روی واقعیت به خود ندید و موضوع عندالاستطاعه و عند المطالبه مهریهها نیز فقط بر سر زبانها افتاد اما هیچ گاه در دنیای واقعی نمود پیدا نکرد و تعداد زندانیان مهریه کم نشد. اما روز گذشته طرحی در مجلس تصویب شد که بر اساس آن میزان مهریه متعارف در کشور 110 سکه تعیین شد. بر این اساس پرداخت این تعداد سکه برای مردان الزامی شد. بر اساس مصوبه مجلس اگر زوج از پرداخت این مقدار سکه امتناع کند، مشمول ماده 2 محکومیتهای مالی میشود اما اگر مهریه بیش از این میزان باشد تمکن زوج مورد بررسی قرار میگیرد. همچنین بر اساس ماده 24 لایحه حمایت از خانواده، دولت باید از طریق دستگاههای فرهنگی و رسانه عمومی در راستای ترویج فرهنگ ازدواج آسان و مهریه متعارف تلاش کند و طبق تبصره یک این ماده میزان مهریه متعارف هر سه سال یک بار از طرف قوه قضائیه اعلام میشود.همچنین بر اساس تبصره 3 این ماده اگر میزان مهریه بیشتر از مهریه متعارف باشد پرداخت آن وابسته به توانایی مالی زوج است.
پیشنهاد قرار دادن 110 سکه برای مهریه را نیره اخوان بیطرف نماینده مردم اصفهان در مجلس عنوان کرد. اخوان با اشاره به این نکته که خیلیها به خاطر مهریههای سنگین و عدم توانایی پرداخت آن در زندان هستند، گفت: «دولت باید در این رابطه اقدامات لازم را به عمل آورد و البته اینکه میگویند مهریه را چه کسی داده و چه کسی گرفته درست نیست، چراکه هم میدهند و هم میگیرند.»اخوان اظهار داشت: «پیشنهاد میکنیم که هرگاه مهریه تا سقف ۱۱۰ سکه بهار آزادی طرح جدید باشد، وصول آن مشمول ماده ۲ قانون محکومیتهای مالی شود و چنانچه بالاتر از آن شود، شرط تمکن زوج موردنظر خواهد بود.وی ضمن تاکید بر فرهنگسازی برای تعیین مهریه افزود: ارقام نجومی در مورد مهریه مشکلاتی را ایجاد کرده که باید به آن توجه کنیم
با سلام و وقت بخیر…آیا مهریه تا سقف ۱۱۰ سکه عندالمطالبه می باشد؟ ایا می توان بجای عندالمطالبه ۱۱۰ سکه ، عندالاستطاعه را زوجین تعیین کنند؟