نرخ بازده سرمایه‌گذار عبارت است از مابه‌التفاوت قیمت ابتدا و انتهاء دوره به‌اضافه سود نقدى منهاى هزینه بهره وام کارگزار تقسیم بر مبلغى که سرمایه‌گذار به‌صورت نقد نزد کارگزار سپرده است.
ارزش حق تقدم
از نظر تئوری، ارزش حق تقدم، چه با سهام منتشر شود و چه بدون سهام، باید یکسان باشد. وقتى‌که سهام با حق تقدم منتشر مى‌شود. ارزش حق تقدم آن برابر است با:
= ارزش هر حق تقدم
ارزش بازار سهام داراى حق تقدم
–
تعداد حق تقدم مورد نیاز براى خرید یک سهم / قیمت پذیره‌نویسى
+
۱
ارزش بازار سهام بعد از افزایش سرمایه
ارزش محاسباتى سهام بعد از افزایش سرمایه به‌شرح زیر محاسبه مى‌شود:
= ارزش محاسباتى سهم بعد از افزایش سرمایه یا
ارزش حق تقدم ـ ارزش بازار قبل از افزایش سرمایه
(قیمت پذیره‌نویسى × تعداد سهام جدید)
+
(ارزش بازار هر سهم × تعداد سهام قبلى) / مجموع سهام جدید و قدیم
ارزش بازار هر سهم در بازار مى‌تواند به‌دلیل دخالت سایر عوامل از ارزش محاسباتى بیشتر یا کمتر باشد.
مثال:
سهام عادى شرکتى که داراى حق تقدم نیز مى‌باشد، به قیمت ۳۴۰۰ ریال فروخته مى‌شود. ثبت شرکت سهامی خاص به‌هر سهامدار اجازه داده شده در ازاء هر پنج سهم خود یک سهم جدید یا قیمت ۱۰۰۰ ریال خریدارى کند. ارزش هر حق تقدم برابر است با:
= ارزش هر حق تقدم
قیمت پذیره‌نویسى
–
ارزش بازار سهام داراى حق تقدم / (تعداد حق تقدم مورد نیاز براى خرید یک سهم + ۱)
ریال ۴۰۰ = ۶/۲۴۰۰ = ۱ + ۵ / ۱۰۰۰ – ۳۴۰۰ =
و ارزش محاسباتى هر سهم بعد از افزایش سرمایه برابر است با:
ریال ۳۰۰۰ = ۴۰۰ – ۳۴۰۰ = ارزش محاسباتى هر سهم
انتظار مى‌رود پس از انقضاء موعد حق تقدم، قیمت سهام بدون حق به اندازهٔ ارزش حق تقدم کاهش یابد. از نظر تئوری، رابطه زیر برقرار است:
= ارزش بازار فاقد حق تقدم
ارزش بازار سهام داراى حق تقدم
–
ارزش حق تقدم در زمانى‌که سهام با حق به فروش مى‌رسد
ارزش هر حق تقدم در موقعى‌که سهام بدون حق فروخته مى‌شود مساوى خواهد شد با:
= ارزش هر حق تقدم
قیمت پذیره‌نویسى
–
ارزش بازار سهامى که بدون حق فروخته مى‌شود /تعداد حق تقدم مورد نیاز براى خرید یک سهم جدید
خط‌مشى تأمین مالى
شرکت همواره درگیر انتخاب بهترین منبع تأمین مالى با توجه به عوامل محیطى است. در ادامه این بحث، شرایط مختلفى تشریح مى‌شود که در آن روش‌هاى خاص تأمین مالى تناسب بیشترى دارند.
مثال:
یک شرکت سهم در نظر دارد وجوه مورد نیاز خرید کارگاهى که ۱۳۰۰ میلیون ریال ارزش دارد و با استفاده از بدهى و یا از طریق انتشار سهام ممتاز تأمین کند. قانون تجارت نرخ بهرهٔ بدهى بعد از مالیات ۱۸% و نرخ سود سهام ممتاز ۲۲% مى‌باشد. نرخ مالیات نیز ۴۶% است.
