حقوق شهروندی از جمله مفاهیمی است که به برابری و عدالت همه ی افراد انسانی یک جامعه توجه دارد. توجه و بررسی حقوق زنان در جامعه امروزی امری مهم است زیرا زنان امروز بر خلاف زنان در گذشته فعالیتهای اجتماعی زیادی در جامعه دارند. همین امر سبب شد که نسبت به زنان و حقوقشان چه درخانواده و چه در جامعه اهمیت بیشتری قائل شویم. بالاخص درکشور ایران که کشوری اسلامی با فرهنگ و تمدن هزاران ساله است. در دین مبین اسلام و قرآن به زنان توجه زیادی شده است. بنابراین ارزش گذاشتن به حقوق زنان باید در ایران بیشتر از سایر کشورها رعایت شود.
حقوق شهروندی
حقوق شهروندی جزء غیر قابل تفکیک از بدنه ی یک جامعه ی مدنی است. شهروندی یکی از پراهمیت ترین مولفههای مدرن نظام سیاسی است همچنین حقوق شهروندی سهم قابل توجهی در عدالت اجتماعی و توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی دارد.
تحقق حقوق شهروندی زمانی میسر است که همه ی افراد جامعه از تمامی حقوق مدنی و سیاسی برخوردار باشند و تفاوت جنسیتی مسبب اختلاف حق زنان و مردان نشود.
شهروند به چه کسی گفته میشود؟
به تمامی کسانی که در یک کشور زندگی میکنند و به عنوان انسان از حقوق انسانی برخوردارند، شهروند میگویند. بنابراین شهروند شامل مردان، زنان، کودکان، نوجوانان، میانسالها میباشد. برای مثال: نوجوانان حق دارند به طور آزادانه به تحصیل بپردازند و یا کودکان حق دارند که از شیر مادر خود استفاده کنند و در آغوش گرم مادر رشد کنند.
موضوع اصل ۱۳۴ قانون اساسی
موضوع اصل ۱۳۴ قانون اساسی بر منشور حقوق شهروندی با هدف استیفا و ارتقای حقوق شهروندی و به منظور تدوین برنامه و خط مشی دولت، تنظیم شده است. این موارد شامل مجموعه ای ازحقوق شهروندی است که به دو صورت دسته بندی شده است:
- در منابع نظام حقوقی ایران شناسایی شدهاند.
- دولت برای شناسایی، تحقق و اجرای آنها از طریق اصلاح و توسعه نظام حقوقی و تدوین و پیگیری، تصویب لوایح قانونی یا تدبیر یا اقدام قانونی لازم تلاش جدی و فراگیر خود را معمول خواهد داشت.
شهروندی زنان
اگر برای رسیدن به حقوق زنان به طور خاص، دولت مردان مسیری را بپیمایند که با ویژگی های فرهنگی ایرانی متناسب باشد، شاید بهتر بتوانند به نتایج مطلوب نظر نایل شوند. زنان نقش اساسی در خانواده و جامعه ایفا میکنند، بنابراین به عنوان شهروند باید از آزادی های طبیعی برخوردار باشند. مثلا در انتخاب همسر و انتخاب شغل و…
ماده ۳ منشور حقوق شهروندی
ماده ۳ حقوق شهروندی در شرایط ذیل برای زنان حق و حقوقی در نظر گرفته است:
- تسهیلات بهداشتی و درمانی مناسب و آموزش و مشاوره های مناسب برای تامین سلامت جسمی و روانی در زندگی فردی، خانوادگی و اجتماعی در مراحل مختلف زندگی به خصوص دوران بارداری، زایمان، پس از زایمان و درشرایط بیمار
- فقر یا معلولیت زنان
اینگونه موارد باید توسط شوهر و دولت رعایت شود.
طبق ماده ۸۴ قانون، زنان باید از فرصت شغلی و حقوق و مزایای برابر با مردان در قبال کار برابر، بهره مند شوند. ولی متاسفانه آن چیزی که در حال حاضر به چشم می خورد غیر از این است. زنان جامعه در بعضی از مشاغل بیشتر از مردان کار میکنند اما حقوق و مزایای کمتری شامل حالشان میشود.
از موارد دیگری که دراین منشور به آن اشاره شده است:
- تغذیه سالم در دوران بارداری
- زایمان سالم
- مراقبتهای بهداشتی پس از زایمان
- مرخصی زایمان
- درمان بیماری های شایع زنان
حقوق شهروندی که شامل زنان است
در ماده ۱ منشور آمده، شهروندان از حق حیات برخوردارند و این حق سلب شدنی نیست مگر به موجب قانون. این جمله بدان معناست که همه شهروندان باید به صورت آزادانه زندگی کنند و کسی حق ندارد جان شهروندان را بدون دلیل و قانون بگیرد.
در ماده ۷ منشور آمده، همه شهروندان از کرامتهای انسانی و تمامی مزایای پیش بینی شده در قوانین به طور یکسان برخوردارند که این موضوع طبعا شامل حال زنان جامعه نیز میباشد.
در ماده ۸ منشور آمده و در مورد زنان نیز صدق میکند، انجام هرگونه تبعیض ناروا به ویژه دسترسی شهروندان به خدمات عمومی نظیر خدمات بهداشتی و فرصتهای شغلی و آموزشی ممنوع است. بنابراین زنان طبق موازین اسلامی میتوانند در سیاستگذاری، قانونگذاری، مدیریت، اجرا و نظارت مشارکت تاثیرگذار در امور مختلف داشته باشند.
ماده ۱۱منشور
طبق ماده ۱۱منشور که در خصوص زنان و امنیت آن ها نیز صدق میکند اقدامات غیر قانونی به نام تامین امنیت عمومی به ویژه تعرض به حریم مردم ممنوع است.
با تکیه بر منشور حقوق شهروندی امیدواریم همه شهروندان، بالاخص زنان از حقوق خود به عنوان شهروند اطلاع کافی داشته و توانایی محقق کردن آن ها را نیز داشته باشند. البته همهی ما میدانیم که برای تحقق این امور تنها گفتن فایده ای ندارد و انتظار داریم زمینه های عملی لازم برای زنان جامعه توسط عوامل اجرایی فراهم آید.