همه چیز درباره بازنشستگی مشاغل سخت

بازنشستگی مشاغل سخت و طاقت­ فرسا دارای قوانینی مجزا از سایر مشاغل می ­باشد. بسیاری از افراد سالیان درازی است که در این گونه مشاغل هستند و می­ خواهند نسبت به آینده و بازنشستگی خود از این شغل اطلاعات بیش­تری به دست آورند، یا افرادی که به تازگی می­ خواهند در این شغل وارد شوند و علاقه مندند تا درباره بازنشستگی این گونه مشاغل، اطلاعات بیش­تری کسب کنند و تصمیم بگیرند که به سراغ این مشاغل بروند یا خیر؟ به همین دلیل دانستن شرایط و قوانین بازنشستگی مشاغل سخت و طاقت ­فرسا می­ تواند بسیار با اهمیت باشد. در این مقاله قصد داریم شما را از مشاغلی که در لیست سخت و طاقت­ فرسا جای می­ گیرند مطلع کنیم و درباره­ بازنشستگی آن با شما سخن بگوییم تا بتوانیم شما را در گرفتن تصمیمات مهم یاری دهیم.

مشاغل سخت و طاقت­ فرسا شامل چه مشاغلی می­ باشد؟

به طور کلی مشاغل سخت و طاقت­ فرسا به مشاغلی می­ گویند که دارای سختی بیش­تری نسبت به مشاغل عادی می­ باشد. این گونه مشاغل در ارتباط نزدیک با محیط های پرخطر می ­باشند برای مثال تماس با مواد شیمیایی خطرناک. این مشاغل نیاز به زحمت بیش­تر و صرف انرژی بالاتری دارند. بسیاری از فاکتورها و عوامل می­ تواند در تعیین سخت و طاقت ­فرسا بودن مشاغل تاثیرگذار باشد از جمله شرایط فیزیکی، شیمیایی، مکانیکی و بیولوژیکی محیط که در این حرفه­ ها دارای استانداردهای مشاغل معمولی نیست. به طور کلی این مشاغل را به دو گروه الف و ب تقسیم می­ کنند که دولت برای این دو گروه، در راستای کاهش و یا حذف سختی‌­های آن­ ها تا حد امکان تمهیداتی اندیشیده است مانند شرایط آسان ­تر برای بازنشستگی مشاغل سخت و طاقت ­فرسا که موضوع اصلی این بحث می ­باشد. در زیر به بررسی این دو گروه و توضیحات مختصری از آن می­پردازیم.  

دو گروه اصلی در مشاغل سخت و طاقت­ فرسا

الف) مشاغلی که ماهیت شغل به نحوی است که می ­توان آن را جزئی از مشاغل سخت و طاقت­ فرسا دانست و ماهیت آن وابسته به سختی می باشد اما از طرفی کارفرما نسبت به کاهش سختی این مشاغل تدبیراتی اندیشیده و این سختی‌­ها را تا حد امکان حذف کرده است مانند افزایش شرایط ایمنی و بهداشتی در محیط کار این مشاغل.

ب) مشاغلی که از نظر ماهیتی کاملا در لیست مشاغل سخت و طاقت­ فرسا جای دارند و ماهیت آن­ ها به طور کلی سخت و زیان­ آور است اما کارفرمایان در رابطه با شرایط محیطی، ایمنی و بهداشتی در این گونه کارها تدبیراتی اندیشیده­ اند که تا حد امکان سختی این مشاغل را کاهش داده است اما به طور کامل حذف نشده است.

لیست مشاغل سخت و طاقت­ فرسا

در این بخش به بیان لیست مشاغل سخت قبل از بررسی شرایط بازنشستگی مشاغل سخت و طاقت­ فرسا خواهیم پرداخت. این لیست توسط شورای حفاظت فنی و بهداشت تعیین می ­گردد که البته به تصویب وزارت کار و بهداشت هم رسیده است:

1. کار در محیط معدن: کار در معادن همیشه جزء مشاغل سخت به شمار می ­رفته است. این مشاغل به دلیل کار در زیر زمین و تونل ­هایی سرپوشیده و تاریک بدون هیچ گونه نور یا هوایی تازه سختی ­های فراوانی دارد.
2. فعالیت­ های استخراج: بخشی از کار معادن به شمار می­ رود و به همین دلیل می توان آن را جزئی از مشاغل سخت دانست. این شغل شامل فعالیت ­هایی هم­چون منفجر کردن مواد در داخل معادن، حمل مواد منفجر شده به محیط بیرون، فعالیت­ های تاسیساتی در تونل­ های معادن و غیره می ­باشد.
3. حفاری: کار در برخی محیط­ های سربسته هم­چون مخازن سربسته، حفاری قنات­ ها یا چاه و فاضلاب­ ها و غیره.
4. محیط ­های آلوده: شامل کار در محیط ­هایی از جمله محل جمع­ آوری و یا دفن زباله، کار در دباغی ­ها و روده پاک­ کنی و غیره.
5. کار در محیط ­های ریخته­ گری و ذوب مواد مضر و یا افرادی که به حمل این مواد مذاب از کوره­ ها می­ پردازند: این فعالیت­ ها می تواند شامل بازنشستگی مشاغل سخت و طاقت­ فرسا باشد‌.
6. کارگران در محیط دامداری: که به فعالیت­ هایی هم­چون انتقال کود و غیره می­ پردازند.
7. کار در ارتفاع: افرادی که مجبورند در ارتفاعاتی بالاتر از ۵ متر به طور مداوم کار کنند برای مثال کار روی داربست، دکل­ ها، اتاقک ­های متحرک و غیره.
8. افرادی که در خطوط انتقال برق و در نزدیکی برق ­ها و ولتاژهای بالا فعالیت می­ کنند.
9. کار با اشعه­ های خطرناک رادیواکتیو که امکان ابتلا به بیماری­ هایی از جمله سرطان را افزایش می­ دهد.
10. کار­های مرتبط با سم­پاشی در زمین­ های کشاورزی، دامداری ­ها و غیره.
11. افرادی که در ارتباط مستقیم با بیماران روانی هستند مانند کار در محیط تیمارستان­ ها.
12. سایر مشاغل: بسیاری از مشاغل دیگر هستند که جزء مشاغل سخت و طاقت­ فرسا محسوب می­ گردند و دارای بازنشستگی مشاغل سخت و طاقت ­فرسا می­باشند مانند کار در محیط ­های زیر آب مانند جوشکاری در اعماق دریا، کار در محیط علوم آزمایشگاهی، رانندگان درون و برون شهری، کار در محیط­ های زندان، مشاغلی که دارای ارتعاشاتی می­ باشند که ممکن است برای سلامتی انسان ضرر داشته باشد مانند مشاغلی که به مرور سبب ناشنوا شدن کارگران می­ شود، آتش­نشانی و غیره.

شرایط در نظر گرفته شده برای بازنشستگی مشاغل سخت و طاقت ­فرسا

دولت برای افزایش رفاه این گونه مشاغل و برای دادن اطمینان خاطر از آینده­ این فعالیت­ ها شرایطی برای بازنشستگی مشاغل سخت و طاقت­ فرسا در نظر گرفته است که می ­خواهیم به بررسی دقیق آن بپردازیم. افرادی که حداقل ۲۰ تا ۲۵ سال به صورت پیاپی سابقه­ فعالیت در مشاغل سخت و طاقت­ فرسا دارند و در طول این مدت برای آن­ ها حق بیمه به سازمان بیمه پرداخت شده باشد­، پس از این زمان می­ توانند نسبت به بازنشستگی و تقاضای حقوق بازنشستگی مشاغل سخت و طاقت ­فرسا اقدام نمایند. نکته­ قابل توجهی که در خصوص بیمه برای افراد فعال در این زمینه وجود دارد این است که هر یک سال پرداخت بیمه به منزله­ ۱ و نیم سال پرداخت می ­باشد. افراد بایستی حتما فعالیت خود را به صورت متناوب در این مشاغل تا رسیدن به ۲۰ سال سابقه انجام دهند که این تناوب می­ تواند شامل موارد زیر هم باشد:

1. تعطیلات رسمی موجود در تقویم و تعطیلات هفتگی، مرخصی­ های استحقاقی فرد، مرخصی در شرایط خاص مانند فوت اقوام درجه یک و یا مرخصی سه روزه برای ازدواج و مرخصی­ های استعلاجی.
2. ایام سربازی مرد به آن شرط که تا حداکثر دو ماه پس از اتمام مدت سربازی به مشاغل سخت دیگری بپیوندند و یا به شغل سابق خود بازگردند.
3. ایام تعطیلی کارگاه به دلیل حوادث پیش­ بینی نشده هم­چون بلایای طبیعی که از عهده و اراده­ کارگران و یا کارفرمایان خارج است.
4. ایام خدمت در مناطق جنگی و جبهه
5. مدت زمان بهره­ مندی از بیمه­ بیکاری که برای این مورد هم بایستی پس از اتمام مدت بیکاری بلافاصله مشغول به کار در یکی از مشاغل سخت گردند.

مواردی که توالی سابقه­ کاری را  برای بازنشستگی مشاغل سخت و طاقت فرسا از بین خواهد برد

1. بیکاری عادی فرد بدون هیچ گونه بیمه­ بیکاری
2. فعالیت و اشتغال در مشاغلی که جزء مشاغل سخت به حساب نمی­ آیند.
3. بهره مندی از مرخصی­ های بدون حقوق و یا اتفاقاتی هم­چون اخراج فرد­، استعفای او و بازخرید
4. غیبت غیرموجه در این مشاغل برای مدت زمان بیش از ده روز

در صورتی که تا قبل از ۲۰ سال این افراد دچار حادثه و یا از کارافتادگی در مواجهه با خطرات شغلشان شوند می ­توانند خود را بازنشسته کرده و حقوق بازنشستگی مشاغل سخت و طاقت­ فرسا را دریافت نمایند. لازم به ذکر است که حادثه و از کارافتادگی بایستی توسط کمیسیون­ های پزشکی تایید گردد. علاوه بر آن، بیمه ­شدگانی که دارای سابقه­ بیمه تا قبل از تصویب قوانین بالا را دارند می ­توانند به واسطه­ این قانون از مزایای حقوق بازنشستگی مشاغل سخت بهره ­مند شوند. علاوه بر موارد بیان شده، این مشاغل دارای قانون های بسیار پیچیده و بیش­تری در خصوص بازنشستگی می­ باشد که بهتر است از منابع موثق از آن­ ها مطلع گردید.  

کسب اطلاعات بیش­تر در خصوص شرایط مشاغل سخت و طاقت ­فرسا

شرایط دیگری نیز علاوه بر بازنشستگی مشاغل سخت و طافت­ فرسا درخصوص این گونه مشاغل وجود دارد که دانستن آن­ ها برای افراد فعال در این زمینه لازم و ضروری است، از جمله:

• ساعت­ های کاری در مشاغل سخت: افراد فعال در این گونه مشاغل طبق قانون اداره کار نبایستی در طول یک هفته بیش­تر از ۳۶ ساعت کار کنند که این تعداد ساعت برای هر روز مطابق ۶ ساعت است.
• هرگونه اضافه ­کاری در این مشاغل خلاف قانون می ­باشد.
• مرخصی ­ها تا قبل از بازنشستگی مشاغل سخت و طاقت فرسا به صورت ۵ هفته در یک سال می­ باشد که اغلب این مرخصی ­ها را دو بار در سال و هر از ۶ ماه به کارگران می ­دهند.
• فعالیت در هر گونه کار سخت برای بانوان ممنوع می­ باشد. علاوه بر آن نوجوانان در سنین ۱۵ تا ۱۸ سالگی حق فعالیت در مشاغل سخت را ندارند.
• حق بیمه برای مشاغل سخت ۱ و نیم برابر مشاغل عادی است به نحوی که هر یک سال پرداخت بیمه برای این افراد به منزله­ پرداخت ۱ و نیم سال حق بیمه می­ باشد.
• کلیه­ کارفرمایان مشاغل سخت و طاقت ­فرسا بایستی علاوه بر پرداخت حق بیمه­ ۲۳ درصد، ۴ درصد هم به صورت اضافی پرداخت نمایند.
• کلیه­ افرادی که تا قبل از سال ۸۳ در هر گونه مشاغل سختی فعالیت می­ نمودند موظف می­ باشند تا علاوه بر پرداخت ۴ درصد بیان شده، ۴ درصد دیگر نیز پرداخت نمایند، پس برای این افراد حق بیمه به صورت ۳۱ درصد می­ باشد.

[sc_fs_multi_faq headline-0=”h2″ question-0=”بازنشستگی مشاغل سخت و طاقت­ فرسا چند ساله می ­باشد؟” answer-0=” بین ۲۰ تا ۲۵ سال پرداخت بیمه به صورت متناوب. البته امکان بازنشستگی مشاغل سخت و طاقت فرسا در پیش از موعد مقرر با شرایطی خاص هم چون ایجاد حادثه و یا از کارافتادگی فرد در طول کار می تواند انجام پذیرد. ” image-0=”” headline-1=”h2″ question-1=”چه مشاغلی طبق قوانین اداره کار جزء مشاغل سخت به حساب می آیند؟ ” answer-1=”کلیه مشاغلی که در محیط کاری، فرد با خطرات و حوادث های گوناگون مواجه می باشد که ممکن است سلامتی او را دچار مشکل کند مانند کار در معادن، کارهایی که فرد در ارتباط مستقیم با مواد و اشعه های رادیو اکتیو است و غیره.” image-1=”” count=”2″ html=”true” css_class=””]